Godna praca

dr Kinga Piwowarska
Doktor nauk prawnych, adwokat, adiunkt na Wydziale Prawa, Administracji i Stosunków Międzynarodowych Krakowskiej Akademii im. A.F. Modrzewskiego w Katedrze Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego.
rozwiń więcej
Godna praca / Shutterstock

Godna praca i płaca są jednym z fundamentalnych praw człowieka. Ministrowie G-20 potwierdzili swoje poparcie dla godnej pracy, szczególnie w sektorze kultury. Wzywają pracodawców i przedsiębiorstwa do dostosowania warunków zatrudnienia do międzynarodowych standardów pracy. Podkreślają jak ważne są szkolenia umiejętności, skuteczna ochrona socjalna i dialog społeczny. Dokument końcowy został wydany na zakończenie posiedzenia ministrów, które odbyło się w Varanasi w Indiach w dniu 26 sierpnia 2023 r.

Godna praca a prawa człowieka

Aksjologiczne wartości związane z pracą takie jak: wolność, równość, sprawiedliwość społeczna i godność - są nierozerwalnie związane z prawami człowieka. Prawo do pracy, a wręcz wolność pracy - jest jednym z podstawowych praw człowieka. Nie ulega wątpliwości, że człowiek poprzez pracę rozwija się a jej wykonywanie ma fundamentalne znaczenie dla godności człowieka. 

Autopromocja

Jednak w rzeczywistości często warunki i zasady zatrudnienia, zwłaszcza osób ze marginalizowanych grup społecznych (np. osoby w wieku przedemerytalnym, osoby karane, osoby z niepełnosprawnościami, osoby z różnego typu uzależnieniami, bezdomne, z problemami psychicznymi) urągają podstawowym standardom, wolnościom i  są sprzeczne z prawami człowieka. Tworzenie godnych warunków pracy i płacy jest powiązane z przyjęciem przez  przedsiębiorstwa i pracodawców odpowiedzialności za poszanowanie praw człowieka.

MOP w sierpniu 2023 r. przyjęło poparcie ministrów kultury G-20 dla celów godnej pracy

Ministrowie G-20 potwierdzili swoje poparcie dla godnej pracy w sektorze kultury i sektorze kreatywnym, w tym dostosowania do międzynarodowych standardów pracy, szkolenia umiejętności, skutecznej ochrony socjalnej i wzmocnionych kanałów dialogu.

Dokument końcowy został wydany na zakończenie posiedzenia ministrów, które odbyło się w Varanasi w Indiach w dniu 26 sierpnia 2023 r.

Ważne

Indie sprawują obecnie rotacyjną prezydencję G-20.

Wyniki posiedzenia ministrów kultury zostaną uwzględnione podczas szczytu przywódców G-20 w New Delhi w dniach 9–10 września 2023 r.

Ministrowie G-20 jak i sama Międzynarodowa Organizacja Pracy (MOP) podkreślają jak ważne są:

  • międzynarodowe standardy pracy;
  • rozwój odpowiednich systemów wynagrodzeń;
  • kompleksowa ochrona socjalna;
  • przejście na gospodarkę formalną.

"MOP zdecydowanie popiera wezwanie do zacieśnienia współpracy w celu rozwijania etycznych, prawnych i technicznych rozważań w celu umieszczenia kultury w bardziej sprawiedliwym środowisku cyfrowym, zajmując się kwestiami ochrony własności intelektualnej, przejrzystości i prawa do zgody na wykorzystanie". MOP jest gotowa wspierać państwa członkowskie G20 i ministrów kultury w zapewnianiu włączenia celów godnej pracy do bieżącej i przyszłej polityki kulturalnej.

W dokumencie końcowym spotkania wezwano również do większych inwestycji w szkolenia w zakresie umiejętności, pomoc techniczną i uczenie się przez całe życie – w szczególności w odniesieniu do kobiet, młodzieży, grup marginalizowanych i słabszych. Potwierdziła zaangażowanie na rzecz multilateralizmu i podkreśliła rolę kultury jako czynnika umożliwiającego i napędzającego zrównoważony rozwój oraz we wspieraniu odporności i regeneracji gospodarek i społeczeństw.

