Umowa zlecenia - co warto o niej wiedzieć?
Umowa zlecenia to obok umowy o dzieło, najpopularniejsza umowa cywilnoprawna. Jakie prawa ma osoba zatrudniona na podstawie takiej umowy i jakie składki są odprowadzane od umowy zlecenia?
Polecamy: Seria poradników z prawa pracy
Z punktu widzenia pracodawcy zatrudnienie osoby na podstawie umowy zlecenia, to korzystne rozwiązanie. Jednak osoba zatrudniona na podstawie takiej umowy nie jest pracownikiem w rozumieniu Kodeksu pracy, a zleceniobiorcą i podlega przepisom Kodeksu cywilnego. W związku z tym, zleceniobiorcy nie przysługują takie same prawa, jak osobom zatrudnionym na podstawie umowy o pracę.
Zawarcie umowy zlecenia
Umowa zlecenia zawierana jest na piśmie pomiędzy zleceniodawcą (firmą zlecającą wykonanie konkretnej pracy) a zleceniobiorcą (osobą wykonującą zlecenie). Nie istnieje jeden obowiązujący wzór takiej umowy. Strony same ustalają, co umowa będzie zawierać. Niemniej jednak, w każdej umowie zlecenia powinny pojawić się informacje o rodzaju powierzanego zlecenia oraz o wynagrodzeniu za jego wykonanie. Osoby pracujące na podstawie umowy zlecenia mają zagwarantowaną przepisami stawkę minimalną - wynosi ona obecnie 17 zł brutto na godzinę (od 1 stycznia 2020 roku). Strony umowy same ustalają czas, w którym zlecenie będzie wykonane. W sprawach nieuregulowanych w umowie zastosowanie mają przepisy Kodeksu cywilnego.
Składki odprowadzane na umowie zlecenia
Od umowy zlecenia odprowadzane są składki na ubezpieczenia społeczne do ZUS. Jednak nie każdy zleceniobiorca ma odprowadzane jednakowe składki. Jeśli osoba pracująca na podstawie umowy zlecenia nie pracuje w żadnym innym miejscu, to zleceniodawca odprowadza za nią składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, zdrowotne oraz dobrowolnie chorobowe. Dodatkowo, jeśli osoba wykonująca zlecenie pracuje w siedzibie zleceniodawcy, to jest ona objęta ubezpieczeniem wypadkowym. Jeśli zlecenie jest wykonywane w innym miejscu, to ubezpieczenie wypadkowe nie jest opłacane.
W przypadku osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę (z co najmniej minimalnym wynagrodzeniem) i dodatkowo wykonujących zlecenie w innej firmie, to od umowy zlecenia będą odprowadzane już tylko składki na ubezpieczenie zdrowotne. Opłacanie pozostałych rodzajów składek jest wówczas dobrowolne.
Urlop na umowie zlecenia
Pełnopłatny urlop wypoczynkowy przysługuje osobom zatrudnionym na umowie o pracę. Wymiar tego urlopu zależy wówczas od okresu zatrudnienia danego pracownika. W przypadku osób wykonujących zlecenie, dni wolne nie są gwarantowane, ale mogą być uregulowane zawartą umową. W umowie pomiędzy zleceniobiorcą a zleceniodawcą może znaleźć się zapis dotyczący odpłatności za czas niewykonywania zlecenia. Jeśli takiego zapisu nie ma, to zleceniobiorca nie otrzymuje zapłaty za dni wolne od pracy.
Rozwiązanie umowy zlecenia
W przypadku umowy zlecenia nie obowiązuje okres wypowiedzenia, tak ja w przypadku umowy o pracę. Zgodnie z art. 746 Kodeksu cywilnego i zleceniodawca i zleceniobiorca mogą wypowiedzieć umowę w każdym momencie. Ustalenia dotyczące okresu wypowiedzenia umowy zlecenia mogą jednak wynikać z zapisów zawartych w umowie pomiędzy stronami.
Przed rozwiązaniem umowy zlecenia strony mają obowiązek rozliczenia się. Jeśli zleceniobiorca poniósł koszty związane z realizacją zadania, to zleceniodawca powinien je pokryć oraz rozliczyć dotychczas wykonaną pracę. Zleceniobiorca z kolei ma obowiązek pokrycia ewentualnych szkód za niewykonanie zlecenia.
Po zakończeniu umowy zlecenia nie jest wystawiane świadectwo pracy. Zleceniodawca może jednak wystawić zaświadczenie potwierdzające pracę zleceniobiorcy w określonym terminie.
Rejestrując się w urzędzie pracy jako osoba bezrobotna należy przedłożyć zaświadczenie z zakładu pracy z informacją o wysokości zarobków (brutto) oraz o odprowadzonych składkach na ubezpieczenia społeczne i Fundusz Pracy w rozbiciu na poszczególne miesiące.
Podstawa prawna:
Kodeks cywilny, Tytuł XXI, Zlecenie.