W marcu wejdzie w życie nowelizacja Kodeksu pracy wprowadzająca uzupełniający urlop macierzyński. W związku z tym zmienią się też niektóre rozporządzenia wykonawcze do Kodeksu pracy. Pracownicy zyskają nowe uprawnienia, ale dla pracodawców oznacza to dodatkowe obowiązki związane z dokumentacją pracowniczą.
- Uzupełniający urlop macierzyński
- Zmiana rozporządzenia w sprawie dokumentacji pracowniczej
- Zmiana rozporządzenia w sprawie wniosków pracowników
Uzupełniający urlop macierzyński
19 marca 2025 r. wejdzie w życie ustawa z dnia 6 grudnia 2024 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2024 r. poz. 1871). Nowelizacja wprowadza uzupełniający urlop macierzyński. Będzie on mógł być wykorzystany w jednej części bezpośrednio po urlopie macierzyńskim. Urlop będą mogli wykorzystać pracujący rodzice dzieci przedwcześnie urodzonych lub dzieci urodzonych w terminie, ale wymagających hospitalizacji.
Wymiar uzupełniającego urlopu macierzyńskiego zależny jest od okresu hospitalizacji dziecka, tygodnia ciąży, w którym urodzi się dziecko lub masy urodzeniowej dziecka. Urlop będzie przysługiwał dla:
- pracowników-rodziców dzieci urodzonych przed ukończeniem 28. tygodnia ciąży lub z masą urodzeniową nie większą niż 1000 g w wymiarze tygodnia uzupełniającego urlopu macierzyńskiego za każdy tydzień pobytu dziecka w szpitalu do upływu 15. tygodnia po porodzie;
- pracowników-rodziców dzieci urodzonych po ukończeniu 28. tygodnia ciąży a przed ukończeniem 37. tygodnia ciąży lub z masą urodzeniową większą niż 1000 g w wymiarze tygodnia uzupełniającego urlopu macierzyńskiego za każdy tydzień pobytu dziecka w szpitalu do upływu 8. tygodnia po porodzie;
- pracowników-rodziców dzieci urodzonych po ukończeniu 37. tygodnia ciąży, których dziecko będzie wymagało hospitalizacji, pod warunkiem, że pobyt dziecka w szpitalu po porodzie będzie wynosił co najmniej 2 kolejne dni, przy czym pierwszy z tych dni będzie przypadał w okresie od 5. do 28. dnia po porodzie - w wymiarze tygodnia uzupełniającego urlopu macierzyńskiego za każdy tydzień pobytu dziecka w szpitalu w okresie od 5. dnia do upływu 8. tygodnia po porodzie.
Zmiana rozporządzenia w sprawie dokumentacji pracowniczej
W związku z nowelizacją Kodeksu pracy konieczne jest dostosowanie brzmienia rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 10 grudnia 2018 r. w sprawie dokumentacji pracowniczej (j.t. Dz.U. z 2024 r. poz. 535). Projekt rozporządzenia zmieniającego został zamieszczony na stronie Rządowego Centrum Legislacji.
Pracodawca będzie udzielał uzupełniający urlop macierzyński na wniosek składany przez pracownicę albo pracownika – ojca wychowującego dziecko. Wniosek powinien być złożony w postaci papierowej lub elektronicznej w terminie nie krótszym niż 21 dni przed zakończeniem korzystania z urlopu macierzyńskiego. We wniosku o udzielenie uzupełniającego urlopu macierzyńskiego trzeba będzie określić termin zakończenia urlopu macierzyńskiego. Pracodawca będzie zobowiązany uwzględnić ten wniosek.
Dokumentacja związana z korzystaniem z uzupełniającego urlopu macierzyńskiego ma istotne znaczenie. Dlatego w projekcie rozporządzenia zmieniającego zaproponowano, aby część B akt osobowych pracownika obejmowała również dokumenty związane z ubieganiem się i korzystaniem przez pracownika z uzupełniającego urlopu macierzyńskiego.
Projekt zakłada, żeby projektowane zmiany rozporządzenia weszły w życie z dniem 19 marca 2025 r. W tym dniu wchodzą też w życie przepisy nowelizujące Kodeks pracy i wprowadzające uzupełniający urlop macierzyński.
Zmiana rozporządzenia w sprawie wniosków pracowników
Zmiana rozporządzenia w sprawie dokumentacji pracowniczej nie jest jedyną zmianą przepisów związanych z nowelizacją Kodeksu pracy i wprowadzeniem uzupełniającego urlopu macierzyńskiego. Zmieni się także rozporządzenie Ministra Rodziny i Polityki Społecznej z dnia 8 maja 2023 r. w sprawie wniosków dotyczących uprawnień pracowników związanych z rodzicielstwem oraz dokumentów dołączanych do takich wniosków (Dz.U. z 2023 r. poz. 937). I ten projekt został zamieszczony na stronie Rządowego Centrum Legislacji.
Projekt zawiera przepisy określające treść wniosku o udzielenie uzupełniającego urlopu macierzyńskiego oraz dokumenty dołączane do tego wniosku. Wniosek o udzielenie uzupełniającego urlopu macierzyńskiego będzie zawierał imię i nazwisko pracownika, termin zakończenia urlopu macierzyńskiego oraz wskazanie okresu, na który ma być udzielony uzupełniający urlop macierzyński.
Do wniosku pracownik będzie musiał dołączyć:
- oświadczenie o braku zamiaru korzystania z uzupełniającego urlopu macierzyńskiego albo z zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający okresowi uzupełniającego urlopu macierzyńskiego przez drugiego z rodziców dziecka;
- zaświadczenie wydane przez szpital zawierające informacje o tygodniu ciąży, w którym urodziło się dziecko lub masie urodzeniowej dziecka oraz informacje o okresie pobytu dziecka w szpitalu.
W projekcie znajdują się także przepisy określające treść wniosku o udzielenie uzupełniającego urlopu macierzyńskiego oraz załączniki składane przez pracowników przyjmujących dziecko na wychowanie.
I ten projekt zakłada, że rozporządzenie wejdzie w życie 19 marca 2025 r.