RADA
Wynagrodzenie powinni Państwo wypłacić zleceniobiorcy - pracownikowi, gdyż to z nim została zawarta umowa. Jeżeli powierzył on wykonanie zlecenia znajomemu, to między nim a tym zastępcą powstał odrębny stosunek umowny. Mają Państwo obowiązek rozliczyć podatek dochodowy i składki na ZUS tylko od zlecenia pracownika, a nie osoby trzeciej.
UZASADNIENIE
Umowę zlecenia regulują przepisy Kodeksu cywilnego. Zleceniobiorca, czyli osoba przyjmująca zlecenie, nie musi osobiście wykonywać czynności będących przedmiotem umowy. Ta cecha odróżnia umowę zlecenia od umowy o dzieło i od umowy o pracę. W przypadku jej zawarcia istnieje możliwość, aby zlecenie było realizowane przez osobę trzecią - zastępcę.
Kodeks cywilny zezwala, aby zleceniobiorca powierzył wykonanie zlecenia innej osobie, ale tylko wtedy, gdy to wynika z umowy lub ze zwyczaju, albo gdy jest do tego zmuszony przez okoliczności, np. w razie niezdolności do pracy spowodowanej chorobą. W takim przypadku jest zobowiązany niezwłocznie zawiadomić zleceniodawcę o osobie i o miejscu zamieszkania swego zastępcy i w razie zawiadomienia jest tylko odpowiedzialny za brak należytej staranności w wyborze zastępcy.
Taka sytuacja miała miejsce w Państwa firmie. Pracownik, z którym zawarli Państwo dodatkową umowę zlecenia, zgodnie z zapisem w umowie, za Państwa zgodą, wskazał swego znajomego jako zastępcę, który zamiast niego przygotowywał wysyłkę materiałów promocyjnych do kontrahentów. W tej sytuacji osoba, która faktycznie wykonała zlecenie, jest podwykonawcą zlecenia.
Skutki tej decyzji są takie, że to między zleceniobiorcą będącym stroną umowy zlecenia a jego znajomym - zastępcą powstał odrębny stosunek zobowiązaniowy. Oznacza to, że Państwo wypłacają całość umówionego wynagrodzenia zleceniobiorcy - pracownikowi, a on już samodzielnie powinien załatwić kwestię rozliczenia ze swoim zastępcą, gdyż to on zlecił mu wykonanie usługi. Zatem w zakresie podatku dochodowego oraz składek na ZUS nie będą Państwo pełnić roli płatnika w stosunku do zastępcy, lecz do zleceniobiorcy, z którym została zawarta umowa cywilnoprawna. Od wypłacanego pracownikowi - zleceniobiorcy wynagrodzenia trzeba więc będzie naliczyć podatek i składki na ZUS.
•art. 734, art. 738 Kodeksu cywilnego,
•art. 9 ust. 1 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU z 2007 r. nr 11, poz. 74 ze zm.).
Izabela Nowacka
specjalista w zakresie płac i rozliczeń