Proponowana przez Państwa załogę zmiana trybu odwołania się pracownika od kary porządkowej może być wprowadzona do regulaminu pracy. Postanowienia regulaminowe w sprawie utworzenia zespołu jako dodatkowej komórki w wewnątrzzakładowym trybie odwoławczym od nałożonej na pracownika kary porządkowej nie będą mniej korzystne niż przepisy Kodeksu pracy.
Mogą Państwo zmienić ustawowy tryb odwoławczy od udzielonej kary porządkowej, ponieważ inicjatywa Państwa pracowników jest dla nich korzystna. Ocena zespołu, w skład którego będzie wchodziła m.in. osoba wyznaczona przez pracownika, bez wątpienia może polepszyć sytuację pracownika wnoszącego sprzeciw od nałożonej kary. Pracodawca, co do zasady, wymierza karę samodzielnie, a także sam rozpatruje odwołanie pracownika od tej kary. Wprowadzenie zespołu, który będzie rozpatrywał sprzeciw pracownika od kary porządkowej, będzie więc dla pracowników korzystniejsze.
WAŻNE!
Aby można było wprowadzić wewnątrzzakładowy tryb postępowania w sprawach rozpatrywania sprzeciwów pracowników od kar porządkowych, musi być on bardziej korzystny niż przewidziany w ogólnie obowiązujących przepisach.
Postanowienia regulaminu pracy nie mogą być mniej korzystne dla pracowników niż przepisy Kodeksu pracy oraz innych ustaw i aktów wykonawczych (art. 9 § 2 Kodeksu pracy). W przypadku gdy postanowienia regulaminu naruszają ten zakaz, są one nieważne z mocy prawa. Zamiast nich stosuje się odpowiednie przepisy prawa pracy (art. 18 § 2 Kodeksu pracy). Sąd Najwyższy w wyroku z 27 marca 2000 r. (I PKN 564/99, OSNP 2001/16/514), stwierdził, że „przewidziany w art. 112 § 1 Kodeksu pracy powszechny tryb odwoławczy od zastosowanej kary porządkowej może być ukształtowany korzystniej dla pracowników w pozakodeksowych źródłach prawa pracy”. Jeżeli w czasie obowiązywania regulaminu pracy wchodzą w życie rozwiązania ustawowe o treści odmiennej od regulaminowych, sprzeczne z nimi lub mniej korzystne dla pracownika, wówczas postanowienia regulaminu są automatycznie zastępowane przez normy ustawowe. Prawo zakładowe ma pierwszeństwo przed ustawowym, jeżeli to pierwsze zawiera uregulowania korzystniejsze dla pracownika. Swoboda zakładu pracy w ustalaniu postanowień regulaminu pracy może zmierzać wyłącznie w kierunku polepszenia sytuacji pracownika. Zakazane jest jej pogorszenie w stosunku do rozwiązań ustawowych.
PRZYKŁAD
W regulaminie pracy zapisano, że wysłuchanie pracownika przed wymierzeniem kary porządkowej powinno odbyć się przez obowiązkowe złożenie przez tego pracownika wyjaśnień na piśmie. Postanowienie to jest nieważne jako mniej korzystne dla pracownika, gdyż w przepisach Kodeksu pracy w zakresie składania wyjaśnień przez pracownika występuje forma ustna.
Podstawa prawna:
- art. 9 § 2, art. 18 § 2, art. 109, art. 112 § 1 Kodeksu pracy.
Orzecznictwo uzupełniające:
- Wystąpienie pracownika do sądu z powództwem o uchylenie bezprawnie nałożonej kary porządkowej może nastąpić tylko po wyczerpaniu postępowania wewnątrzzakładowego, to jest po wniesieniu w terminie sprzeciwu do pracodawcy. (Wyrok Sądu Najwyższego z 7 kwietnia 1999 r., I PKN 644/98, OSNP 2000/11/419)