Kodeks pracy - Senat wprowadził poprawki do noweli Kodeksu pracy, która wdraża unijną dyrektywę "work-life balance". Nowelizacja wprowadza m.in. prawo do urlopu z powodu siły wyższej oraz prawo do urlopu opiekuńczego.
- Kodeks pracy - poprawki Senatu do noweli wprowadzającej work-life balance
- Prawo do urlopu rodzicielskiego
- Bezpłatny urlop opiekuńczy
- Zwolnienie od pracy "z powodu działania siły wyższej"
- Dwie dodatkowe przerwy w pracy
- Elastyczna organizacja pracy
- Zmiana rodzaju umowy
- Informacja o warunkach zatrudnienia pracownika
- Szkolenia wliczane do czasu pracy
Kodeks pracy - poprawki Senatu do noweli wprowadzającej work-life balance
Senatorowie wprowadzili 45 poprawek do noweli Kodeksu pracy. Podczas głosowania za całością nowelizacji wraz z poprawkami za głosowało 95 senatorów, nikt nie był przeciw. Jedna osoba wstrzymała się od głosu.
Nowelizacja wdraża dwie unijne dyrektywy dotyczące tzw. work-life balance – dyrektywę w sprawie przejrzystych i przewidywalnych warunków pracy w Unii Europejskiej i tzw. dyrektywę rodzicielską. Dotyczy m.in. urlopów i czasu pracy, w tym urlopu rodzicielskiego, do którego pracownicy będą mieli indywidualne prawo.
Wprowadzone przez Senat poprawki zmierzają do tego, by zarówno osoby podlegające przepisom kodeksu pracy, jak i przepisom dla służb mundurowych za okres urlopu opiekuńczego, urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopu rodzicielskiego oraz urlopu ojcowskiego otrzymały świadczenie w pełnej 100-proc. wysokości (a nie w wysokości 70%).
Senat chce także, by prawo do urlopu rodzicielskiego przysługiwało - zgodnie z poprawką - do 7. roku życia (a nie do 6., jak stanowiła nowela w wersji przyjętej przez Sejm).
Zmiany dotyczą również urlopu opiekuńczego w celu zapewnienia opieki osobie będącej członkiem rodziny lub zamieszkującej w tym samym gospodarstwie domowym. Senat wykreślił przepisy stanowiące, że ma to być urlop bezpłatny.
Poprawki stanowią także, że pracownik może złożyć wniosek o elastyczną organizację pracy jeżeli wychowuje dziecko do ukończenia przez nie 12. roku życia wniosek powinien być złożony w terminie nie krótszym niż 21 dni przed planowanym rozpoczęciem korzystania z elastycznej organizacji pracy, a pracodawca co do zasady ma obowiązek taki wniosek zaakceptować.
Prawo do urlopu rodzicielskiego
Zgodnie z nowelizacją Kodeksu pracy prawo ojca do urlopu rodzicielskiego nie będzie uzależnione od pozostawania matki dziecka w zatrudnieniu (ubezpieczeniu) w dniu porodu. W ramach urlopu rodzicielskiego zostanie wprowadzona nieprzenoszalna jego część, w wymiarze do 9 tygodni, dla każdego z rodziców, a także 70-procentowy zasiłek macierzyński za cały okres urlopu rodzicielskiego dla obojga rodziców.
Obecnie zasiłek macierzyński wypłacany jest w wysokości 100 proc. podstawy zasiłku za pierwsze 6 tygodni urlopu rodzicielskiego i 60 proc. podstawy wymiaru zasiłku za pozostałą cześć tego urlopu – oznacza to, że obecnie zasiłek macierzyński za okres urlopu rodzicielskiego wynosi średnio 67,5 proc. podstawy wymiaru zasiłku.
Quiz baner 1200px
Ostatnie zmiany w Kodeksie pracy – sprawdź co o nich wiesz!
Shutterstock
Bezpłatny urlop opiekuńczy
Pracownik będzie mógł ponadto skorzystać z bezpłatnego urlopu opiekuńczego w wymiarze pięciu dni w roku kalendarzowym, aby zapewnić osobistą opiekę lub wsparcie krewnemu (syn, córka, matka, ojciec lub małżonek) albo osobie pozostającej we wspólnym gospodarstwie domowym, wymagającej opieki lub wsparcia z poważnych względów medycznych.
Zwolnienie od pracy "z powodu działania siły wyższej"
Nowelizacja wprowadza także możliwość skorzystania ze zwolnienia od pracy "z powodu działania siły wyższej" do wykorzystania w pilnych sprawach rodzinnych w wymiarze 2 dni albo 16 godzin w roku kalendarzowym z zachowaniem prawa do połowy wynagrodzenia.
Wszystko o zmianach w prawie pracy 2023
INFOR
Dwie dodatkowe przerwy w pracy
Do czasu pracy będą wliczane ponadto nowe dwie dodatkowe przerwy. Pracownik będzie mógł skorzystać z drugiej przerwy trwającej co najmniej 15 minut, jeżeli jego dobowy wymiar pracy jest dłuższy niż 9 godzin pracy, a także z trzeciej, co najmniej 15-minutowej przerwy – przy ponad 16-godzinnym wymiarze czasu pracy.
Elastyczna organizacja pracy
Nowelizacja umożliwi szersze stosowanie elastycznej organizacji pracy, w tym pracę zdalną, elastyczne rozkłady czasu pracy (ruchomy czas pracy, indywidualny rozkład czasu pracy, weekendowy system czasu pracy, system skróconego tygodnia pracy i przerywany czas pracy) i pracę w niepełnym wymiarze czasu.
Zmiana rodzaju umowy
Zgodnie ze zmianami dotyczącymi umów o pracę pracownik, który wykonywał pracę co najmniej 6 miesięcy, będzie miał prawo wystąpić, raz w roku, o zmianę rodzaju umowy na umowę o pracę na czas nieokreślony lub o bardziej przewidywalne i bezpieczne warunki pracy.
Informacja o warunkach zatrudnienia pracownika
Nowelizacja rozszerza też zakres informacji o warunkach zatrudnienia pracownika – w tym wysyłanego do pracy do państw UE lub trzecich oraz delegowanego – np. o informację o prawie do szkoleń czy długości płatnego urlopu. Funkcjonować będą także zakazy zabraniania pracownikowi jednoczesnego pozostawania w stosunku pracy z innym pracodawcą, a także jego niekorzystnego traktowania z tego tytułu.
Szkolenia wliczane do czasu pracy
Pracownik będzie miał również prawo do nieodpłatnego i wliczanego do czasu pracy szkolenia, które niezbędnego do wykonywania określonego rodzaju pracy lub na określonym stanowisku, jeżeli prawo do takiego szkolenia wynika z postanowień układu zbiorowego pracy lub innego porozumienia zbiorowego lub z regulaminu albo przepisów prawa pracy. (PAP)
Autorka: Agata Zbieg
agz/