Podstawa wymiaru składek nie może być jednak większa niż kwota 60% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w poprzednim kwartale, ogłaszanego w komunikatach Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, stanowiącego podstawę do ustalenia najwyższej podstawy wymiaru składek na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe. Składka w nowej wysokości obowiązuje od trzeciego miesiąca następnego kwartału.
Kwota tego wynagrodzenia w trzecim kwartale 2011 r. wynosiła 3416,00 zł i tym samym podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe osób przebywających na urlopach wychowawczych za styczeń i za luty 2012 r. nie może być wyższa niż 2049,60 zł.
Przy ustalaniu kwoty przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia wypłaconego za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających urlop wychowawczy przyjmuje się zasady analogiczne jak przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego, określone w art. 36 i nast. ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2010 r. Nr 77, poz. 512 z późn. zm.), z wyłączeniem pomniejszania podstawy wymiaru o kwoty składek w części finansowanej przez pracownika. Oznacza to na przykład, że:
- przeciętne miesięczne wynagrodzenie pracownika, będące podstawą do ustalenia podstawy wymiaru składek z tytułu przebywania na urlopie wychowawczym, ustala się przez podzielenie wynagrodzenia osiągniętego przez ubezpieczonego przez liczbę miesięcy, w których wynagrodzenie to zostało osiągnięte,
- w przypadku, gdy ubezpieczony skorzystał z prawa do urlopu wychowawczego przed upływem 12-miesięcznego okresu zatrudnienia u danego płatnika, przy ustalaniu podstawy wymiaru składek należy uwzględniać przeciętne miesięczne wynagrodzenie za pełne miesiące kalendarzowe ubezpieczenia uzyskane u danego płatnika,
- w przypadku, gdy urlop wychowawczy rozpoczął się przed upływem pełnego miesiąca kalendarzowego ubezpieczenia, do ustalenia podstawy wymiaru składek należy przyjąć wynagrodzenie, które ubezpieczony będący pracownikiem osiągnąłby, gdyby pracował pełny miesiąc kalendarzowy.
W pozostałym zakresie przy ustalaniu kwoty przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających urlop wychowawczy należy odpowiednio stosować wyjaśnienia zawarte w Komentarzu do ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa w zakresie dotyczącym ustalania podstawy wymiaru zasiłku chorobowego dla osób będących pracownikami.
Jeżeli osoba jest zatrudniona u dwóch lub więcej pracodawców i przebywa z tego tytułu na urlopach wychowawczych, każdy pracodawca powinien rozliczyć składki na ubezpieczenia społeczne na zasadach ogólnych (w tym uwzględniając ograniczenie do kwoty 60% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w poprzednim kwartale, ogłaszanego w komunikatach Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego). W takim przypadku jednak Zakład opłaci za ubezpieczoną składki obliczone od sumy podstaw wymiaru składek, łącznie nie większej jednak niż kwota 60% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w poprzednim kwartale. Za te osoby składka na ubezpieczenie zdrowotne powinna być rozliczana przez płatnika, u którego tytuł do ubezpieczenia (urlop wychowawczy) powstał najwcześniej. Jeżeli tytuły powstały równocześnie, składka powinna być rozliczana przez płatnika, który pierwszy dokonał zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego (tj. przekazał pierwszy raport). O równoczesnym rozpoczęciu urlopu wychowawczego u kilku pracodawców i tym samym o konieczności rozliczania składki na ubezpieczenie zdrowotne przez jednego z nich, ubezpieczony powinien poinformować płatników.