Umowy cywilnoprawne podlegające ubezpieczeniu społecznemu

oprac. Rafał Krzemiński
rozwiń więcej
Ubezpieczenia społeczne przy umowach cywilnoprawnych. /Fot. Fotolia
Coraz częściej stosowaną na rynku pracy podstawą zatrudnienia są umowy cywilnoprawne. Niektóre z umów regulowanych przez prawo cywilne objęte są ubezpieczeniem społecznym. Aby prawidłowo zgłosić, opłacić i rozliczyć składki na ubezpieczenia, potrzebna jest wiedza, które umowy objęte są tym obowiązkiem.

Co to są umowy cywilnoprawne?

Umowa cywilnoprawna to porozumienie stron, w którym jeden podmiot powierza drugiemu wykonanie pewnej pracy, oznaczonego dzieła, określonych czynności. W odróżnieniu od umowy o pracę, która podlega systematyce Kodeksu pracy, umowy cywilnoprawne regulowane są przez prawo cywilne. O ile w stosunkach pracy strony mają dość ograniczone pole do kształtowania wzajemnych praw i obowiązków, to w przypadku umów cywilnoprawnych zakres ten jest bardzo szeroki. Reguluje to przede wszystkim zasada swobody umów. W myśl w art. 3531 Kodeksu cywilnego, strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.

Autopromocja

Chcesz otrzymywać więcej aktualnych informacji? Zapisz się na newsletter

Które umowy podlegają ubezpieczeniu społecznemu?

Według ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowemu oraz ubezpieczeniu wypadkowemu podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej wykonują pracę na podstawie umowy zlecenia, umowy agencyjnej lub innej umowy o świadczeniu usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia. Ubezpieczenie chorobowe jest natomiast dobrowolne – aby do niego przystąpić, zainteresowany musi złożyć odpowiedni wniosek.

Rekomendowany produkt: Rewolucja w umowach zlecenie

Cechy charakterystyczne umowy zlecenia, umowy agencyjnej, kontraktu menedżerskiego i umowy o świadczeniu usług

Przez umowę zlecenie zleceniobiorca zobowiązuje się do wykonania określonej czynności prawnej dla dającego zlecenie. Co do zasady zlecenie należy wykonywać osobiście. Przyjmujący zlecenie obowiązany jest zachować należytą staranność przy wykonywaniu powierzonej czynności, co odróżnia umowę zlecenia od umowy o dzieło, w której wykonawca dzieła zobligowany jest do osiągnięcia z góry umówionego rezultatu.

W umowie agencyjnej przyjmujący zlecenie, czyli agent, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa zobowiązuje się do stałego pośredniczenia przy zawieraniu umów z klientami na rzecz dającego zlecenie przedsiębiorcy albo do zawierania umów w jego imieniu. Co istotne, działalność agencyjna musi mieć charakter stały – przy jednorazowej czynności zawartej dla klienta nie możemy mówić o wyczerpaniu znamion umowy agencyjnej. Agent pobiera wynagrodzenie za efekty swego działania w formie prowizji (jeżeli inny sposób wynagrodzenia nie został określony przez strony w umowie).

Kontrakt menedżerski jest tak zwaną umową nienazwaną. Umowy nienazwane to taki rodzaj czynności prawnych, których istota nie jest na tyle zbliżona do innych umów nazwanych w prawie cywilnym, aby móc ją zakwalifikować do jednej z nich. Menedżerowie mogą być zatem zatrudnieni zarówno na podstawie umowy o pracę, jak i w ramach stosunku cywilnoprawnego. Zgodnie z art. 750 Kodeksu cywilnego do kontraktu menedżerskiego jako stosunku cywilnoprawnego stosuje się przepisy dotyczące zlecenia. Menedżerowie najczęściej zarządzają przedsiębiorstwem na bazie umowy o świadczenia usług. Umowę o świadczenie usług stosuje się w sytuacji, gdy przedmiotem wykonania usługi jest dokonanie pewnych czynności faktycznych. Sposób wykonania tej umowy regulują przepisy o umowie zleceniu, które stosuje się odpowiednio do umowy o świadczenie usług w takim zakresie, w jakim nie jest ona uregulowana przez inne normy. Kontrakt menedżerski jest umową starannego działania – menedżer nie jest zobowiązany do osiągnięcia konkretnego rezultatu, a do zachowania należytej staranności. Do jego obowiązków należy zarządzanie konkretną jednostką organizacyjną.

