Porozumienie stron co do zawarcia określonych warunków zatrudnienia odbywa się poprzez podpisanie jednej z funkcjonujących w polskim prawie umów. Najczęściej występującą formą porozumienia co do warunków zatrudnienia są: umowa o pracę oraz umowa cywilnoprawna.
Rzadziej stosowaną formą umowy między pracownikiem, rozumianym jako osoba zatrudniana, mająca świadczyć pracę niezależnie od formy zatrudnienia a zatem niezależnie od tego czy jest pracownikiem czy np. zleceniobiorcą jest umowa przedwstępna.
Umowa przedwstępna
Umowa przedwstępna funkcjonuje na mocy przepisów Kodeksu cywilnego. Zgodnie z art. 389 § 1 Kc umowa, przez którą jedna ze stron lub obie zobowiązują się do zawarcia oznaczonej umowy (umowa przedwstępna), powinna określać istotne postanowienia umowy przyrzeczonej.
Polecamy produkt: Umowy terminowe – jak zawierać i wypowiadać (książka)
Zawarcie umowy przedwstępnej stanowi zobowiązanie stron (osoby zatrudniającej i zatrudnianego) co do zawarcia w przyszłości, umowy na warunkach wskazanych w umowie przedwstępnej. Umowa przedwstępna jest często wykorzystywana, gdy do zawarcia umowy nie może dojść w najbliższej przyszłości, np. ze względu na to że pracownik znajduje się w okresie wypowiedzenia. Pracodawcy zatrudniający wysokiej klasy specjalistów często decydują się na podpisanie umowy przedwstępnej, która ma stanowić swoiste zobowiązanie pracownika do podjęcia pracy w określonym terminie. Zawarcie umowy z osobą gotową świadczyć pracę na rzecz zatrudniającego ciąży oczywiście na przyszłym pracodawcy, który powinien wywiązać się z warunków określonych w umowie przedwstępnej.
Umowa ta najczęściej ma charakter umowy dwustronnej, jednak warto zaznaczyć w treści umowy, że zobowiązanie zawarcia konkretnej umowy w określonym terminie dotyczy obu stron zawartego porozumienia.
Treść umowy przedwstępnej
Aby umowa przedwstępna była skuteczna konieczne jest wskazanie w treści umowy przedwstępnej istotnych warunków umowy przyrzeczonej. Istotnymi warunkami umowy przyrzeczonej są: rodzaj umowy, rodzaj umówionej pracy, termin rozpoczęcia pracy, wysokość wynagrodzenia oraz inne istotne warunki zatrudnienia. Natomiast szczegóły treści umowy przedwstępnej będą wynikały z rodzaju zawartej umowy, w zależności czy będzie to umowa o pracę czy umowa cywilnoprawna.
Warto aby w treści umowy przedwstępnej została wskazana planowana data zawarcia przyrzeczonej umowy. Jeśli data ta nie zostanie wskazana, obie strony zawartego porozumienia mogą wskazać dowolny termin zawarcia umowy przyrzeczonej. Może zdarzyć się tak, że obie strony wskażą odmienny termin; wiążący będzie termin wyznaczony wcześniej. Ważne jest aby dla celów dowodowych umowa przedwstępna była zawarta w formie pisemnej. Ma to szczególnie istotne znaczenie w sytuacji gdy jedna ze stron będzie uchylać się od zawarcia ustalonej umowy przyrzeczonej.
Polecamy serwis: Urlop rodzicielski
Konsekwencje
Konsekwencją nie wywiązania się z zobowiązań określonych w umowie przedwstępnej przez jedną ze stron jest możliwość dochodzenia odszkodowania. Natomiast jeśli to osoba zatrudniająca uchyla się od zawarcia przyrzeczonej umowy, to istnieje możliwość przymusowego dochodzenia zawarcia umowy przyrzeczonej przez pracownika. W tej sytuacji pracownik ma możliwość dokonania wyboru czy dochodzić odszkodowania czy też zawarcia umowy przyrzeczonej.
Dochodzenie odszkodowania oczywiście odbywa się na drodze sądowej. „Niedoszły” pracownik może wystąpić o odszkodowanie od „niedoszłego” pracodawcy, a wysokość odszkodowania będzie uzależniona od okoliczności indywidualnego przypadku.
Wysokość odszkodowania w przypadku uchylenia się od zawarcia umowy przyrzeczonej może być wskazana w treści umowy przedwstępnej.
Roszczenia z umowy przedwstępnej przedawniają się z upływem roku od dnia, w którym umowa przyrzeczona miała być zawarta. Jeżeli sąd oddali żądanie zawarcia umowy przyrzeczonej, roszczenia z umowy przedwstępnej przedawniają się z upływem roku od dnia, w którym orzeczenie stało się prawomocne.
Dołącz do nas na Facebooku!
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U.2014.121 j.t.).
Zadaj pytanie na Forum Kadry!