Czy pracownik może upoważnić dowolną osobę do odbioru świadectwa pracy

dr hab. Małgorzata Mędrala
radca prawny, doktor habilitowany nauk prawnych, autorka wielu publikacji z zakresu prawa pracy i ochrony danych osobowych
rozwiń więcej
Czy pracownik może upoważnić dowolną osobę do odbioru świadectwa pracy / ShutterStock

Czy pracownik może upoważnić do odbioru świadectwa pracy każdą dowolną osobę, czy musi to być ktoś z rodziny? Jaki zakres danych osoby upoważnionej powinno się ująć w takim upoważnieniu? Czy musi być w nim wpisany np. PESEL, numer dowodu osobistego upoważnionej osoby czy jeszcze jakieś inne dane?

Rada

Pracownik może upoważnić każdą pełnoletnią osobę do odbioru dokumentacji. Nie musi to być osoba z rodziny. W upoważnieniu powinny się znaleźć imię i nazwisko upoważnianej osoby oraz dane umożliwiające jej identyfikację, np. PESEL lub numer dowodu osobistego, jak również podpis pracownika, który składa upoważnienie do odbioru jego świadectwa pracy.

Autopromocja

Uzasadnienie

Przepisy wprost przewidują możliwość odbioru świadectwa pracy pracownika przez osobę upoważnioną. W Kodeksie pracy w przepisie ustanawiającym obowiązek wydania świadectwa pracy jest mowa o możliwości odbioru tego dokumentu przez osobę upoważnioną. Przepis wskazuje, że w związku z rozwiązaniem lub wygaśnięciem stosunku pracy pracodawca jest zobowiązany wydać pracownikowi świadectwo pracy w dniu, w którym następuje ustanie stosunku pracy, jeżeli nie zamierza nawiązać z nim kolejnego stosunku pracy w ciągu 7 dni od dnia rozwiązania lub wygaśnięcia poprzedniego stosunku pracy. Jeżeli z przyczyn obiektywnych wydanie świadectwa pracy pracownikowi albo osobie przez niego upoważnionej w tym terminie nie jest możliwe, pracodawca w ciągu 7 dni od dnia upływu tego terminu przesyła świadectwo pracy pracownikowi lub wskazanej osobie za pośrednictwem operatora pocztowego w rozumieniu ustawy - Prawo pocztowe albo doręcza je w inny sposób (art. 97 § 1 Kodeksu pracy).

Forma upoważnienia do odbioru świadectwa pracy

Na podstawie § 3 rozporządzenia w sprawie świadectwa pracy w przypadku upoważnienia przez pracownika innej osoby do odbioru świadectwa pracy upoważnienie może być dostarczone pracodawcy w postaci papierowej lub elektronicznej. Jednak w rozporządzeniu tym nie ma żadnego ograniczenia czy wskazania odnośnie do zakresu osób, które mogą otrzymać takie upoważnienie do odbioru świadectwa pracy.

Osoby upoważnione do odbioru świadectwa pracy

Natomiast wskazanie tego rodzaju znajduje się w § 16 rozporządzenia w sprawie dokumentacji pracowniczej, w którym uregulowano, że pracodawca ma prawo wydać dokumentację pracowniczą (do której zalicza się także świadectwo pracy):

  • pracownikowi lub byłemu pracownikowi albo członkom rodziny, o których mowa w art. 949  § 3 Kodeksu pracy (czyli członkom rodziny uprawnionym do renty rodzinnej), albo
  • osobie upoważnionej przez pracownika bądź byłego pracownika lub członka rodziny, o którym mowa w art. 94§ 3 Kodeksu pracy (czyli członka rodziny uprawnionego do renty rodzinnej).

Zatem upoważnienie do odbioru świadectwa pracy może sporządzić nie tylko sam pracownik, ale również w przypadku jego śmierci osoby uprawnione do renty rodzinnej po nim.

Tabela. Osoby uprawnione do renty rodzinnej

Do grona osób uprawnionych do uzyskania renty rodzinnej należą:
  • dzieci własne, dzieci drugiego małżonka oraz dzieci przysposobione;
  • przyjęte na wychowanie i utrzymanie przed osiągnięciem pełnoletności wnuki, rodzeństwo i inne dzieci, z wyłączeniem dzieci przyjętych na wychowanie i utrzymanie w ramach rodziny zastępczej lub rodzinnego domu dziecka;
  • małżonek (wdowa i wdowiec);
  • rodzice, w tym ojczym i macocha oraz osoby przysposabiające.

