Zmiana czasu letniego na zimowy - PROBLEM
W naszej firmie praca odbywa się na III zmiany. Pracownicy pracują w godz. od 6.00 do 14.00 (I zmiana), od 14.00 do 22.00 (II zmiana) i od 22.00 do 6.00 (III zmiana). Pracownicy pracujący na nocną zmianę z 25 na 26 października 2014 r. faktycznie będą wykonywali pracę przez 9 godzin. Wtedy nastąpi bowiem zmiana czasu z letniego na zimowy. Czy w związku z tym za 1 przepracowaną godzinę nadliczbową przysługuje im dodatkowa rekompensata?
Polecamy Komplet: INFORLEX.PL Księgowość i Kadry + Monitor Prawa Pracy i Ubezpieczeń + INFORorganizer - abonament 12 miesięcy
RADA
Tak. Podczas zmiany czasu letniego na zimowy za pracę przez pozaplanową godzinę pracownikom przysługuje dodatkowa rekompensata w formie czasu wolnego lub dodatku w wysokości 100% wynagrodzenia.
UZASADNIENIE
Ze względu na zmianę czasu z letniego na zimowy, która nastąpi w tym roku w nocy z 25 na 26 października, należy przesunąć wskazówki zegara z godz. 3.00 na godz. 2.00 (§ 2 pkt 3 rozporządzenia w sprawie wprowadzenia i odwołania czasu letniego środkowoeuropejskiego w latach 2012–2016). Dla pracowników pracujących w tym czasie w nocy oznacza to, że będą pracowali faktycznie o 1 godzinę dłużej. Jeżeli zatem Państwa pracownicy mają ustalone godziny pracy między godz. 22.00 25 października, a godz. 6.00 następnego dnia, to przepracują nie 8 godzin, lecz faktycznie 9 godzin. Tę jedną dodatkową godzinę należy potraktować jako godzinę nadliczbową. Pracownikowi przysługuje za nią odbiór czasu wolnego lub oprócz normalnego wynagrodzenia dodatek w wysokości 100% (art. 1511 § 1 pkt 1 lit. a Kodeksu pracy). Dodatek w wysokości 100% przysługuje bowiem z tytułu pracy nadliczbowej w nocy. Natomiast pracownik w związku ze zmianą czasu letniego na zimowy pracuje dwukrotnie w godz. od 2.00 do 3.00.
Zmiana czasu z zimowego na letni a godziny pracy
W przypadku odbioru czasu wolnego pracownikowi za dodatkową godzinę przepracowaną w związku ze zmianą czasu przysługuje odbiór 1 godziny, jeżeli wniosek o zrekompensowanie pracy nadliczbowej w formie czasu wolnego złoży pracownik. Gdy odbiór czasu wolnego nastąpi bez wniosku pracownika, wówczas za 1 godzinę nadliczbową będzie mu trzeba oddać 1,5 godziny czasu wolnego (art. 1512 Kodeksu pracy).
Oprócz rekompensaty pracy nadliczbowej pracownikom będzie przysługiwać dodatek za pracę w nocy. Pora nocna powinna obejmować 8 godzin między godzinami 21.00 a 7.00 (art. 1517 § 1 Kodeksu pracy). Pracodawca powinien określić, które 8 godzin w tym przedziale czasowym jest w jego zakładzie porą nocną. Dodatek nocny powinien przysługiwać również za dodatkową godzinę przepracowaną w związku ze zmianą czasu letniego na zimowy. Jest on należny w wysokości 20% stawki godzinowej wynikającej z minimalnego wynagrodzenia.
W zakładzie pracy pora nocna jest ustalona między godz. 21.00 a 5.00. Pracownik pracował z 25 na 26 października 2014 r. w godz. od 22.00 do 6.00. Ze względu na zmianę czasu letniego na zimowy, faktycznie przepracował w porze nocnej 8 godzin, tj. od godz. 22.00 do godz. 5.00, w tym podwójnie w godz. od 2.00 do 3.00. Zatem dodatek nocny będzie mu przysługiwał za 8 godzin.
Wśród ekspertów prawa pracy można również spotkać odmienny pogląd, zgodnie z którym w sytuacji zmiany czasu letniego na zimowy nie można wypłacić pracownikowi dodatku nocnego za 9 godzin. Pogląd ten jest uzasadniony tym, że dodatek nocny przysługuje maksymalnie za 8 godzin. Stanowisko to jest jednak krzywdzące dla pracownika, gdyż pozbawia go dodatku za jedną dodatkową godzinę, która została faktycznie przepracowana w porze nocnej.
W przypadku wykonywania pracy przez Państwa pracowników w trakcie zmiany czasu letniego na zimowy, w ewidencji czasu pracy należy odnotować, że praca była wykonywana przez 9 godzin. Aby zapis w ewidencji był bardziej czytelny, można wpisać liczbę godzin przepracowanych przez pracownika jako „8+1”.
Pracodawca nie może planować pracy w godzinach nadliczbowych. Zlecając pracę np. w godzinach od 22.00 do 6.00 w sytuacji, kiedy następuje zmiana czasu letniego na zimowy i pracownicy pracują w systemie podstawowym czasu pracy, pracodawca faktycznie planuje 1 godzinę nadliczbową. Nie musi on jednak uwzględniać zmiany czasu letniego na zimowy i zmniejszać pracownikom liczby godzin w ten sposób, aby nie przepracowali 1 godziny nadliczbowej. Zmiana czasu letniego na zimowy jest bowiem niezależna od pracodawcy i stanowi wyjątek od zasady zakazu planowania pracy w godzinach nadliczbowych.
Podstawa prawna:
- art. 149, art. 151 § 1, art. 1511, art. 1512, art. 1517 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy – j.t. Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94; ost.zm. Dz.U. z 2014 r., poz. 208
- § 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z 5 stycznia 2012 r. w sprawie wprowadzenia i odwołania czasu letniego środkowoeuropejskiego w latach 2012–2016 – Dz.U. z 2012 r., poz. 33
Więcej przeczytasz w Monitorze Prawa Pracy i Ubezpieczeń >>>