Czy można zatrudniać młodocianych do pracy w niskich temperaturach? Przepisy BHP szczególnie chronią młodych pracowników. Reguluje to rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 19 czerwca 2023 r. w sprawie wykazu prac wzbronionych młodocianym i warunków ich zatrudniania przy niektórych z tych prac.
- Praca w okresie zimowym - bhp
- Zatrudnienie młodocianego do pracy w niskich temperaturach
- Kiedy pracodawca zatrudni młodocianych do pracy w niskich temperaturach?
Praca w okresie zimowym - bhp
Jak praca w okresie zimowym i związane z nim warunki atmosferyczne wpływają na pracownika? Niska temperatura wpływa na samopoczucie fizyczne, ale i psychiczne pracownika. Ciało potrzebuje wydać więcej energii, aby się ogrzać. Działa to na szybsze poczucie zmęczenia i obniżenie efektywności pracy. W pierwszej kolejności należy zaopiekować się fizycznymi potrzebami człowieka. Dopiero gdy pracownik czuje się komfortowo, może osiągać najlepsze wyniki pracy.
Niska temperatura i inne zjawiska pogodowe wpływają szczególnie na osoby, które wykonują pracę na zewnątrz. Organizm ludzi narażony jest wówczas na wychłodzenie. Może dojść do hipotermii, która jest niebezpieczna dla zdrowia i życia pracownika, szczególnie osób starszych czy cierpiących na choroby układu krążenia. Jak przebiega hipotermia? Na początku przyspiesza przemiana materii, dochodzi do skurczu naczyń krwionośnych znajdujących się w skórze i drgawek. Temperatura ciała obniża się do 35°C. Wówczas układ krążenia i układ oddechowy zaczynają słabnąć. Osoba dotknięta hipotermią opada z sił, staje się senna i ma przewidzenia. Gdy temperatura ciała spada o 5-8°C dochodzi do niewydolności układu krążenia, konsekwencją czego staje się niewydolność oddechowa, co prowadzi do śmierci człowieka.
Wykonując pracę zimą na otwartej przestrzeni nie trudno o odmrożenia miejscowe. Najbardziej narażone na wychłodzenie są takie części ciała jak ręce, stopy, nos i podudzia. Stąd nakłada się na pracodawców obowiązek zapewniania środków ochrony indywidualnej zabezpieczających przed działaniem niskich temperatur na najbardziej narażone części ciała (rękawice, ocieplane buty).
Zatrudnienie młodocianego do pracy w niskich temperaturach
Prawo pracy w sposób szczególny chroni najmłodszych pracowników. Czy można zatrudniać młodocianych do pracy w niskich temperaturach? Przepisy prawne zakazują zatrudniania młodocianych w temperaturze powietrza niższej niż 10°C, a także przy wilgotności względnej wyższej niż 65%. Dokładnie taki zapis można znaleźć w punktach "Wykazu prac wzbronionych młodocianym" z załącznika do Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 19 czerwca 2023 r. w sprawie wykazu prac wzbronionych młodocianym i warunków ich zatrudniania przy niektórych z tych prac. Do takich prac zakazanych najmłodszym pracownikom zalicza się prace w chłodniach, przechowalniach produktów żywnościowych, zamrażalniach, prace w warunkach narażających na stałe przemakanie odzieży, kiedy dochodzi do naruszenia bilansu cieplnego młodocianych.
Co więcej, młodocianym zabrania się również wykonywania pracy w środowisku o dużych wahaniach parametrów mikroklimatu, przede wszystkim przy nagłych zmianach temperatury powietrza w zakresie przekraczającym 15°C, gdy nie ma możliwości stosowania co najmniej 15-minutowej adaptacji w pomieszczeniach o temperaturze pośredniej.
Kiedy pracodawca zatrudni młodocianych do pracy w niskich temperaturach?
Wyjątkowo pracodawca może zatrudnić pracowników młodocianych w niskich temperaturach pod pewnymi warunkami. Zgodnie bowiem z załącznikiem nr 2 do rozporządzenia "Wykaz niektórych prac wzbronionych młodocianym, przy których zezwala się na zatrudnianie młodocianych w wieku powyżej 16 lat" dozwolone są prace w mikroklimacie zimnym, z wyłączeniem prac w chłodniach i zamrażalniach, pod następującymi warunkami:
- wyposażenia młodocianych w odzież, rękawice i obuwie o odpowiedniej ciepłochronności, zgodnej z wymaganiami normy przenoszącej normę europejską,
- zapewnienia na stanowiskach pracy gorących napojów,
- przestrzegania, aby wydatek energetyczny netto nie przekraczał norm dla młodocianych oraz ograniczenia do 3 godzin na dobę czasu pracy młodocianych w pomieszczeniach z temperaturą niższą niż 10°C.
Powyższe 3 warunki pracodawca musi spełniać łącznie. Dopiero wówczas zatrudnienie młodocianego będzie zgodne z przepisami bhp.
Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 19 czerwca 2023 r. w sprawie wykazu prac wzbronionych młodocianym i warunków ich zatrudniania przy niektórych z tych prac (Dziennik Ustaw z 2023, poz. 1240)