Prawo do świadczeń ZUS równe dla Polaków w kraju i za granicą

Przy ustalaniu prawa do świadczeń z ZUS nie można traktować inaczej osób, które mieszkają w Polsce i tych, które obecnie mieszkają poza nią - wynika z orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego. Chodzi o wliczanie do stażu pracy okresu przepracowanego poza Polską.

5 lipca 2010 r. Trybunał Konstytucyjny badał przepisy ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych z 1998 roku. Zgodnie z nią tylko osoby, które na stałe mieszkały w Polsce, mogły ubiegać się o wliczenie do stażu pracy okresu pracy za granicą w organizacjach międzynarodowych, instytucjach i zakładach, do których zostali skierowani lub w których byli zatrudnieni. Prawo takie nie przysługiwało tym, którzy mieszkają obecnie za granicą.

Autopromocja

W trakcie rozprawy przez Trybunałem strony postępowania (przedstawiciel Sejmu, Prokuratora Generalnego oraz Rady Ministrów) wnosili o uznanie przepisów za zgodne z konstytucją. Tymczasem w ocenie Trybunału osoby ubiegające się o świadczenia z ZUS "nie mogą być arbitralnie różnicowane ze względu na miejsce zamieszkania" w granicach Polski czy poza nią.

Trybunał uznał, że przepis ten jest niekonstytucyjny, zwłaszcza "pod rządami konstytucji z 1997 roku". W ocenie Trybunału osoby ubiegające się o świadczenia z ZUS "nie mogą być arbitralnie różnicowane ze względu na miejsce zamieszkania".

Pytanie prawne w tej sprawie skierował do Trybunału Sąd Okręgowy w Warszawie. Badał on odwołanie Alicji W., mieszkającej w Toronto, której ZUS odmówił renty po zmarłym mężu ze względu na zbyt krótki staż pracy męża. ZUS nie uwzględnił pracy Mariana W. w Kuwejcie.

W styczniu 1981 roku Marian W. wystąpił o udzielenie urlopu bezpłatnego na pięć lat w związku z podjęciem pracy w Kuwejcie. Otrzymał na to zgodę ministra pracy, płacy i spraw socjalnych.

Renta rodzinna >>

Okres urlopu przedłużono do końca 1988 roku. W 1989 roku przedsiębiorstwo, w którym Marian W. był zatrudniony przed wyjazdem do Kuwejtu, nie przedłużyło mu urlopu i uznało, że umowa o pracę wygasła.

Od 1989 roku Alicja i Marian W. mieszkali w Toronto. Po śmierci męża, Alicja W. wystąpiła do ZUS z wnioskiem o rentę rodzinną. Ten odmówił prawa do renty, twierdząc, że staż pracy Mariana W. jest zbyt krótki.

W stażu pracy nie uwzględniono pracy w Kuwejcie, tymczasem zgodnie z kwestionowanymi przepisami okres zatrudnienia w Kuwejcie byłby uwzględniony, gdyby w chwili śmierci mieszkał w Polsce.

Zdaniem sądu okręgowego, wyłączenie w tym przypadku stażu pracy za granicą osoby, która na stałe nie mieszka w Polsce, narusza zasadę równości i zakaz dyskryminacji ze względu na miejsce stałego zamieszkania. Jest też sprzeczne z zasadą wzajemności, wiążącą prawo do świadczeń emerytalno-rentowych z odprowadzaniem składek.

Trybunał podzielił argumenty sądu. Zwrócił też uwagę, że do Trybunału wpłynęło pismo od ministra pracy i polityki społecznej, sugerujące Alicji W. ponowne złożenie wniosku do ZUS, w oparciu o przepisy umowy o zabezpieczeniu społecznym między Polską a Kanadą. Trybunał zaznaczył, że pismo to mogłoby skomplikować sytuację Alicji W., gdyż przepisy tej umowy nie dotyczą sprawy Alicji W.

