Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. f ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy status bezrobotnego może nabyć osoba, która nie złożyła wniosku o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG) albo po złożeniu wniosku o wpis zawiesiła lub zamknęła działalność gospodarczą. W przypadku spółek prawa handlowego działalność prowadzi nie osoba, lecz ta spółka, dlatego też spółki prawa handlowego posiadają wpis do KRS (Krajowego Rejestru Sądowego).
Status osoby bezrobotnej
Należy podkreślić, że rejestrując się w urzędzie pracy nie można osiągać przychodu przekraczającego połowę minimalnego wynagrodzenia. Jeśli osoba pełniąca funkcję w zarządzie spółki nie osiąga takiego przychodu oraz nie podlega obowiązkowi ubezpieczenia społecznego, to sam wpis spółki prawa handlowego do KRS nie stanowi podstawy do odmowy przyznania lub też pozbawienia statusu bezrobotnego.
Zdolność i gotowość do podjęcia zatrudnienia
W przypadku gdy bezrobotny przedstawi informację o wpisie spółki do KRS konieczne jest oświadczenie o jego zdolności i gotowości do podjęcia zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, gdyż sam fakt bycia wspólnikiem w takiej spółce nie powoduje braku gotowości.
Zgodnie z art. 201 Kodeksu spółek handlowych członek zarządu, w tym prezes spółki, jest odpowiedzialny za prowadzenie spraw spółki. Zdolność i gotowość do podjęcia zatrudnienia przez osobę bezrobotną powinna być zatem faktyczna, a nie domniemana. W związku z tym, aby potwierdzić pełną gotowość do podjęcia zatrudnienia, urząd pracy może wymagać, aby prezes spółki lub członek zarządu uzasadnił i potwierdził swoje stanowisko, np. przez wskazanie ograniczonej działalności spółki, brak kontraktów, brak przychodów. Samo oświadczenie, że pomimo piastowania funkcji członka zarządu spółki ma pełną gotowość do pracy może być niewystarczające.
Urząd pracy może przyznać status bezrobotnego członkowi zarządu lub prezesowi spółki tylko wówczas, gdy osoba taka jest w stanie wykazać, że posiada pełną gotowość do pracy i może podjąć zatrudnienie w pełnym wymiarze czasu pracy, pomimo zasiadania w zarządzie spółki i po spełnieniu warunków nabycia statusu osoby bezrobotnej, określonych w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.
Członek zarządu fundacji
Zgodnie z art. 10 ustawy o fundacjach, zarząd fundacji kieruje jej działalnością oraz reprezentuje fundację na zewnątrz. W przypadku gdy osoba rejestrująca się jest członkiem zarządu fundacji, również konieczne jest uwzględnienie tego faktu przy badaniu jej zdolności i gotowości do podjęcia zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej.
Jeżeli zatem osoba będąca członkiem zarządu fundacji nie osiąga z tego tytułu żadnego przychodu i nie podlega ubezpieczeniom społecznym oraz oświadcza, że jest zdolna i gotowa do podjęcia zatrudnienia, może nabyć status osoby bezrobotnej, o ile spełnia pozostałe warunki określone w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.