RADA
To, w jaki sposób zostanie określone stanowisko pracy tej osoby, zależy przede wszystkim od woli stron umowy. Można więc ustalić w umowie o pracę, że pracownik będzie zatrudniony np. na stanowisku asystenta dyrektora, a nie sekretarki. Jednocześnie należy dokonać zmiany schematu organizacyjnego i wprowadzić zapis uwzględniający, że obsługą sekretariatu, oprócz sekretarki, zajmuje się również asystent dyrektora.
UZASADNIENIE
Obowiązujące przepisy prawa pracy nie zawierają obecnie regulacji dotyczących zagadnień związanych z rodzajami stanowisk pracy, na których mogą być zatrudniani pracownicy. Tylko w stosunku do wybranych grup zawodowych pośrednie uregulowania w tym zakresie (w formie wykazów czy tabel stanowisk pracowniczych) znajdują się w rozporządzeniach wykonawczych do niektórych pragmatyk służbowych (pracowniczych).
WAŻNE!
Pracodawcy nieobjęci przepisami szczególnymi mogą swobodnie ustalać rodzaje stanowisk, jakie występują w danej firmie.
Określenie nazwy stanowiska pracy pracownika nie powinno jednak naruszać zasad współżycia społecznego. W związku z tym nazwa stanowiska pracy nie powinna np. naruszać godności i innych dóbr osobistych pracownika, tj. czci, wizerunku, pozycji zawodowej. W tym kontekście zatrudnienie danego pracownika na stanowisku „sekretarka” lub podobnym, które mogłoby narazić go na dyskomfort, żarty czy lekceważenie w środowisku pracy, może być zakwalifikowane jako naruszenie jego dóbr osobistych. Dlatego powinni Państwo ustalić dla pracownika inną nazwę stanowiska pracy niż „sekretarka”.
W skrajnych przypadkach pracownik, którego dobro osobiste zostałoby naruszone przez niestosowne określenie zajmowanego przez niego stanowiska pracy, mógłby żądać od pracodawcy zmiany nazwy tego stanowiska. Ponadto w takiej sytuacji, na zasadach przewidzianych w Kodeksie cywilnym, pracownik mógłby również żądać zadośćuczynienia pieniężnego lub zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej na wskazany cel społeczny.
PRZYKŁAD
W firmie od wielu lat zatrudniano asystentki dyrektora. Podczas ostatniego naboru wybrano mężczyznę, który mimo jego sprzeciwu został zatrudniony na stanowisku „asystentka dyrektora”. Stało się to przedmiotem żartów kolegów i koleżanek z pracy. Mimo próśb tej osoby o zmianę nazwy stanowiska pracy, umowa nie została zmieniona. W związku z tym pracownik rozwiązał umowę o pracę, a następnie wystąpił do sądu cywilnego z pozwem o zadośćuczynienie pieniężne za naruszenie jego dóbr osobistych.
Inaczej jest w przypadku pracodawców objętych regulacjami szczególnymi, wynikającymi z pragmatyk pracowniczych (a dokładnie aktów wykonawczych do nich). Dotyczy to np. pracowników samorządowych. W takich przypadkach stanowiska pracy mogą być ujęte w tabelach czy wykazach stanowisk pracowniczych, zawierających równocześnie wymagania kwalifikacyjne, stawki wynagrodzenia zasadniczego i dodatków do tego wynagrodzenia. W takiej sytuacji osoba działająca w imieniu danego urzędu czy instytucji, określając w umowie o pracę stanowisko pracy, powinna uwzględnić rodzaje stanowisk zawartych w takiej tabeli lub wykazie. Jeżeli jedynym stanowiskiem istniejącym w takim wykazie stanowisk właściwym dla zakresu czynności, jakie ma wykonywać pracownik, jest stanowisko sekretarki, pracodawca powinien zatrudnić mężczyznę na stanowisku „sekretarka”. Gdyby jednak takie wykazy lub tabele nie zawierały konkretnego stanowiska, to wówczas strony umowy o pracę określają nazwę stanowiska dowolnie w granicach prawa i bez naruszania zasad współżycia społecznego.
Podstawa prawna
- art. 111 Kodeksu pracy,
- art. 23, art. 24 Kodeksu cywilnego,
- załącznik do rozporządzenia z 18 marca 2009 r. w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych (DzU nr 50, poz. 398).
Orzecznictwo uzupełniające:
- Płeć człowieka jest dobrem osobistym (art. 23 Kodeksu cywilnego). (Wyrok sądu apelacyjnego z 30 kwietnia 2004 r., I ACa 276/04,OSA 2004/10/31)