Ubezpieczenia społeczne
Art. 6 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych nie przewiduje obowiązkowego ubezpieczenia emerytalnego i rentowego dla osób fizycznych, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej wykonują pracę na podstawie umowy o dzieło.
Natomiast art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy przypisuje taki obowiązek osobom wykonującym pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, oraz osób z nimi współpracującymi.
Podsumowując, pracownika zatrudnionego na podstawie umowy o dzieło ubezpieczenie społeczne nie dotyczy. Inaczej jest w przypadku zatrudnienia na podstawie umowy zlecenia.
Zobacz: Umowy cywilnoprawne
Wyjątki
Jednakże na podstawie art. 9 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych obowiązkowemu ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu podlegają osoby wykonujące pracę na podstawie umowy o dzieło, jeżeli umowę taką zawarły z pracodawcą, z którym pozostają w stosunku pracy, lub jeżeli w ramach takiej umowy wykonują pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostają w stosunku pracy.
Jeżeli pracownika wiąże umowa o pracę i zostanie zawarta między nim a pracodawcą druga umowa, tym razem o dzieło, nowy kontrakt także będzie stanowił tytuł do objęcia pracownika ubezpieczeniem społecznym.
Ubezpieczenia zdrowotne
Art. 66 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych wśród osób podlegających obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu nie wymienia zatrudnionych na podstawie umowy o dzieło.
Natomiast w art. 66 ust. 1 pkt e obowiązek został nałożony na osoby wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego dotyczące zlecenia lub osoby z nimi współpracującymi.
Zobacz serwis: Ubezpieczenia
Umowa o dzieło i umowa zlecenia wiążąca te same strony
Umowy o dzieło nie można uznać za samoistny tytuł do ubezpieczenia społecznego i zdrowotnego. Wyjątek stanowi sytuacja zawarcia tego typu umowy z pracownikiem zatrudnionym u danego pracodawcy na podstawie umowy o pracę. Nie dotyczy to sytuacji nawiązania umowy o dzieło z pracownikiem, z którym wiąże pracodawcę umowa zlecenia.
W takiej sytuacji istnieje jedynie obowiązek opłacania od przychodu z umowy o dzieło zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.
Zobacz: Praca na podstawie umowy zlecenia w trakcie urlopu wypoczynkowego
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 1964 Nr 16, poz. 93 z późn. zm.)
Ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U. z 2008 Nr 164, poz. 1027 z późn. zm.)
Ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2009 Nr 205, poz. 1585 z późn. zm.)