Komu przysługuje
Świadczenie przedemerytalne przysługuje po spełnieniu warunków określonych w ustawie o świadczeniach przedemerytalnych.
Świadczenie to przysługuje m.in. osobie, która straciła pracę z winy zakładu pracy, np. w wyniku bankructwa firmy, ogłoszenia upadłości. Oznacza to, że jeżeli sami zrezygnujemy z pracy albo zostaniemy z niej zwolnieni dyscyplinarnie – nie otrzymamy świadczenia. Zatem istotne jest aby przyczyna nastąpiła z przyczyn leżących po stronie pracodawcy.
Polecamy: Kodeks pracy 2020 PREMIUM
Ponadto świadczenie przysługuje osobie:
- która ukończyła do dnia rozwiązania stosunku pracy 56 lat – kobieta lub 65 lat – mężczyzna oraz ma odpowiedni staż pracy – 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn lub ukończyła 55 lat (kobiety) i 60 lat (mężczyźni), a okresy składkowe i nieskładkowe wynoszą 30 lat dla kobiet i 35 lat dla mężczyzn.
- zarejestruje się w powiatowym urzędzie pracy w ciągu 60 dni od dnia ustania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego lub zasiłku dla opiekuna;
- do dnia rejestracji przez co najmniej 365 dni nieprzerwanie pobierają świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy lub zasiłek dla opiekuna;
- do dnia ustania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego lub zasiłku dla opiekuna – mają ukończone co najmniej 55 lat (kobiety) lub 60 lat (mężczyźni);
- legitymują się okresem uprawniającym do emerytury: w przypadku kobiet – co najmniej 20 lat, a w przypadku mężczyzn - co najmniej 25 lat.
Świadczenie może również otrzymać osoba, która łącznie spełnia następujące warunki:
- przez okres co najmniej 180 dni pobierała zasiłek dla bezrobotnych,
- nadal jest zarejestrowana jako bezrobotna,
- w okresie pobierania zasiłku dla bezrobotnych nie odmówiła bez uzasadnionej przyczyny przyjęcia propozycji odpowiedniego zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, w rozumieniu ustawy o promocji zatrudnienia, albo zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych;
- złoży wniosek o przyznanie świadczenia przedemerytalnego w terminie nieprzekraczającym 30 dni od dnia wydania przez powiatowy urząd pracy dokumentu poświadczającego 180-dniowy okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych.
Wysokość świadczenia
Świadczenie przedemerytalne podlega corocznej waloryzacji. Od 1 marca 2020 r. świadczenie przedemerytalne będzie wynosiło 1210,99 zł miesięcznie brutto (dla porównania w 2019 roku świadczenie wynosiło 1140,99 zł brutto). "Na rękę" to 1035.68 zł.
Zawieszenie prawa do świadczenia
ZUS zawiesi prawo do świadczenia przedemerytalnego w przypadku:
- nabycia prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy lub renty inwalidzkiej,
- wypłacania renty strukturalnej lub świadczenia o charakterze rentowym z instytucji zagranicznej,
- złożenia wniosku o zawieszenie świadczenia,
- uzyskiwania przychodu w wysokości przekraczającej 70% przeciętnego wynagrodzenia.
Ustanie prawa do świadczenia
Zgodnie z art. 4 ustawy o świadczeniach przedemerytalnych prawo do świadczenia przedemerytalnego ustaje:
- na wniosek osoby pobierającej świadczenie przedemerytalne;
- w dniu poprzedzającym dzień nabycia prawa do emerytury, która jest ustalona decyzją terenowej jednostki organizacyjnej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych;
- z dniem osiągnięcia wieku 60 lat przez kobietę i 65 lat przez mężczyznę;
- z dniem nabycia prawa własności lub objęcia w posiadanie (samoistne lub zależne) nieruchomości rolnej o powierzchni użytków rolnych przekraczających 2 ha przeliczeniowe albo współwłasności nieruchomości rolnej, jeżeli udział przekracza 2 ha przeliczeniowe;
- wraz ze śmiercią osoby uprawnionej.
Postępowanie w sprawie przyznania świadczenia
Świadczenie przedemerytalne przyznawane jest na wniosek zgłoszony przez osobę ubiegającą się o to świadczenie. Wniosek ESP (wzór formularza dostępny na stronie ZUS) należy złożyć do oddziału ZUS właściwego ze względu na miejsce zamieszkania tej osoby albo listownie albo za pomocą profilu PUE ZUS.
Ponadto z wnioskiem takim można wystąpić dopiero po upływie 180 dni pobierania zasiłku dla bezrobotnych. Osoba składająca wniosek do ZUS powinna być nadal zarejestrowana jako osoba bezrobotna.
Decyzja w sprawie świadczenia przedemerytalnego powinna być wydana w ciągu 30 dni od wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania tej decyzji.
Od wydania decyzji niekorzystnej dla zainteresowanego, przysługuje prawo wniesienia odwołania do sądu okręgowego - sądu pracy i ubezpieczeń społecznych, właściwego ze względu na miejsce zamieszkania świadczeniobiorcy. Odwołanie do sądu przysługuje również w razie niewydania decyzji w terminie 2 miesięcy od dnia zgłoszenia wniosku o świadczenie przedemerytalne.
Postępowanie odwoławcze jest wolne od opłat.
Podstawa prawna:
- Ustawa z dnia 30 kwietnia 2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych.