Jeśli pracownik został pobity w czasie i w miejscu pracy, to nawet jeżeli przyczyny pobicia miały charakter osobisty, zdarzenie to należy uznać za wypadek przy pracy. W tej sytuacji pracownikowi przysługuje zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego w wysokości 100% podstawy wymiaru.
Niezdolność do pracy Państwa pracownika zatrudnionego na terenie budowy nastąpiła w wyniku pobicia go przez byłego zleceniodawcę z pobudek osobistych, tj. działania osoby trzeciej (nagła przyczyna zewnętrzna), w wyniku którego przebywał w szpitalu przez 10 dni (doznany uraz). Zdarzenie to miało miejsce w czasie wykonywania przez niego pracy na rzecz zakładu pracy i na terenie wyznaczonym do pracy (związek z pracą). Dlatego zdarzenie, jakiemu uległ Państwa pracownik, należy uznać za wypadek przy pracy.
Uznanie zdarzenia za wypadek przy pracy uprawnia pracownika do zasiłku chorobowego z ubezpieczenia wypadkowego w wysokości 100% podstawy wymiaru.
Gdy pracownik ulegnie wypadkowi w miejscu pracy, jego pracodawca ma obowiązek niezwłocznie ustalić okoliczności i przyczyny zdarzenia. W tym celu zostaje powołany zespół powypadkowy, którego zadaniem jest podjęcie niezbędnych czynności w celu zabezpieczenia miejsca zdarzenia, dokonanie jego oględzin, zebranie informacji od świadków, zasięgnięcie opinii lekarza oraz dokonanie prawnej kwalifikacji wypadku.
Po ustaleniu okoliczności i przyczyn wypadku zespół powypadkowy jest zobowiązany sporządzić – nie później niż w ciągu 14 dni od dnia uzyskania zawiadomienia o wypadku – protokół ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku, zwany protokołem powypadkowym.
Aby zdarzenie było uznane za wypadek i aby zostało przyznane świadczenie wypadkowe, muszą być spełnione wszystkie cztery elementy wypadku przy pracy: nagłość, przyczyna zewnętrzna, związek z pracą oraz uraz lub śmierć. Jednym z nich jest przyczyna zewnętrzna zdarzenia. Przez przyczynę zewnętrzną zdarzenia rozumie się takie czynniki, które nie wypływają z wewnętrznych właściwości organizmu pracownika. Do przyczyn zewnętrznych można zaliczyć siły przyrody, urazy spowodowane działaniem maszyn, urządzeń lub narzędzi pracy oraz innych czynników, jak energia elektryczna, hałas, wstrząsy. Za przyczynę zewnętrzną uznaje się również działanie osób trzecich niezależnie od tego, czy ma ono charakter celowy czy niecelowy, jeśli powoduje następstwa szkodliwe dla zdrowia lub życia pracownika.
WAŻNE!
Przyczyną zewnętrzną powodującą wypadek przy pracy są również działania osób trzecich niezależnie od tego, czy działania te były celowe czy nie.
Sąd Najwyższy w wyroku z 11 sierpnia 1978 r. (III PRN 25/78, OSNCP 1979/3/57) stwierdził, że „pobicie pracownika podczas wykonywania przez niego zwykłych czynności pracowniczych w zakładzie pracy lub innym miejscu wyznaczonym do ich wykonywania jest z reguły wystarczającą przesłanką do uznania, że zdarzenie to nastąpiło w związku przyczynowym z pracą. Pobicie pracownika na terenie zakładu pracy lub w miejscu wyznaczonym do wykonywania zleconych czynności pracowniczych, w których znalazł się przypadkowo, podczas wykonywania czynności sprzecznych z istotą i celem zleconej mu pracy, nie pozostaje w związku z jego obowiązkami pracowniczymi, nie jest więc wypadkiem przy pracy, zwłaszcza wtedy, gdy zostało spowodowane wyłącznie oczywiście niewłaściwym zachowaniem się pobitego”.
Kolejną cechą wypadku przy pracy jest związek między wypadkiem a pracą. Związek ten zachodzi wówczas, gdy zdarzenie ma miejsce w czasie i w miejscu pracy. Jednak sama praca nie musi być bezpośrednią przyczyną doznania uszczerbku na zdrowiu. Jeśli pracownik w czasie i w miejscu pracy został pobity, to nawet jeżeli przyczyna pobicia miała charakter osobisty, mamy tu do czynienia z wypadkiem przy pracy.
Mimo uznania zdarzenia za wypadek przy pracy świadczenia z ubezpieczenia wypadkowego nie będą przysługiwały pracownikowi, gdy wyłączną przyczyną wypadku będzie wskazanie w protokole powypadkowym:
- udowodnione naruszenie przez ubezpieczonego przepisów dotyczących ochrony życia i zdrowia spowodowane przez niego umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa,
- w znacznym stopniu przyczynienie się do spowodowania wypadku przez wprowadzenie się w stan nietrzeźwości lub bycie pod wpływem środków odurzających lub substancji psychotropowych.
Jeśli wina pracownika zostanie udowodniona, to pracownik nie ma prawa do świadczeń z ubezpieczenia wypadkowego. Przysługuje mu wówczas prawo do świadczeń z ubezpieczenia chorobowego na zasadach określonych przepisami ustawy zasiłkowej. W takim przypadku za okres niezdolności do pracy pracownikowi wypłaca się odpowiednio wynagrodzenie chorobowe za pierwsze 33/14 dni choroby, a następnie zasiłek z ubezpieczenia chorobowego. Świadczenia te przysługują w wysokości 80% podstawy wymiaru, a za okres pobytu w szpitalu zasiłek chorobowy w wysokości 80% lub 70%.
Podstawa prawna:
- art. 3, art. 6 ust. 1 pkt 1, art. 8, art. 9 ustawy z 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz.U. z 2009 r. Nr 167, poz. 1322 ze zm.),
- art. 11 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz.U. z 2010 r. Nr 77, poz. 512 ze zm.),
- art. 92, art. 234 § 1 Kodeksu pracy,
- rozporządzenie Rady Ministrów z 1 lipca 2009 r. w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy (Dz.U.2009 r. Nr 105, poz. 870).