Odprawa pośmiertna
Odprawa pośmiertna przysługuje rodzinie pracownika w sytuacji jego śmierci w trakcie trwającego stosunku pracy w rozumieniu przepisów Kodeksu pracy. Odprawa pośmiertna przysługuje również rodzinie po zmarłym, który po rozwiązaniu stosunku pracy pobierał zasiłek z tytułu niezdolności do pracy powstałej wskutek choroby.
Wysokość odprawy pośmiertnej
Wysokość odprawy pośmiertnej wypłacanej uprawnionym członkom rodziny została ściśle określona w rozdziale czwartym działu trzeciego Kodeksu pracy i uzależniona jest od długości trwającego przed śmiercią zatrudnienia pracownika. Jeśli pracownik zdążył przepracować u danego pracodawcy ponad 15 lat to odprawa będzie wypłacona w wysokości sześciomiesięcznego wynagrodzenia. Jeśli pracownik pracował co najmniej 10 lat odprawa pośmiertna będzie się równała trzymiesięcznemu wynagrodzeniu, a jeśli pracownik pracował krócej niż 10 lat będzie to jednomiesięczne wynagrodzenie.
Komu przysługuje odprawa pośmiertna
Odprawa pośmiertna przysługuje tylko i wyłącznie członkom rodziny zmarłego:
- małżonkowi
- innym członkom rodziny spełniającym warunki wymagane do uzyskania renty rodzinnej w myśl przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
Redakcja poleca produkt: 100 pytań o wynagrodzenia w 2015 r. (książka)
Odprawę pośmiertną należy podzielić w równych częściach pomiędzy wszystkich uprawnionych członków rodziny. Jeśli po zmarłym pozostał tylko jednej członek rodziny uprawniony do odprawy pośmiertnej, przysługuje mu odprawa w wysokości połowy przysługującej do wypłaty odprawy pośmiertnej. Jeśli wśród członków rodziny zmarłego pracownika nie ma osób, które mogłyby nabyć prawo do odprawy pośmiertnej na podstawie przepisów Kodeksu pracy, odprawy nie wypłaca się. Nie wchodzi ona również w skład masy spadkowej.
Zadaj pytanie: FORUM
Warunki do uzyskania renty rodzinnej
Renta rodzinna przysługuje uprawnionym członkom rodziny po śmierci osoby, która w chwili śmierci miała ustalone prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy bądź emerytury albo spełniała wymagane warunki do uzyskania jednego z tych świadczeń.
Do renty rodzinnej mają prawo:
- dzieci własne,
- dzieci drugiego małżonka,
- dzieci przysposobione,
do ukończenia 16 roku życia, a po osiągnięciu tego wieku pod warunkiem nauki w szkole nie dłużej jednak niż do ukończenia 25 roku życia oraz bez względu na wiek jeśli stały się całkowicie niezdolne do pracy oraz do samodzielnej egzystencji do ukończenia 16 lat lub w czasie nauki w szkole do ukończenia 25 lat.
Jeśli dziecko osiągnęło wiek 25 lat będąc na ostatnim roku studiów w szkole wyższej, prawo do renty rodzinnej przedłuża się do zakończenia tego roku studiów.
Prawo do renty rodzinnej mają także wnuki, rodzeństwo i inne dzieci przyjęte na wychowanie i utrzymanie przed osiągnięciem pełnoletniości, z wyłączeniem dzieci przyjętych na wychowanie i utrzymanie w ramach rodziny zastępczej lub rodzinnego domu dziecka.
Prawo do renty rodzinnej mają również: wdowa/wdowiec, rozwiedziona małżonka oraz rodzice zmarłej osoby przy spełnieniu warunków określonych w ustawie o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
Śmierć pracownika - obowiązki pracodawcy
Pracownica zmarła w trakcie trwającego stosunku pracy. Jedyną osobą, która mogłaby być uprawniona do otrzymania odprawy pośmiertnej po zmarłej, jest jej córka mająca 21 lat. Niestety córka pomimo wieku uprawniającego do otrzymania renty rodzinnej nie jest uprawniona do uzyskania renty rodzinnej ze względu na niekontynuowanie nauki. Wypłata odprawy pośmiertnej stanie się możliwa dopiero w sytuacji podjęcia nauki przez córkę zmarłej, która przedłoży do pracodawcy decyzję ZUS o przyznaniu renty rodzinnej. Wysokość odprawy pośmiertnej będzie uzależniona od długości zatrudnienia zmarłej u danego pracodawcy i w przedstawionym przykładzie wyniesie połowę wysokości przysługującej do wypłaty odprawy pośmiertnej.
Termin na wypłatę odprawy pośmiertnej
Ustawodawca nie wskazał terminu, który nakazywałby pracodawcy wypłatę odprawy pośmiertnej w określonym czasie, licząc od dnia śmierci zmarłej. W tym zakresie należałoby posiłkować się przepisami ustawy Kodeks cywilny, z których wynika, że dłużnik powinien spełnić świadczenie niezwłocznie po wezwaniu przez wierzyciela. Pracodawca staje się dłużnikiem wobec wierzyciela, którym w tym przypadku jest osoba ubiegająca się o wypłatę odprawy pośmiertnej. Wśród ekspertów prawa pracy istnieje pogląd, że termin przedawnienia w przypadku odprawy pośmiertnej wynosi 3 lata, jak w przypadku większości roszczeń majątkowych ze stosunku pracy.
Warto pamiętać, że odprawa pośmiertna nie jest wypłacana członkom rodziny, jeżeli pracodawca ubezpieczył pracownika na życie, a odszkodowanie w związku ze śmiercią pracownika przewyższa wysokość odprawy pośmiertnej.
Podstawa prawna:
- art. 93 Ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz.U.2014.1502 j.t. )
- art. 476 Ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U.2014.121 j.t)
- rozdział 2 Ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U.2013.1440 j.t.)