Dyrektor może ze swoją pracownicą przebywającą na urlopie macierzyńskim zawrzeć dodatkową umowę cywilnoprawną na obsługę księgową placówki. Przychody uzyskiwane z tytułu dodatkowej umowy są objęte składkami emerytalno-rentowym dobrowolnie na wniosek pracownika. Natomiast od umowy-zlecenia obowiązkowo odprowadzane są składki zdrowotne. Jeżeli będzie zawarta umowa o dzieło, pracodawca nie odprowadza żadnych składek.
W okresie pobierania zasiłku macierzyńskiego pracodawca nie wypłaca pracownicy z łączącego ich stosunku pracy wynagrodzenia. W związku z tym pracownica pobierająca zasiłek macierzyński, z którą pracodawca zawiera umowę o dzieło bądź zlecenie, nie jest traktowana dla celów ubezpieczeniowych jako własny pracownik i nie ma obowiązku odprowadzania składek emerytalno-rentowych.
Pracownicy po urodzeniu dziecka od pierwszego dnia przysługuje urlop macierzyński przez okres 20 tygodni przy urodzeniu jednego dziecka przy jednym porodzie. W okresie tego urlopu pracownica otrzymuje zasiłek macierzyński. W tym okresie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym.
Osoba pobierająca zasiłek macierzyński nie podlega ubezpieczeniom chorobowemu i wypadkowemu oraz nie jest za nią opłacana składka na ubezpieczenie zdrowotne.
Płatnik, którym jest najczęściej pracodawca, nie opłaca za osobę pobierającą zasiłek macierzyński składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, a jedynie wykazuje je w odpowiednich dokumentach. Dzieje się tak, ponieważ składki w całości finansuje budżet państwa.
Podstawą obliczenia składek na ubezpieczenie społeczne jest kwota otrzymywanego zasiłku macierzyńskiego. Dosyć często pracownicy w okresie pobierania zasiłku macierzyńskiego podejmują dodatkowe zatrudnienie, głównie na podstawie umowy-zlecenia czy o dzieło. W takiej sytuacji składki na ubezpieczenie społeczne nie będą obowiązkowo opłacane od umowy-zlecenia.