EKSPERT WYJAŚNIA
Pełny wymiar urlopu u danego pracodawcy przysługuje pracownikowi zatrudnionemu przez cały rok. Wymiar urlopu określony jest ustawowo i wynosi odpowiednio 20 i 26 dni w zależności od okresu zatrudnienia. Pracownikowi przysługuje urlop proporcjonalny w przypadku, w którym ustaje stosunek pracy przed zakończeniem roku kalendarzowego, a także w razie zmiany pracodawcy w ciągu roku.Pracownik ma prawo do wykorzystania urlopu u dotychczasowego pracodawcy w wymiarze proporcjonalnym do okresu przepracowanego u tego pracodawcy, w roku kalendarzowym, w którym rozwiązuje się stosunek pracy. Tak więc w omawianym stanie faktycznym, po przepracowaniu 10 miesięcy w 2007 roku (od stycznia do października), pracownikowi przysługiwało prawo do 10/12 z 26 dni, tj. 22 dni urlopu (dni niepełne zaokrągla się w górę). Przy ustalaniu wymiaru urlopu proporcjonalnego kalendarzowy miesiąc pracy odpowiada 1/12 wymiaru urlopu przysługującego pracownikowi.
W sytuacji, w której dochodzi do zmiany miejsca zatrudnienia, pracownik ma prawo do urlopu w wymiarze proporcjonalnym do okresu pozostałego do końca danego roku kalendarzowego, w razie zatrudnienia na czas nie krótszy niż do końca danego roku kalendarzowego lub w wymiarze proporcjonalnym do okresu zatrudnienia w danym roku kalendarzowym. Łączny wymiar urlopu w roku kalendarzowym nie może być jednak niższy niż wynikający z okresu przepracowanego w tym roku u wszystkich pracodawców zgodnie z artykułem 1551 par. 2 k.p. Innymi słowy, zasada proporcjonalności polega na podziale urlopu pomiędzy dotychczasowego a kolejnego pracodawcę. Zasadę proporcjonalności stosuje się odpowiednio do pracownika podejmującego pracę u kolejnego pracodawcy w ciągu innego roku kalendarzowego niż rok, w którym ustał jego stosunek pracy z poprzednim pracodawcą.
Pracodawca udziela tyle dni urlopu, ile pracownik sobie u niego wypracuje. Może być inaczej w sytuacji, gdy zaraz po rozpoczęciu zatrudnienia pracownik wykorzysta cały przysługujący mu w danym roku urlop wypoczynkowy, a następnie przed upływem roku odejdzie z pracy. Kolejny pracodawca zatrudniający pracownika w tym samym roku kalendarzowym nie będzie już zobowiązany do udzielenia urlopu.
W razie niewykorzystania urlopu w naturze, pracownikowi zmieniającemu pracę przysługuje od pracodawcy, z którym rozwiązuje stosunek pracy, ekwiwalent za niewykorzystany urlop w proporcji do okresu, jaki przepracował u niego w danym roku kalendarzowym.
Pracownik podejmując kolejne zatrudnienie od lutego 2008 r. nabywa prawo do urlopu proporcjonalnie do okresu zatrudniania u nowego pracodawcy. Z podanego stanu faktycznego wynika, że będzie pracował osiem miesięcy (od lutego do września), tym samym nabędzie prawo do urlopu proporcjonalnego w wymiarze: 8/12 z 26, to jest to do 18 dni urlopu w 2008 roku.
ALEKSANDRA MINKOWICZ-FLANEK
radca prawny, kieruje działem prawa pracy w kancelarii prawniczej Salans
PODSTAWA PRAWNA
• Art. 1551, 1552a ustawy z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 z późn. zm.).