Wydanie dokumentacji pracowniczej, w tym świadectwa pracy, członkom rodziny następuje po uprzednim udokumentowaniu przez te osoby uprawnienia do jej odbioru. Oznacza to obowiązek udokumentowania stopnia pokrewieństwa przewidzianego przez ustawodawcę (np. okazania aktu urodzenia, aktu ślubu). Po wykazaniu, że dana osoba należy do grona osób uprawnionych do renty rodzinnej po pracowniku, może ona odebrać pełną dokumentację pracowniczą zmarłego, także świadectwo pracy, bez żadnych dodatkowych formalności. Może także upoważnić do odbioru dokumentów osobę trzecią.

Przykład

Pracownik zmarł 1 września 2023 r. W związku z tym 5 września 2023 r. zgłosiła się do pracodawcy córka pracownika z prośbą o wydanie świadectwa pracy. Okazała przy tym swój akt urodzenia. Jednak tego dnia pracownica działu kadr odpowiedzialna za dokumentację tego konkretnego pracownika przebywała na urlopie i nie było możliwości wydania świadectwa od razu. W związku z tym, że córka pracownika oświadczyła, iż tego samego dnia musi wyjechać za granicę, pozostawiła upoważnienie do odbioru świadectwa pracy i innych dokumentów pracowniczych zmarłego ojca przez swojego partnera. Ustaliła, że odbierze on świadectwo pracy osobiście 7 września 2023 r. Taka praktyka jest dopuszczalna i pracodawca ma obowiązek wydać świadectwo pracy i inne dokumenty upoważnionemu partnerowi córki zmarłego pracownika. 

Upoważnienie osoby nieletniej do odbioru świadectwa pracy

Wątpliwości budzi natomiast możliwość upoważnienia do odbioru świadectwa pracy osoby niepełnoletniej. W przypadku dziecka małoletniego, które nie ukończyło 13 lat, wydaje się to niemożliwe z uwagi na jego całkowitą niezdolność do czynności prawnych. Po ukończeniu 13 roku życia dziecko zyskuje ograniczoną zdolność do czynności prawnych. Dyskusyjne może być jednak, czy odbiór świadectwa pracy należy do zakresu spraw życia codziennego objętych ograniczoną zdolnością do czynności prawnych. Szczególnie że świadectwo pracy zawiera dane osobowe pracownika podlegające szczególnej ochronie.

Przykład

Pracownik upoważnił do odbioru świadectwa pracy swoją 10-letnią córkę. W takiej sytuacji pracodawca może odmówić wydania tego dokumentu, gdyż córka nie ma nawet ograniczonej zdolności do czynności prawnych, co może budzić wątpliwości w świetle minimalnych wymogów pełnomocnictwa.

Treść upoważnienia do odbioru świadectwa pracy

Przepisy nie regulują natomiast treści upoważnienia do odbioru świadectwa pracy. Z istoty upoważnienia wynika jednak, że powinno się w nim znaleźć co najmniej imię i nazwisko wraz z podpisem pracownika udzielającego upoważnienia, a także imię i nazwisko osoby upoważnionej oraz dane umożliwiające jednoznaczne potwierdzenie jej tożsamości za okazaniem odpowiedniego dokumentu, np. numeru PESEL, dowodu osobistego, paszportu.

Przykład

U pracodawcy stawiła się osoba o imieniu i nazwisku Jan Kowalski, przedstawiająca upoważnienie do odbioru świadectwa pracy byłego pracownika. W upoważnieniu nie było poza imieniem i nazwiskiem żadnych danych identyfikacyjnych tej osoby. W takiej sytuacji pracodawca może odmówić wydania świadectwa pracy, ponieważ osób o imieniu i nazwisku Jan Kowalski jest w Polsce bardzo dużo i jednoznaczna identyfikacja tej osoby nie jest możliwa.

Wzór. Przykładowe upoważnienie do odbioru świadectwa pracy

…………………………..

(imię i nazwisko pracownika) Kraków, dnia …………

Upoważnienie

Upoważniam Panią/Pana ……………………., legitymującą/ego się dowodem osobistym serii …………………………, nr ……………..……………….., do odbioru mojego świadectwa pracy u Pracodawcy - XXX Sp. z o.o.

Świadectwo dotyczy mojego okresu zatrudnienia od …………….. do ………………….

………….……………………

(podpis pracownika)

dr hab. Małgorzata Mędrala
radca prawny, doktor habilitowany nauk prawnych, autorka wielu publikacji z zakresu prawa pracy i ochrony danych osobowych

oprac. Wioleta Matela-Marszałek
rozwiń więcej
Kadry
Miesięcznie 1754,74 zł składki na ZUS w 2025 r. Do tego dodaj NFZ [Składka zdrowotna 2025 r.]
09 maja 2024

Składki osób prowadzących działalność gospodarczą wzrosną w 2025 r. o 154,42 zł do poziomu 1754,74 zł miesięcznie (bez ulg i składki zdrowotnej).