Forum Kadry

Kadry
Rada Ministrów: Zwiększą się wynagrodzenia pracowników samorządowych. Trwają prace nad projektem rozporządzenia
02 maja 2024

Rząd pracuje nad zmianą przepisów rozporządzenia w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych. Zwiększy się poziom wynagrodzenia zasadniczego pracowników samorządowych.

MRPiPS bada 4-dniowy tydzień pracy i chce skrócenia tygodnia pracy w tej kadencji Sejmu
30 kwi 2024

Dwie wypowiedzi członków rządu wskazujące, że skrócenie tygodnia pracy z 5 do 4 dni (albo z 8 godzin dziennie do 7 godzin) może stać się obowiązującym prawem. 

Czerwiec 2024 – dni wolne, godziny pracy
30 kwi 2024

Czerwiec 2024 – dni wolne i godziny pracy w szóstym miesiącu roku. Jaki jest wymiar czasu pracy w czerwcu? Kalendarz czerwca w 2024 roku nie zawiera ani jednego święta ustawowo wolnego od pracy. Sprawdź, kiedy wypada najbliższe święto.

Komunikat ZUS: 2 maja wszystkie placówki ZUS będą otwarte
30 kwi 2024

W czwartek, 2 maja, placówki ZUS będą otwarte.

Czy 12 maja 2024 to niedziela handlowa?
30 kwi 2024

Czy 12 maja 2024 to niedziela handlowa? Czy w maju jest niedziela handlowa? Kiedy wypadają niedziele handlowe w 2024 roku?

Kalendarz maj 2024 do druku
30 kwi 2024

Kalendarz maj 2024 do druku zawiera: święta stanowiące dni wolne od pracy, Dzień Flagi, Dzień Matki i imieniny wypadające w tym miesiącu.

Majówka: Pamiętaj, że obowiązuje zakaz handlu i w długi weekend sklepy będą zamknięte
30 kwi 2024

W środę, 1 maja, zaczyna się majówka. Kto zaplanował sobie urlop na 2 maja, może cieszyć się długim weekendem trwającym aż 5 dni. Jak w tym czasie robić zakupy? Czy wszystkie sklepy będą zamknięte?

Czy polski pracownik czuje się emocjonalnie związany ze swoim miejscem pracy?
30 kwi 2024

1 maja przypada Święto Pracy, to dobry moment, aby zastanowić się nad tym, jak się miewają polscy pracownicy. Jak pracodawcy mogą zadbać o dobrostan pracowników?  

"Student w pracy 2024". Wzrosły zarobki studentów, ale i tak odbiegają od ich oczekiwań
30 kwi 2024

Według marcowego raportu “Student w pracy” Programu Kariera Polskiej Rady Biznesu, co trzeci student w Polsce zarabia między cztery a sześć tysięcy złotych miesięcznie. To o 16,5 proc. więcej, niż rok wcześniej.

20 lat Polski w UE: 1 maja 2004 - 1 maja 2024. Jak zmieniło się prawo pracy?
30 kwi 2024

To już 20 lat Polski w Unii Europejskiej. Dokładnie w dniu 1 maja 2004 Polska wraz z Cyprem, Czechami, Estonią, Litwą, Łotwą, Maltą, ze Słowacją, Słowenią i z Węgrami wstąpiła do Unii Europejskiej. To było największe w historii rozszerzenie UE. Prze te 20 lat, do 1 maja 2024 wiele się zmieniło. Szczególnie ważny jest swobodny przepływ pracowników - możliwość pracy za granicą, posiadanie ubezpieczenia społecznego i zdrowotnego oraz szeregu innych praw pracowniczych. Poniżej opis najważniejszych zmian dla polskiego prawa pracy w związku z wstąpieniem do UE.

pokaż więcej
Proszę czekać...