Dotyczy to sytuacji, kiedy osoby ubiegające się o przedłużenie orzeczenia o niepełnosprawności najpierw musiały składać wniosek o zasiłek pielęgnacyjny, a następnie wniosek o przedłużenie orzeczenia o niepełnosprawności. Jeżeli orzekanie o niepełnosprawności przedłużało się - zasiłek był wstrzymywany. Tymczasem z orzeczenia TK wynika, że osobom, którym zasiłek przyznano później, a sądy oddaliły ich skargi, przysługuje prawo do wznowienia postępowania.
Prawo do świadczeń ZUS równe dla Polaków w kraju i za granicą >>
TK badał nieobowiązujące już przepisy ustawy o świadczeniach rodzinnych. Dotyczyły one osób powyżej 16. roku życia, których niepełnosprawność powstała do 21. roku życia.
Pytanie prawne, dotyczące tych przepisów, skierował do Trybunału Konstytucyjnego Naczelny Sąd Administracyjny (NSA). W ocenie NSA przepisy te stanowiły pułapkę dla ubiegających się o zasiłek pielęgnacyjny, którzy z przyczyn niezależnych, np. przedłużającego się postępowania w sprawie ustalenia stopnia niepełnosprawności, traciły na pewien czas świadczenie.
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego w sprawie ustawy dezubekizacyjnej >>
NSA rozpatrywał sprawę mężczyzny, który do marca 2006 roku miał orzeczony umiarkowany stopień niepełnosprawności i otrzymywał zasiłek pielęgnacyjny. Kiedy ponownie złożył wniosek o określenie stopnia niepełnosprawności, decyzję o jego przyznaniu otrzymał dopiero 31 sierpnia 2007 roku. Następnie wójt gminy przyznał skarżącemu zasiłek w wysokości 153 zł od 1 października 2007 roku.
Mężczyzna odwołał się od tej decyzji do Samorządowego Kolegium Odwoławczego, uzasadniając, że zasiłek przysługuje mu od momentu wygaśnięcia poprzedniej decyzji o niepełnosprawności. Kiedy decyzja została utrzymana, skierował skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy. Ten ją oddalił. Sprawa trafiła do Naczelnego Sądu Administracyjnego, który skierował pytanie do Trybunału Konstytucyjnego.
Nowelizacja ustawy o pomocy społecznej po orzeczeniu Trybunału Konstytucyjnego >>
TK orzekł, że przepis obowiązujący od 2006 do 2008 roku jest niekonstytucyjny. W ocenie TK mechanizm ubiegania się o zasiłek jest niejasny, wprowadza w błąd i przerzuca ryzyko nieprawidłowego działania administracji (nieterminowość lub błędna ocena niepełnosprawności) na osobę ubiegającą się o zasiłek. Z orzeczenia TK wynika, że osobom, których skargi sąd oddalały, przysługuje prawo do wznowienia postępowania.