Obowiązek utworzenia ZFRON
Przepisy art. 33 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (tekst jednolity Dz. U. z 2011 r. Nr 127, poz. 721 z późn. zm.; dalej jako ustawa o rehabilitacji) nakładają na pracodawców prowadzących zakład pracy chronionej obowiązek utworzenia zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych (zfron), którego środki należy przeznaczać na finansowanie rehabilitacji zawodowej, społecznej i leczniczej, w tym na indywidualne programy rehabilitacji osób niepełnosprawnych oraz ubezpieczenie osób niepełnosprawnych zgodnie z zakładowym regulaminem wydatkowania tych środków.
Zobacz także: Zwrot niewykorzystanych środków zfron do PFRON
Niezgodne z ustawą przeznaczenie środków
Gdyby jednak pracodawca wykorzystał środki w sposób niezgodny z ich przeznaczeniem, byłby zobowiązany do dokonania:
- zwrotu 100% kwoty tych środków na fundusz rehabilitacji oraz
- wpłaty w wysokości 30% tych środków na zfron w terminie do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiło ujawnienie niezgodnego z ustawą przeznaczenia środków funduszu rehabilitacji, a także niedotrzymanie terminu, o którym mowa w art. 33 ust. 3 pkt 3 ustawy o rehabilitacji.
Ustawodawca wymienia również niektóre środki, z których tworzony jest zfron. Są to:
- środki pochodzące z tytułu zwolnień z podatków i opłat wymienione w art. 31 ust. 1 ustawy o rehabilitacji,
- części zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych,
- wpływy z zapisów i darowizn,
- odsetki od środków zgromadzonych na rachunku zfron
- środki pochodzące ze zbycia środków trwałych zakupionych ze środków zfron, w części niezamortyzowanej.
Zobacz także: Wydatkowanie środków ZFRON na adaptację i wyposażenie mieszkań pracowników niepełnosprawnych
Podział środków – indywidualne programy rehabilitacji i pomoc indywidualna
Przepis art. 33 ust. 3 pkt 4 ustawy o rehabilitacji stanowi, że co najmniej 15% środków zfron pracodawca ma obowiązek przeznaczać na indywidualne programy rehabilitacji. Natomiast na podstawie art. 33 ust. 3 pkt 5 ustawy o rehabilitacji co najmniej 10% środków zfron pracodawca ma obowiązek przeznaczać na pomoc indywidualną. Pozostałe środki tworzą tzw. pulę ogólną (duży zfron).
Zobacz także serwis: Ubezpieczenia
W przepisie tym ustawodawca wskazuje jedynie minimalne wartości środków, jakie pracodawca ma obowiązek przekazywać na pomoc indywidualną oraz indywidualne programy rehabilitacji. Pracodawca jako dysponent zfron decyduje o tym, jaka część środków w zakładzie będzie przeznaczana np. na pomoc indywidualną. Najważniejsze jest, aby zachowane były minimalne wartości wskazane w art. 33 ust. 4 ustawy o rehabilitacji. Natomiast nic nie stoi na przeszkodzie, aby przeznaczać na te cele więcej środków niż przewidują to obowiązujące przepisy.
Dopuszczalna jest również sytuacja, w której środki zfron pracodawca przeznacza tylko na pomoc indywidualną oraz na indywidualne programy rehabilitacji. Zakładowy regulamin wydatkowania zfron powinien określać zasady dokonywania podziału środków tworzących zfron odpowiednio na pomoc indywidualną oraz indywidualne programy rehabilitacji. Jeśli regulamin nie reguluje tej kwestii, wówczas stosowane są ogólne przepisy ustawy o rehabilitacji obowiązujące w tym zakresie.
Zobacz również: Forum Kadry
Obligatoryjny podział
Wszystkie środki, które tworzą zfron, podlegają obligatoryjnemu podziałowi na pomoc indywidualną oraz indywidualne programy rehabilitacji w takich wartościach, jakie obowiązują u danego pracodawcy. Natomiast pamiętać należy o tym, że w przypadku zwracanych przez osoby niepełnosprawne pożyczek otrzymywanych w ramach pomocy indywidualnej, środki te zasilają jedynie pomoc indywidualną. Zwracanych pożyczek nie należy dzielić na indywidualne programy rehabilitacji czy też ogólny zfron.
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U. z 2011 Nr 127, poz. 721 z późn. zm.)