Pracownicy opiekujący się dzieckiem do ukończenia przez nie 4. roku życia, mają prawo do korzystania ze specjalnych przywilejów związanych z macierzyństwem.
Jednym z nich jest niewątpliwe art. 148 §3 Kodeksu pracy stanowiący, że w specjalnych rozkładach czasu pracy, takich jak równoważny system czasu pracy, czy system skróconego tygodnia pracy, pracownik opiekujący się dzieckiem do lat 4 nie może pracować dłużej niż 8 godzin w ciągu doby, chyba że wyrazi na to zgodę.
Taka zgoda musi zostać wyrażona na piśmie i stanowi część dokumentacji pracowniczej pracownika.
Polecamy: Akta osobowe pracownika
Na podstawie art. 178 §2 pracownik wychowujący dziecko do lat 4 nabywa kolejne uprawnienia. Otóż bez jego zgody nie wolno go zatrudniać w godzinach nadliczbowych, w porze nocnej, w systemie przerywanego czasu pracy, jak również delegować poza stałe miejsce pracy. Aby taki pracownik uniknął zlecania np. pracy w nadgodzinach, musi złożyć pracodawcy oświadczenie, że chce skorzystać z przysługujących na podstawie wskazanego wyżej artykułu przywilejów. Również stanowią one część dokumentacji pracowniczej.
Na podstawie natomiast art. 188 Kodeksu, pracownikowi wychowującemu przynajmniej jedno dziecko w wieku do 14 lat przysługuje w ciągu roku kalendarzowego zwolnienie od pracy na 2 dni, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia. Aby skorzystać z tego uprawnienia, należy złożyć pracodawcy stosowne oświadczenie, którego kopia znajdzie się w aktach osobowych pracownika.
Polecamy: Świadectwo pracy jako część akt osobowych pracownika
Może się jednak zdarzyć, że pracownik opiekujący się dzieckiem nie będzie chciał skorzystać ze swoich przyznanych Kodeksem pracy uprawnień. W takim wypadku również będzie musiał złożyć pracodawcy oświadczenie, że nie będzie korzystał z tych przywilejów, pracodawca musi bowiem zabezpieczyć swój interes. Skoro pracownik ma prawo do pewnych uprawnień, to pracodawca musi mu umożliwić ich wykonanie, jeżeli pracownik chce z nich dobrowolnie zrezygnować – pracodawca musi mieć to na piśmie, aby nie narazić się na zarzut niestosowania prawa pracy.