Kodeks pracy w art. 124 wylicza, jakie dobra mogą wchodzić w skład mienia objętego tak zaostrzoną odpowiedzialnością. Należą tu: pieniądze, papiery wartościowe, kosztowności, narzędzia i instrumenty lub podobne przedmioty, a także środki ochrony indywidualnej oraz odzież i obuwie robocze. Pracownik odpowiada w pełnej wysokości również za szkodę w mieniu innym niż wyżej wymienione, które zostało powierzone mu z obowiązkiem zwrotu albo do wyliczenia się.
Wysoka cena za uszkodzenie mienia pracodawcy ma jednak uzasadnienie wtedy, gdy on sam nie miał udziału w powstałej szkodzie. Od odpowiedzialności, o której mowa wyżej, pracownik może się jednak uwolnić, jeżeli wykaże, że szkoda powstała z przyczyn od niego niezależnych, a w szczególności wskutek niezapewnienia przez pracodawcę warunków umożliwiających zabezpieczenie powierzonego mienia. Pracownik nie może odpowiadać za szkodę w mieniu pracodawcy powstałą nie z jego winy, chociażby ze względu na to, że pracodawca, prowadząc zakład pracy, równocześnie musi liczyć się z pewnym stopniem ryzyka. Związane jest ono z tym, że z powodów natury organizacyjnej może on nie mieć możliwości zapewnienia należytego stanu np. urządzeń udostępnianych później pracownikom do używania zgodnie z ich przeznaczaniem oraz w ramach wykonywania obowiązków pracowniczych.
Odmianą omawianej formy odpowiedzialności jest solidarna odpowiedzialność pracowników za mienie powierzone im wspólnie. Na zasadach określonych w art. 124 k.p. pracownicy mogą przyjąć wspólną odpowiedzialność materialną za mienie im powierzone łącznie z obowiązkiem wyliczenia się. Jednak, aby takie rozliczenie było możliwe, wymagane jest zawarcie przez pracowników umowy na piśmie. Jest to umowa o współodpowiedzialności materialnej, będąca podstawą późniejszej odpowiedzialności. Najważniejszym elementem takiej umowy jest określenie udziału każdego z pracowników–strony umowy w odpowiedzialności za zniszczenie mienia. Z reguły jest to równy podział, jednak zdarzają się sytuacje, że faktycznych sprawców jest jedynie kilku spośród całej grupy pracowników podpisanych pod ww. umową. Mamy wtedy do czynienia z odpowiedzialnością jedynie sprawców i to w takiej części, w jakiej każdy z nich przyczynił się do powstania szkody.