Premia stanowi część wynagrodzenia pracownika. Może przysługiwać na podstawie:
- przepisów ustawy,
- układu zbiorowego pracy,
- regulaminu wynagrodzenia,
- regulaminu premiowania,
- umowy o pracę.
Należy odróżnić premię od nagrody. Nagroda to świadczenie pieniężne, które pracodawca może, ale nie musi wypłacić pracownikowi. Pracownik nie może więc domagać się od pracodawcy nagrody.
Często mylnie świadczenia wypłacane przez pracodawcę mają nazwę premii zamiast nagrody lub odwrotnie. Nazwa świadczenia pieniężnego może być pomocna, ale o tym czy pracownik otrzymuje premię czy nagrodę decyduje charakter świadczenia.
Otrzymanie premii zależy od spełnienia przez pracownika przesłanek przewidzianych w regulaminie premiowania, czy w umowie o pracę, dotyczących zasad premiowania. Natomiast nagroda, jest to środek dyscyplinujący. Pracownik nie musi spełniać określonych przesłanek, aby otrzymać nagrodę. Zależy to od uznania pracodawcy. Pracodawca ma swobodę w wypłacaniu nagrody. Dlatego często nagrodę nazywa się premią uznaniową.
Premia przysługuje pracownikowi po spełnieniu przez nie niego określonych wymogów. Po wypełnieniu ich pracodawca musi wypłacić pracownikowi premię. W przypadku, kiedy pracownik spełni wymagania niezbędne do otrzymania premii, a pracodawca premii mu nie udzieli, pracownik ma prawa zażądać premii.
Zobacz serwis: Odprawy
Premia regulaminowa
Regulamin premiowania to akt prawny o charakterze generalnym (dotyczy pracowników, a nie jednego pracownika). Regulamin przewiduje warunki , których spełnienie daje pracownikowi prawo do premii. Pracodawca ma obowiązek wypłacić premię.
Watro przypomnieć, iż zasady premiowania pracowników mogą być także określone przez układ zbiorowy pracy, czy umowę o pracę.
Warunki przyznawania premii powinny być jasno i czytelnie określone w przepisach obowiązujących u pracodawcy.
Wysokość premii może być określana:
- sposób stały przez podanie określonej kwoty pieniężnej,
- przez podanie procentu od wynagrodzenia,
- przez oznaczenie minimalnej i maksymalnej kwoty w formie tzw. widełek.
W regulaminie premiowania lub w innym akcie zawierającym zasady przyznawania premii, mogą być zawarte przesłanki pozytywne i negatywne otrzymania premii.
Spełnienie przesłanek pozytywnych powoduje, że pracownik nabywa praw do premii. Do takich przesłanek możemy zaliczyć:
- przepracowanie przez pracownika roku bez żadnych naga i upomnień,
- sprzedaż w określonym czasie określonej liczby produktów.
Zobacz serwis: Wynagrodzenie
Natomiast przesłanki negatywne mogą wpływać na zmniejszenie wysokości premii lub nawet na nie przyznanie jej w ogóle. Możemy wskazać następujące przesłanki negatywne:
- spóźnienia do pracy,
- wcześniejsze wyjścia z pracy,
- nieusprawiedliwiona nieobecność.
Premia regulaminowa stanowi dodatkowy składnik wynagrodzenia za pracę. Nigdy nie może stanowić wynagrodzenia podstawowego.
Zobacz serwis: Kadry