Zmiana warunków pracy i dofinansowania do wynagrodzeń także dla cudzoziemców
Najnowsza zmiana przepisów ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (dalej jako ustawa Covid-19), która weszła w życie 25 maja 2020 r., niweluje wątpliwości pracodawców co do możliwego objęcia obniżonym wymiarem czasu pracy również zatrudnionych obcokrajowców.
Dotychczasowe wersje tzw. „tarczy antykryzysowej” wydłużały okresy ważności pobytu obcokrajowców, jednak dopiero ostatnia nowela wprost odnosi się do ich warunków zatrudnienia, zwłaszcza w kontekście rozwiązań, z jakich w celu ochrony miejsc pracy korzystają zatrudniający ich polscy przedsiębiorcy.
Polecamy: Tarcza antykryzysowa – Prawo pracy i ZUS. Pakiet 5 ebooków
Niejasne przepisy ustawy o promocji zatrudnienia
Wątpliwości pracodawców co do możliwości objęcia cudzoziemców porozumieniem pogarszającym czasowo warunki pracy wynikały z przepisów ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy oraz ustawy o cudzoziemcach, które to zakazują zatrudniania obcokrajowców w innym wymiarze czasu pracy lub za niższe wynagrodzenie niż zostało to ustalone w treści wydanego im zezwolenia na pracę (odpowiednio innych dokumentów stanowiących podstawę legalnego zatrudnienia). Jednocześnie powierzenie pracy na innych warunkach zagrożone jest tu sankcjami finansowymi dla podmiotu powierzającego taką pracę. Zatem zgodnie z przepisami ustawy o promocji zatrudnienia, zmiana warunków zatrudnienia cudzoziemca wymaga zmiany lub wydania nowej decyzji przez wojewodę. Także zmiana warunków pracy obcokrajowca na podstawie oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy wymaga nowego wpisu do ewidencji takich oświadczeń.
Tarcza 3.0 również dla cudzoziemców
W swoim stanowisku z 10 kwietnia 2020 r. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej stwierdziło dopuszczalność obejmowania cudzoziemców rozwiązaniami dotyczącymi ochrony miejsc pracy przewidzianymi w art. 15g specustawy.
Ostatecznie jednak kwestia ta uregulowana została w przepisach obowiązujących od 25 maja 2020 r., a dokładnie w art. 15z5 ustawy COVID-19. Zgodnie z jego treścią, jeśli na skutek skorzystania przez podmiot, który powierza wykonywanie pracy cudzoziemcowi z:
- obniżenia wymiaru czasu pracy,
- zmiany systemu lub rozkładu czasu pracy,
- systemu równoważnego czasu pracy,
- pracy zdalnej
Zmianie ulegną warunki wykonywania pracy w nim wskazane, nie będzie konieczna zmiana lub wydanie nowego:
- zezwolenia na pracę
- zezwolenia na pobyt czasowy i pracę,
- zezwolenia na pobyt czasowy w celu wykonywania pracy w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji,
- zezwolenia na pracę sezonową,
- oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi wpisane do ewidencji oświadczeń na podstawie ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.
Zmiany dopuszczalne tylko dla rozwiązań specustawy
Przepis wymienia rozwiązania, jakie zastosować może pracodawca bez konieczności zmiany zezwoleń. Dotyczą one jedynie instytucji przewidzianych ustawą COVID-19. Nie dopuszczają więc w szczególności objęcia tej grupy pracowników postanowieniami porozumień o czasowym zawieszeniu stosowania zakładowych źródeł prawa pracy, czy też o stosowaniu mniej korzystnych warunków zatrudnienia (odpowiednio art. 91 KP oraz art. 231a KP), jak również zastosowania porozumień lub wypowiedzeń zmieniających warunki pracy i płacy.
Co zmiany oznaczają dla pracodawców?
Obowiązujące od 25 maja 2020 r. rozwiązania oznaczają, iż pracodawca zatrudniający cudzoziemca na jednej z ww. podstaw, może w szczególności równie skutecznie, jak pracowników - obywateli Polski, objąć go postanowieniami porozumienia określającego warunki pracy w okresie obniżonego wymiaru czasu pracy oraz na tej podstawie wnioskować o dofinansowanie jego wynagrodzenia ze środków FGŚP.
W odniesieniu do terminu ważności zezwolenia, należy wskazać, że nie ma ono wpływu na obowiązek utrzymania zatrudnienia wynikającego z art. 15g ustawy COVID-19. Ten bowiem, poprzez odesłanie do przepisów ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z ochroną miejsc pracy, zakazuje jedynie wypowiadania w okresie pobierania dofinansowania umowy o pracę z przyczyn niedotyczących pracownika, którego dofinansowanie dotyczy. Nie wydłuża jednak samodzielnie okresu zatrudnienia wynikającego z odrębnych dokumentów będących podstawą zatrudnienia cudzoziemca.