Wielka Brytania 1 lutego 2020 r. opuściła UE. Do ostatniej chwili nie było pewne, na jakich zasadach to nastąpi, tj. czy zostanie zawarta stosowna umowa, czy też dojdzie do "twardego" opuszczenia UE przez Wielką Brytanię.
Procedury ratyfikacyjne umowy wyjścia zostały przyjęte przez Parlament Europejski 29 stycznia 2020 r. i zatwierdzone przez Radę Europejską 30 stycznia 2020 r.
Polecamy: Kodeks pracy 2020. Praktyczny komentarz z przykładami
Zatem ostatecznie podstawą Brexitu jest Umowa o wystąpieniu Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej i Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej. Fakt, że zawarcie umowy nie było pewne, potwierdzają działania polskiego ustawodawcy, który przygotował na tę okoliczność:
- ustawę z 15 marca 2019 r. o uregulowaniu niektórych spraw związanych z uznawaniem kwalifikacji zawodowych w związku z wystąpieniem Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej z Unii Europejskiej i Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej bez zawarcia umowy, o której mowa w art. 50 ust. 2 Traktatu o Unii Europejskiej oraz
- ustawę z 19 lipca 2019 r. o okresie przejściowym, o którym mowa w Umowie o wystąpieniu Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej z Unii Europejskiej i Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej.
Ustalony między UE a Zjednoczonym Królestwem okres przejściowy będzie obowiązywał od 1 lutego do 31 grudnia 2020 r. Jednak umowa o wystąpieniu przewiduje możliwość jednorazowego przedłużenia tego okresu o rok lub dwa lata.
Jak wskazuje polskie Ministerstwo Finansów, dla polskich przedsiębiorców i obywateli na Wyspach Brytyjskich, a także dla obywateli Wielkiej Brytanii i Irlandii w Polsce, w okresie przejściowym nie będzie zasadniczych zmian.
Oznacza to m.in., że w tym czasie:
- Wielka Brytania pozostanie w unii celnej z UE i będzie uczestnikiem wspólnego rynku UE;
- zostaną utrzymane dotychczasowe zasady swobodnego przepływu osób - jak wskazuje Ministerstwo Finansów, Polacy, którzy przyjadą na Wyspy Brytyjskie do końca 2020 r., będą mogli mieszkać, pracować i uczyć się na obecnych zasadach. Jeśli będą chcieli pozostać w Zjednoczonym Królestwie dłużej, będą musieli wystąpić o nadanie nowego statusu pobytowego, tzw. settled lub pre-settled status. Należy to zrobić wówczas do końca czerwca 2021 r. (informacje na temat tego statusu są dostępne na stronie rządu brytyjskiego https://www.gov.uk/settled-status-eu-citizens-families );
- nadal będzie można podróżować do i z Wielkiej Brytanii na podstawie dowodu osobistego;
- zostaną utrzymane dotychczasowe zasady wykonywania transportu drogowego i lotniczego między UE a Wielką Brytanią;
- kwalifikacje zawodowe dla przedstawicieli zawodów regulowanych będą wzajemnie uznawane.
Biorąc to pod uwagę, w okresie przejściowym obywatele Wielkiej Brytanii i Irlandii mieszkający i pracujący w Polsce zachowują swój status, tj. utrzymują swoje prawa pobytowe, możliwość wykonywania pracy, dostępu do edukacji, służby zdrowia i usług publicznych. Możliwe, że taki stan będzie utrzymany również po okresie przejściowym - tu jednak będą toczyć się dalsze rozmowy.
WAŻNE!
Od 1 lutego do 31 grudnia 2020 r. obowiązuje okres przejściowy w relacjach między Zjednoczonym Królestwem a UE, podczas którego obywatele brytyjscy zachowują prawa pobytowe i możliwość wykonywania pracy na terenie Polski.
Ważność zachowują również wydane do 1 lutego 2020 r. decyzje o uznaniu w Rzeczypospolitej Polskiej kwalifikacji zawodowych do wykonywania zawodu regulowanego albo do podejmowania lub wykonywania działalności regulowanej oraz decyzje o uznaniu kwalifikacji zawodowych w celu przyznania częściowego dostępu do zawodu regulowanego, nabytych w Zjednoczonym Królestwie przez obywateli Zjednoczonego Królestwa lub członków ich rodzin.
Obywatele brytyjscy mogą wymienić swoje dokumenty pobytowe wydane im jako obywatelom UE na dokumenty poświadczające ich prawa do pobytu na podstawie umowy o wystąpieniu Zjednoczonego Królestwa z UE. Osoby, które dotychczas nie posiadały dokumentów pobytowych w Polsce, będą mogły je uzyskać. Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji wkrótce skieruje do konsultacji projekt zmian ustawowych gwarantujących możliwość uzyskania i wymiany takich dokumentów.
Podstawa prawna:
- rozdziały 1-3 oraz część 4 Umowy z 24 stycznia 2020 r. o wystąpieniu Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej z Unii Europejskiej i Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej - Dz.Urz. UE L z 2020 r. Nr 27, s. 7
- art. 2 ustawy z 15 marca 2019 r. o uregulowaniu niektórych spraw związanych z uznawaniem kwalifikacji zawodowych w związku z wystąpieniem Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej z Unii Europejskiej i Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej bez zawarcia umowy, o której mowa w art. 50 ust. 2 Traktatu o Unii Europejskiej - Dz.U. z 2019 r. poz. 621
- art. 1-4 ustawy z 19 lipca 2019 r. o okresie przejściowym, o którym mowa w Umowie o wystąpieniu Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej z Unii Europejskiej i Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej - Dz.U. z 2019 r. poz. 1516
Przemysław Ciszek
radca prawny specjalizujący się w tematyce zatrudniania cudzoziemców
Polecamy serwis: Zatrudnianie i zwalnianie