Rozwiązanie stosunku pracy. Jak prawidłowo wypowiedzieć umowę o pracę?
09 maja 2024

Wypowiedzenie umowy o pracę przez pracownika jest jednym ze sposobów rozwiązania stosunku pracy. Jaka powinna być treść prawidłowo sporządzonego wypowiedzenia umowy o pracę? Kiedy stosunek pracy zostanie rozwiązany?

Rekompensata za pracę w godzinach nadliczbowych w służbie cywilnej. Wynagrodzenie czy czas wolny? Kto o tym decyduje?
09 maja 2024

Jeżeli wymagają tego potrzeby urzędu, członek korpusu służby cywilnej na polecenie przełożonego wykonuje pracę w godzinach nadliczbowych. Jak należy rekompensować pracę w nadgodzinach pracownikom, urzędnikom i osobom zatrudnionym na wyższych stanowiskach w służbie cywilnej?

Przejście pracownika na emeryturę lub rentę. Wysokość odprawy emerytalno-rentowej
09 maja 2024

Pracownikowi, którego stosunek pracy ustał w związku z przejściem na rentę lub emeryturę, przysługuje odprawa pieniężna. Kodeks pracy określa, że odprawa przysługuje w wysokości 1-miesięcznego wynagrodzenia. Czy pracownik może otrzymać odprawę emerytalno-rentową w wyższej wysokości?

Komu przysługuje nagroda jubileuszowa. Jak ustalać jej wysokość i kiedy wypłacać?
09 maja 2024

Nagroda jubileuszowa jest świadczeniem charakterystycznym dla sfery budżetowej. Prawo do tego świadczenia mają urzędnicy państwowi, członkowie korpusu służby cywilnej, pracownicy samorządowi, nauczyciele. Wysokość nagrody jubileuszowej ustalana jest w zależności od stażu pracy i wysokości wynagrodzenia uprawnionej osoby.

Świadczenie urlopowe dla nauczycieli. Wypłata do końca sierpnia 2024 r.
09 maja 2024

Znana jest już kwota świadczenia urlopowego w 2024 r. dla nauczycieli - nie jest niska. Do kiedy powinno być wypłacone świadczenie i jakie są zasady jego przyznania? Szczegóły niżej.

Czy podczas choroby pracownika można rozwiązać z nim umowę o pracę?
09 maja 2024

Czy podczas choroby pracownika można rozwiązać z nim umowę o pracę? To zależy od okoliczności danej sprawy, ponieważ nie zawsze L4 chroni np. przed dyscyplinarką - rozwiązaniem umowy o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia (i to zarówno z winy pracownika jak i bez jego winy) czy też przed rozwiązaniem z powodu upadłości czy likwidacji zakładu pracy. Poniżej szczegółowe wyjaśnienia.

Praca sezonowa szuka człowieka. Jest problem ze znalezieniem personelu na sezon letni
09 maja 2024

Zgodnie z informacjami przekazanymi przez "Gazetę Wyborczą", hotelarze zmagają się z problemem znalezienia personelu na sezon letni. Mimo oferowania różnych benefitów, takich jak zniżki na studia, produkty firmowe, dofinansowanie zajęć sportowych, prywatną opiekę medyczną, dofinansowanie kursów i szkoleń, program rekomendacji pracowników oraz darmowe napoje i przekąski, firmy mają trudności ze znalezieniem zainteresowanych.

9 maja Dniem Europy - czy znasz 11 najważniejszych instytucji w UE?
09 maja 2024

9 maja jest Dniem Europy to święto pokoju i jedności w Europie. Upamiętnia on rocznicę wygłoszenia historycznej deklaracji Schumana, w której Robert Schuman przedstawił swoją wizję nowej formy współpracy politycznej w Europie, dzięki której wojna między narodami europejskimi stałaby się nie do pomyślenia. Plan Schumana uważa się za zalążek tego, czym dzisiaj jest Unia Europejska. Podpisana 9 maja 1950 r. deklaracja dała początek integracji europejskiej i współpracy na rzecz pokoju i jedności.

Ubezpieczenie zdrowotne w KRUS. Dla kogo, ile wynosi składka i kto musi ją opłacać?
08 maja 2024

Mimo spełnienia warunków do objęcia ubezpieczeniem zdrowotnym, nie oznacza to automatycznego korzystania ze świadczeń zdrowotnych. Osoba zainteresowana musi zgłosić się do ubezpieczenia w ciągu 14 dni, jeśli jest rolnikiem lub domownikiem. Dla członków rodziny rolnika, domownika oraz emeryta lub rencisty, termin wynosi 7 dni. Do zgłoszenia używa się specjalnego druku "Zgłoszenie do ubezpieczenia zdrowotnego".

pokaż więcej
Proszę czekać...