Dopuszczalne są obydwa rozwiązania w zależności od zaświadczenia, jakie stacja krwiodawstwa wyda pracownikowi. Zaświadczenie to powinno określać czas zwolnienia od pracy w danym dniu. Może to być zwolnienie z całego dnia lub z jego części.
UZASADNIENIE
Pracodawca jest zobowiązany zwolnić od pracy pracownika będącego krwiodawcą na czas oznaczony przez stację krwiodawstwa w celu oddania krwi. Za czas takiego zwolnienia pracownikowi przysługuje prawo do wynagrodzenia obliczonego jak przy ustalaniu wynagrodzenia za urlop, z tym że składniki wynagrodzenia ustalane w wysokości przeciętnej oblicza się z miesiąca, w którym przypadło zwolnienie od pracy. Natomiast koszty przejazdu do jednostki organizacyjnej publicznej służby krwi na zasadach określonych w przepisach w sprawie diet i innych należności z tytułu podróży służbowych na obszarze kraju pokrywa jednostka organizacyjna publicznej służby krwi.
PRZYKŁAD
Pracownik domaga się dnia wolnego od pracy na czas badań lekarskich zaleconych przez stację krwiodawstwa. W takim przypadku pracodawca ma obowiązek zwolnić pracownika jedynie na czas przeprowadzenia tych badań oraz może żądać potwierdzenia, że nie mogą być one wykonane poza czasem pracy.
Fakt oddania krwi lub przeprowadzenia badań lekarskich pracownik powinien udokumentować przedstawiając stosowne zaświadczenie wydane przez stację krwiodawstwa z określeniem czasu przysługującego zwolnienia. Aby pracodawca nie miał żadnych wątpliwości, w jakim wymiarze pracownikowi przysługuje zwolnienie od pracy, zaświadczenie to powinno określać czas, na który stacja przyznała mu zwolnienie od pracy w związku z oddaniem krwi. W przypadku zwolnienia od pracy na oddanie krwi dopuszczalne jest wydanie przez stację zaświadczenia o zwolnieniu na cały dzień lub jego część, w zależności od jej uznania. Pracownik powinien również dochować należytej staranności przez uprzedzenie pracodawcy o przewidywanym czasie nieobecności w pracy.
PRZYKŁAD
Po wstępnych badaniach okazało się, że stan zdrowia pracownika nie pozwala mu na oddanie krwi. Stacja krwiodawstwa powinna wystawić stosowny dokument potwierdzający spędzony w niej czas. Pracownikowi za ten okres także przysługuje zwolnienie od pracy.
Nie istnieją ograniczenia dotyczące liczby dopuszczalnych zwolnień od pracy z tytułu honorowego oddawania krwi. Jednak nie powinno to mieć miejsca ze względów zdrowotnych częściej niż 6 razy w roku w przypadku mężczyzn i nie częściej niż 4 razy w roku w przypadku kobiet. Przerwa między pobraniami nie może być krótsza niż 8 tygodni. W przypadku częstszych zwolnień od pracy z tego powodu pracodawca może je zakwestionować.
Podstawa prawna
- art. 9 ustawy z 22 sierpnia 1997 r. o publicznej służbie krwi (DzU nr 106, poz. 681 ze zm.),
- § 12, § 16 rozporządzenia z 15 maja 1996 r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy (DzU nr 60, poz. 281 ze zm.),
- art. 297 Kodeksu pracy,
- § 5 rozporządzenia z 29 maja 1996 r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w Kodeksie pracy (DzU nr 62, poz. 289 ze zm.),
- załącznik nr 2 do rozporządzenia z 18 kwietnia 2005 r. w sprawie warunków pobierania krwi od kandydatów na dawców krwi i dawców krwi (DzU nr 79, poz. 691 ze zm.).