Pracodawcy dość często zawierają z pracownikami umowy, na mocy których pracownik wykorzystuje do celów służbowych prywatny samochód, telefon lub inne narzędzia pracy. Dość częstą praktyką jest również zapewnianie sobie przez pracowników odzieży roboczej.
Przepisy prawa pracy dopuszczają możliwość używania własnej odzieży lub obuwia przez pracownika. Jest jednak kilka warunków, które muszą być spełnione. Po pierwsze, pracodawca musi ustalić wykaz stanowisk, na których jest to dopuszczalne. Po drugie, konieczne jest uzyskanie na powyższe zgody pracownika. Ostatnim wymogiem jest to, aby własna odzież i obuwie pracowników spełniały wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy.
Możliwość korzystania z własnej odzieży roboczej pracownika jest wyłączona w przypadku:
- stanowisk pracy, na których są wykonywane prace związane z bezpośrednią obsługą maszyn i innych urządzeń technicznych,
- prac powodujących intensywne brudzenie lub skażenie odzieży i obuwia roboczego środkami chemicznymi lub promieniotwórczymi albo materiałami biologicznie zakaźnymi.
Korzystanie z własnej odzieży i obuwia roboczego powoduje po stronie pracodawcy obowiązek wypłaty ekwiwalentu. Ekwiwalent taki powinien być wypłacany w wysokości uwzględniającej aktualne ceny.
Używanie samochodów prywatnych do celów służbowych zostało uregulowane w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z 25 marca 2002 r. w sprawie warunków ustalania oraz sposobu dokonywania zwrotu kosztów używania do celów służbowych samochodów osobowych, motocykli i motorowerów niebędących własnością pracodawcy (DzU nr 27, poz. 271, ost. zm. DzU z 2011 r. nr 61, poz. 308).
Zwrot kosztów używania przez pracownika własnego pojazdu w celach służbowych następuje na podstawie umowy cywilnoprawnej, zawartej między pracodawcą a pracownikiem. Zwrot kosztów używania takich pojazdów dotyczy tylko jazd lokalnych. Jeżeli na wniosek pracownika pracodawca wyrazi zgodę na to, aby odbył on podróż służbową swoim prywatnym samochodem osobowym, przysługuje mu zwrot kosztów przejazdu z tego tytułu zgodnie z przepisami o podróżach służbowych.
Pracodawcy dość często godzą się, aby pracownik wykorzystywał swój własny telefon do celów służbowych, zwracając później część lub całość poniesionych na ten cel kosztów.
Istnieją dwie możliwości zwrotu przez pracodawcę kosztów używania prywatnego telefonu:
- ekwiwalent pieniężny,
- ryczałt pieniężny.
Wypłata ekwiwalentu pieniężnego powinna stanowić równowartość faktycznie poniesionych wydatków na używanie narzędzi, sprzętu i materiałów przez pracownika podczas wykonywania pracy, będących jego własnością. Podstawą określenia tych wydatków powinny być faktury VAT lub bilingi.