Oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy to jedna z form legalizacji pracy cudzoziemca w Polsce. Rejestruje się je w powiatowym urzędzie pracy. Ta sama instytucja przyjmuje też powiadomienia o powierzeniu wykonywania pracy obywatelom Ukrainy. Co powinien wybrać pracodawca, który planuje zatrudnić obywatela Ukrainy? Na co powinien zwrócić uwagę? Podpowiadamy.
- Oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi
- Powiadomienie o powierzeniu wykonywania pracy obywatelowi Ukrainy
- Zwiększenie wynagrodzenia i wymiaru czasu pracy
Jeśli dokument pobytowy obywatela Ukrainy uprawnia go do pracy, pracodawca ma możliwość zatrudnienia go na podstawie oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy. Ale jeśli osoba ta przybyła do Polski po 23 lutego 2022 r. i jego pobyt jest legalny na podstawie tzw. specustawy wojennej (art. 2 ust. 1), wtedy legalizacja pracy może nastąpić tylko poprzez wysłanie powiadomienia o powierzeniu wykonywania pracy.
Oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi
Powierzenie pracy cudzoziemcowi na podstawie oświadczenia ma zastosowanie do obywateli pięciu państw: Armenii, Białorusi, Gruzji, Mołdawii oraz Ukrainy.
Pracodawca przed powierzeniem pracy cudzoziemcowi rejestruje oświadczenie w powiatowym urzędzie pracy właściwym ze względu na swoją siedzibę lub miejsce stałego pobytu. Oświadczenie można zarejestrować maksymalnie na 24 miesiące, nie wcześniej niż 6 miesięcy przed planowanym rozpoczęciem pracy. Nie ma tu przeszkód, aby pracodawca bezpośrednio po zakończeniu ważności oświadczenia złożył kolejne oświadczenie na tego samego cudzoziemca. Co ważne, powierzana praca nie może być pracą sezonową, a cudzoziemiec powinien posiadać dokument pobytowy uprawniający go do pracy w Polsce (do pracy nie uprawnia np. wiza turystyczna).
Opłata za przekazanie oświadczenia do rejestracji wynosi 100 zł. Urząd pracy wpisuje je do rejestru w ciągu 7 dni roboczych, a jeśli sprawa wymaga postępowania wyjaśniającego, termin może się wydłużyć do 30 dni. Jeśli pracodawca nie spełnia ustawowych warunków, urząd pracy w drodze decyzji administracyjnej odmawia wpisu oświadczenia do rejestru.
Po zarejestrowaniu oświadczenia pracodawca musi pamiętać o obowiązkach informacyjnych. W terminie 7 dni od daty rozpoczęcia pracy wskazanej w oświadczeniu powinien pisemnie powiadomić urząd pracy o podjęciu bądź niepodjęciu pracy przez cudzoziemca. Niedopełnienie tego obowiązku wiąże się z ukaraniem pracodawcy grzywną. Informowanie o zakończeniu pracy nie jest obowiązkiem, ale istnieje możliwość przesłania takiej informacji zarówno przez pracodawcę, jak i cudzoziemca. O ile przy niepoinformowaniu urzędu o zakończeniu współpracy nie ma finansowych konsekwencji, o tyle przekazanie nieprawdziwych informacji może już tym skutkować.
Powiadomienie o powierzeniu wykonywania pracy obywatelowi Ukrainy
W marcu 2022 r. pojawiło się nowe rozwiązanie dla pracodawców zatrudniających obywateli Ukrainy – powiadomienie o powierzeniu wykonywania pracy. O ile przy oświadczeniu istnieje wymóg posiadania odpowiedniego dokumentu pobytowego uprawniającego do pracy, o tyle przy powiadomieniu wystarczy, że cudzoziemiec (obywatel Ukrainy) legalnie przebywa w Polsce. Oznacza to, że powiadomienie ma zastosowanie niezależnie od tego, kiedy obywatel Ukrainy przybył do Polski, przed czy po 23 lutego 2022 r.
Pracodawca, który legalizuje pracę obywatela Ukrainy powiadomieniem wysyła je dopiero po powierzeniu mu pracy, ma na to 14 dni. Powiadomienie należy wysłać przez stronę praca.gov.pl do urzędu pracy właściwego ze względu na siedzibę lub miejsce zamieszkania podmiotu powierzającego pracę. Rozwiązanie to jest bezpłatne. Urząd pacy przyjmuje powiadomienia, ale nie wydaje żadnej decyzji. Pracodawca nie ma też obowiązku ani nawet możliwości informowania o zakończeniu pracy na powiadomieniu.
Zwiększenie wynagrodzenia i wymiaru czasu pracy
Jeśli pracodawca chce zwiększyć cudzoziemcowi samo wynagrodzenie, może to zrobić zarówno w ramach zarejestrowanego już oświadczenia, jak i wysłanego do urzędu pracy powiadomienia. Zwiększenie wymiaru czasu pracy na tym samym oświadczeniu nie będzie już jednak możliwe. Więcej możliwości ma tutaj pracodawca, który wysłał powiadomienie o powierzeniu wykonywania pracy. Może on zwiększyć wymiar czasu pracy, ale pod warunkiem, że proporcjonalnie zwiększy też wynagrodzenie.
Justyna Bilicz (Zielona Linia 19524, Centrum Informacyjne Służb Zatrudnienia)