 „Jedna Ziemia, jedna rodzina, jedna przyszłość”

Uznając wizję „Jedna Ziemia, jedna rodzina, jedna przyszłość”, która leży u podstaw strategii na rok 2023 szczytu G20 i powołując się na Powszechną Deklarację Praw Człowieka i inne istotne przepisy globalne i regionalne instrumenty opracowano pewne generalne wytyczne.  Ich egzekwowanie musi się odbywać przy jednoczesnym poszanowaniu człowieka i różnorodności kulturowej.

Przykład
Zasady przewodnie:

1. Ochrona i restytucja dóbr kultury.

2. Wykorzystanie żywego dziedzictwa dla zrównoważonej przyszłości.

3. Promocja Przemysłu Kulturalnego i Kreatywnego oraz Gospodarki Kreatywnej.

4. Wykorzystanie technologii cyfrowych w promocji i ochronie kultury.

Wytyczne Międzynarodowej Organizacji Pracy w dziedzinie pracy

  • praca nie jest towarem a płaca (wynagrodzenie) ceną za ten towar;
  • upodmiotowienie pracy człowieka, a nie uprzedmiotowienie;
  • wolność słowa i zrzeszania się stanowią podstawę trwałego postępu;
  • ubóstwo, gdziekolwiek istnieje, stanowi niebezpieczeństwo dla dobrobytu wszystkich;
  • wszystkie istoty ludzkie, niezależnie od rasy, wyznania lub płci mają prawo dążyć do osiągnięcia zarówno dobrobytu materialnego, jak i rozwoju duchowego w warunkach wolności i godności, bezpieczeństwa ekonomicznego i równości szans;
  • wolność zrzeszania się i prawo do rokowań zbiorowych;
  • prawo do strajku;
  • zakaz wszystkich form pracy przymusowej i obowiązkowej;
  • zakaz pracy dzieci (co do zasady);
  • zakaz dyskryminacji w dziedzinie zatrudnienia i nakaz równego traktowania;
  • szanowanie godności i innych dóbr pracownika;
  • uprzywilejowanie osób znajdujących się w szczególnej sytuacji: np. kobiet w ciąży, osób w wieku przedemerytalnym, osób z niepełnosprawnościami, młodocianych czy dzieci;
  • zagwarantowanie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy;
  • zagwarantowanie prawa do sądu i możliwość odwołania się, np. od niezgodnego z prawem wypowiedzenia umowy  o pracę;
  • prawo do wypoczynku;
  • prawo do urlopu.
Kadry
Rekompensata za pracę w godzinach nadliczbowych w służbie cywilnej. Wynagrodzenie czy czas wolny? Kto o tym decyduje?
09 maja 2024

Jeżeli wymagają tego potrzeby urzędu, członek korpusu służby cywilnej na polecenie przełożonego wykonuje pracę w godzinach nadliczbowych. Jak należy rekompensować pracę w nadgodzinach pracownikom, urzędnikom i osobom zatrudnionym na wyższych stanowiskach w służbie cywilnej?

Przejście pracownika na emeryturę lub rentę. Wysokość odprawy emerytalno-rentowej
09 maja 2024

Pracownikowi, którego stosunek pracy ustał w związku z przejściem na rentę lub emeryturę, przysługuje odprawa pieniężna. Kodeks pracy określa, że odprawa przysługuje w wysokości 1-miesięcznego wynagrodzenia. Czy pracownik może otrzymać odprawę emerytalno-rentową w wyższej wysokości?

Komu przysługuje nagroda jubileuszowa. Jak ustalać jej wysokość i kiedy wypłacać?
09 maja 2024

Nagroda jubileuszowa jest świadczeniem charakterystycznym dla sfery budżetowej. Prawo do tego świadczenia mają urzędnicy państwowi, członkowie korpusu służby cywilnej, pracownicy samorządowi, nauczyciele. Wysokość nagrody jubileuszowej ustalana jest w zależności od stażu pracy i wysokości wynagrodzenia uprawnionej osoby.

