Przesłanki rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika
Rozwiązanie umowy o prace bez wypowiedzenia z winy pracownika jest tak zwanym zwolnieniem dyscyplinarnym. Jest ono dozwolone w ściśle określonych przypadkach, do których zalicza się:
- ciężkie naruszenie przez pracownika jego podstawowych obowiązków pracowniczych,
- popełnienie przez pracownika przestępstwa, w czasie trwania umowy o pracę, które uniemożliwia dalsze zatrudnienie go na zajmowanym stanowisku, jeśli przestępstwo to jest oczywiste lub zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem,
- utrata uprawnień koniecznych do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku, z winy pracownika.
Zadaj pytanie na: Forum Kadry - Zatrudnianie i zwalnianie
Kodeks pracy nakłada na pracodawcę ograniczenie czasowe, w którym ma on możliwość zastosowania wobec pracownika zwolnienia dyscyplinarnego. Otóż do rozwiązania umowy o prace bez zachowania terminu wypowiedzenia z winy pracownika nie może dojść po upływie 1 miesiąca od uzyskania przez pracodawcę informacji o okolicznościach uzasadniających to rozwiązanie. Ważne jest, iż jeśli w danym zakładzie pracy działa reprezentująca pracownika zakładowa organizacja związkowa, pracodawca nie może podjąć decyzji o zwolnieniu dyscyplinarnym bez zasięgnięcia jej opinii. Komisja ta zaś zawiadamia pracodawcę o przyczynach uzasadniających rozwiązanie umowy. Komisja ma prawo do złożenia zastrzeżeń co do zasadności rozwiązania umowy, w ciągu 3 dni.
Przesłanką warunkującą dyscyplinarne wypowiedzenie umowy o pracę, budzącą najwięcej sporów, jest ciężkie naruszenie przez pracownika jego podstawowych obowiązków pracowniczych. Katalog tychże obowiązków znajduje się w kodeksie pracy, jednak nie jest on zamknięty. W wyroku z dnia 29 listopada 2012 roku, w sprawie o sygnaturze II PK 116/2012, Sąd Najwyższy wskazał, iż aby można było mówić o ciężkim naruszeniu podstawowych obowiązków pracowniczych, zachowanie pracownika musi być bezprawne, musi przejawiać się rzeczywistym naruszeniem podstawowych obowiązków pracowniczych oraz musi naruszać lub zagrażać interesom pracodawcy. Zawinienie pracownika obejmuje zarówno winę umyślną, jak i rażące niedbalstwo, zaś rażący charakter zachowania pracownika, przejawia się w wyjątkowo lekceważącym stosunku do spoczywających na nim obowiązków.
Polecamy także: Świadectwo pracy
Przesłanki rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia bez winy pracownika
Przesłanki dające pracodawcy możliwość rozwiązania umowy o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia, nieuzależnione od winy pracownika, zostały wprowadzone do kodeksu, dla ochrony prawidłowego funkcjonowania zakładu pracy i są związane z nieobecnością pracownika w pracy. Pracodawca może wypowiedzieć umowę o pracę bez wypowiedzenia, jeśli pracownik jest niezdolny do pracy na skutek choroby, a niezdolność ta trwa:
- dłużej niż 3 miesiące, gdy pracownik był zatrudniony w danego pracodawcy krócej niż 6 miesięcy,
- dłużej niż łączny okres pobierania z tego tytułu wynagrodzenia i zasiłku oraz pobierania świadczenia rehabilitacyjnego przez pierwsze 3 miesiące, gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy co najmniej 6 miesięcy lub jeżeli jego niezdolność do pracy została spowodowana wypadkiem przy pracy albo chorobą zawodową.
Pracodawca może również rozwiązać umowę o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia, jeśli nieusprawiedliwiona nieobecność pracownika w pracy z innych przyczyn niż wymienione powyżej, trwa dłużej niż 1 miesiąc.
Zobacz także: Rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem
W przypadku rozwiązania umowy o prace bez zachowania okresu wypowiedzenia bez winy pracownika, pracodawca ma obowiązek zasięgnięcia opinii zakładowej organizacji związkowej, jeśli taka reprezentuje pracownika, na tych samych zasadach, które obowiązują przy zwolnieniu dyscyplinarnym.
Ważne jest, iż przepisy prawa pracy wprowadzają ograniczenia w stosowaniu rozwiązania umowy bez wypowiedzenia bez winy pracownika. Nie może ono bowiem nastąpić w przypadku nieobecności pracownika w pracy, z powodu sprawowania opieki nad dzieckiem, w okresie pobierania z tego tytułu zasiłku oraz w przypadku odosobnienia pracownika ze względu na chorobę zakaźną, w okresie pobierania z tego tytułu wynagrodzenia i zasiłku. Do rozwiązania umowy o prace bez wypowiedzenia przez pracodawcę, bez winy pracownika, nie może dojść również po stawieniu się pracownika do pracy w związku z ustaniem przyczyny jego nieobecności.
Warunki jakie spełniać musi wypowiedzenie
Oświadczenie pracodawcy o rozwiązaniu umowy o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia powinno być sporządzone na piśmie. Na pracodawcę został nałożony obowiązek informacyjny, który polega na konieczności pouczenia pracownika, w treści wypowiedzenia, o możliwości odwołania się od niego do sądu pracy, ze wskazaniem sądu właściwego. Odwołania tego można dokonać w ciągu 14 dni, licząc od dnia doręczenia pracownikowi pisma o rozwiązaniu umowy, co pracodawca również powinien wskazać w wypowiedzeniu.
Polecamy serwis: Ochrona wynagrodzenia