Umowa o praktykę absolwencką - czym jest?
Umowa o praktykę absolwencką gości w naszym ustawodawstwie od lipca 2009 r. Z roku na rok staje się coraz bardziej popularną formą zatrudnienia młodych pracowników na początku ich kariery zawodowej. Do praktyk absolwenckich nie mają zastosowania przepisy prawa pracy, z wyjątkami wskazanymi w ustawie o praktykach absolwenckich jak np. kwestiami dotyczącymi zasad niedyskryminacji, równego traktowania, wymiaru czasu pracy, czy odpoczynku. Dla przedsiębiorstwa jest to świetna okazja zyskania pracownika, któremu zależy na rozwoju i udokumentowaniu pierwszych kroków jego kariery zawodowej. Praktyka ma na celu ułatwienie absolwentom uzyskiwania doświadczenia i nabywania umiejętności praktycznych niezbędnych do wykonywania pracy.
Kto może przyjąć praktykanta?
Podmiotem przyjmującym na praktykę może być osoba fizyczna, osoba prawna albo jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej.
Kto może być praktykantem?
Praktykantem może być osoba, która ukończyła co najmniej gimnazjum i w dniu rozpoczęcia praktyki nie ukończyła 30 roku życia (dotyczy też osób, mających świadectwo ukończenia szkoły za granicą, uznane za równorzędne świadectwu polskiemu).
Umowa o praktykę absolwencką - na jaki okres?
Umowa może być zawarta na okres maksymalnie 3 miesięcy. Możliwe jest zawarcie kilku kolejnych umów z praktykantem. Zawarcie kolejnych umów pomiędzy praktykantem a podmiotem przyjmującym na praktykę jest możliwe tylko na łączny okres wynoszący 3 miesiące. Tygodniowy wymiar pracy nie może przekraczać 40 godzin.
Warunki formalne umowy
Praktykę odbywa się na podstawie pisemnej umowy o praktykę absolwencką. Umowa o praktykę absolwencką powinna określać:
- dane praktykanta i podmiotu przyjmującego na praktykę,
- rodzaj pracy, w ramach której praktykant ma uzyskiwać doświadczenie i nabywać umiejętności praktyczne,
- okres odbywania praktyki,
- tygodniowy wymiar czasu pracy w ramach praktyki,
- wysokość świadczenia pieniężnego, jeżeli praktyka ma charakter odpłatny.
Umowa z praktykantem nie może dotyczyć pracy szczególnie niebezpiecznej w rozumieniu przepisów wydanych na podstawie art. 23715 Kodeksu pracy,
Do praktyki mają zastosowanie następujące przepisy prawa pracy:
- 18 3a – 18 3e KP o zakazie dyskryminacji;
- 129 § 1, art. 131 § 1 o dobowej i tygodniowej normie czasu pracy;
- 132 § 1, art. 133 § 1 o okresach odpoczynku;
- 134 o minimum 15-minutowej przerwie w pracy;
- 151 (7) o porze nocnej.
Maksymalne wynagrodzenie praktykanta
Podstawą prawną praktyk absolwenckich jest ustawa z 17 lipca 2009 r. o praktykach absolwenckich, a nie Kodeks pracy, co umożliwia pracodawcy dużo większą swobodę w określaniu warunków wynagrodzenia. Praktyka może mieć charakter zarówno odpłatny, jak i nieodpłatny. Jeśli ma charakter odpłatny, wysokość miesięcznego wynagrodzenia nie może przekroczyć dwukrotnej wysokości minimalnego wynagrodzenia, w 2021 r. jest to 5600 zł brutto.
Wynagrodzenie praktykanta - składki, podatek
Wynagrodzenie praktykanta zwolnione jest ze składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz FP i FGŚP. Od 1 stycznia 2021 roku, osoby do 26 roku życia, które otrzymały przychody z tytułu praktyk absolwenckich są również objęte zwolnieniem podatkowym. Od następnego dnia po ukończeniu 26 lat absolwent płaci podatek od wynagrodzenia według 17% stawki.
Wypowiedzenie umowy o praktykę absolwencką
Jeśli umowa ma charakter nieodpłatny, może być rozwiązana na piśmie w każdym czasie. W przypadku praktyki odpłatnej, okres wypowiedzenia wynosi 7 dni.
Podmiot przyjmujący na praktykę - obowiązki
Podmiot przyjmujący na praktyki ma obowiązek zapewnić praktykantowi bezpieczne i higieniczne warunki odbywania praktyki, w tym odpowiednie środki ochrony indywidualnej. Po zakończeniu umowy, na wniosek praktykanta podmiot przyjmujący na praktykę ma obowiązek wydania zaświadczenia o rodzaju wykonywanej pracy oraz umiejętnościach zdobytych w trakcie odbywania praktyk.
Należy pamiętać, że praktykanci nie mogą wykonywać tzw. pracy szczególnie niebezpiecznej, na przykład na wysokości czy użyciu niebezpiecznych materiałów (zgodnie z rozdz. 6 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy).
Praktykant a status bezrobotnego
Praktykant, który zarejestrował się w urzędzie pracy jako bezrobotny, nadal może utrzymać ten status. Absolwent musi jednak zgłosić fakt odbywania praktyk do PUP-u. Jeśli praktyka jest nieodpłatna lub wynagrodzenie nie przekracza połowy minimalnego wynagrodzenia za pracę, to praktykant może nadal pobierać zasiłek dla bezrobotnych.
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 17 lipca 2009 r. o praktykach absolwenckich (Dz. U. Nr 127, poz. 1052)