Czy podczas choroby pracownika można rozwiązać z nim umowę o pracę?
09 maja 2024

Czy podczas choroby pracownika można rozwiązać z nim umowę o pracę? To zależy od okoliczności danej sprawy, ponieważ nie zawsze L4 chroni np. przed dyscyplinarką - rozwiązaniem umowy o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia (i to zarówno z winy pracownika jak i bez jego winy) czy też przed rozwiązaniem z powodu upadłości czy likwidacji zakładu pracy. Poniżej szczegółowe wyjaśnienia.

Praca sezonowa szuka człowieka. Jest problem ze znalezieniem personelu na sezon letni
09 maja 2024

Zgodnie z informacjami przekazanymi przez "Gazetę Wyborczą", hotelarze zmagają się z problemem znalezienia personelu na sezon letni. Mimo oferowania różnych benefitów, takich jak zniżki na studia, produkty firmowe, dofinansowanie zajęć sportowych, prywatną opiekę medyczną, dofinansowanie kursów i szkoleń, program rekomendacji pracowników oraz darmowe napoje i przekąski, firmy mają trudności ze znalezieniem zainteresowanych.

9 maja Dniem Europy - czy znasz 11 najważniejszych instytucji w UE?
09 maja 2024

9 maja jest Dniem Europy to święto pokoju i jedności w Europie. Upamiętnia on rocznicę wygłoszenia historycznej deklaracji Schumana, w której Robert Schuman przedstawił swoją wizję nowej formy współpracy politycznej w Europie, dzięki której wojna między narodami europejskimi stałaby się nie do pomyślenia. Plan Schumana uważa się za zalążek tego, czym dzisiaj jest Unia Europejska. Podpisana 9 maja 1950 r. deklaracja dała początek integracji europejskiej i współpracy na rzecz pokoju i jedności.

Ubezpieczenie zdrowotne w KRUS. Dla kogo, ile wynosi składka i kto musi ją opłacać?
08 maja 2024

Mimo spełnienia warunków do objęcia ubezpieczeniem zdrowotnym, nie oznacza to automatycznego korzystania ze świadczeń zdrowotnych. Osoba zainteresowana musi zgłosić się do ubezpieczenia w ciągu 14 dni, jeśli jest rolnikiem lub domownikiem. Dla członków rodziny rolnika, domownika oraz emeryta lub rencisty, termin wynosi 7 dni. Do zgłoszenia używa się specjalnego druku "Zgłoszenie do ubezpieczenia zdrowotnego".

Wypowiedzenie umowy zlecenia 2024 - Infor.pl
08 maja 2024

Kiedy można wypowiedzieć umowę zlecenia? Czym jest ważna przyczyna przy rozwiązaniu umowy zlecenia? Czy obowiązują okres wypowiedzenia przy zleceniu - czy też można je rozwiązać "z dnia na dzień"? Poniżej szczegóły jak wygląda wypowiedzenie umowy zlecenia przez zleceniobiorcę oraz przez zleceniodawcę.

3000 zł kary dla pracodawcy za niezatrudnienie kandydata
08 maja 2024

Pracodawcy muszą liczyć się z odpowiedzialnością karną za niezatrudnienie kandydata do pracy z powodów wymienionych w art. 123 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Grzywna za dyskryminację przy nawiązywaniu stosunku pracy wynosi minimum 3000 zł. Na podstawie Kodeksu pracy osoba niezatrudniona może również dochodzić odszkodowania. W jakiej wysokości?

Czy premia wlicza się do minimalnego wynagrodzenia w Polsce w 2024 roku?
08 maja 2024

W Polsce minimalne wynagrodzenie za pracę wzrosło w 2024 roku. Od stycznia wynosi 4 242 zł brutto, a od lipca będzie wynosić – 4 300 zł brutto. Ale czy premia pracownicza może uzupełnić wysokość wynagrodzenia do minimalnej płacy?

pokaż więcej
Proszę czekać...