Trybunał zobowiązał przedstawiciela Rady Ministrów do przygotowania wyjaśnienia dla Alicji W. oraz skierowania takiego wyjaśnienia do Sądu Okręgowego oraz Trybunału.

Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 5 lipca 2010 r., P 31/09.

Kadry
Czy 5 maja 2024 to niedziela handlowa?
28 kwi 2024

Czy 5 maja 2024 to niedziela handlowa? Czy w maju jest niedziela handlowa? Kiedy wypadają niedziele handlowe w 2024 roku? Jakie kary za pracę w dni niehandlowe?

Składki KRUS 2024. Termin mija 30 kwietnia
28 kwi 2024

Zostały ostatnie 2 dni. Termin płatności KRUS mija 30 kwietnia 2024 r. – rolnicy opłacają składki za II kwartał. Tabela składek KRUS 2024 wskazuje wysokość składek na ubezpieczenie emerytalno-rentowe, wypadkowe, chorobowe, macierzyńskie. Jaka jest kwota łączna składek KRUS? Ile wynosi składka pomocnika rolnika w każdym miesiącu?

Zmiany w BHP 2024. Tak powinno wyglądać miejsce pracy po 17 maja. Laptopy, krzesła biurka i nowe zasady ergonomii
26 kwi 2024

W dniu 18 października 2023 r., po ponad dwóch dekadach, zaktualizowano przepisy dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy przy użyciu monitorów ekranowych, ustanowione przez Ministra Pracy i Polityki Socjalnej jeszcze w 1998 roku. Do 17 maja 2024 nowelizacja zobowiązuje pracodawców do dostosowania istniejących stanowisk z monitorami ekranowymi w sposób odpowiadający nowoczesnym wymogom. Natomiast wszystkie stanowiska, które zostały stworzone po 18 października 2023 r. muszą odpowiadać nowym standardom już od momentu powstania.

Redukcja etatów w Poczcie Polskiej. Czy nowy plan transformacji przewiduje likwidację spółki?
26 kwi 2024

Zarząd Poczty Polskiej planuje w bieżącym roku zmniejszenie liczby stanowisk pracy o 5 tysięcy etatów. Wiceminister aktywów państwowych, Jacek Bartmiński, poinformował o tym w Sejmie. Przede wszystkim nie będą przedłużane umowy zlecenia oraz umowy o pracę na czas określony.

28 kwietnia Światowy Dzień Bezpieczeństwa i Ochrony Zdrowia w Pracy
26 kwi 2024

W dniu 28 kwietnia przypada Światowy Dzień Bezpieczeństwa i Ochrony Zdrowia w Pracy. Warto w tym szczególnym czasie przypomnieć sobie, że każdy człowiek ma prawo do stopy życiowej zapewniającej zdrowie i dobrobyt jego i jego rodziny, włączając w to wyżywienie, odzież, mieszkanie, opiekę lekarską i konieczne świadczenia socjalne, oraz prawo do ubezpieczenia na wypadek bezrobocia, choroby, niezdolności do pracy, wdowieństwa, starości lub utraty środków do życia w inny sposób od niego niezależny.

Ważne zmiany dla pielęgniarek i położnych
26 kwi 2024

Wreszcie sytuacja pielęgniarek i położnych będzie zrównana z innymi zawodami medycznymi.  Za organizację i realizację elementów kształcenia podyplomowego lekarzy, lekarzy dentystów, farmaceutów, fizjoterapeutów, diagnostów laboratoryjnych, ratowników medycznych odpowiada Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego (CMKP). W przypadku kształcenia podyplomowego pielęgniarek i położnych jest ono monitorowane przez Centrum Kształcenia Podyplomowego Pielęgniarek i Położnych. Będzie unifikacja i zawody medyczne będą podlegały pod CMKP.

ZUS wypłaca w 2024 roku zasiłek przedemerytalny, ile wynosi, komu przysługuje, ile czasu jest wypłacane, jak załatwić
28 kwi 2024

Takie świadczenie z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych można otrzymywać nawet przez cztery lata. Jak sama nazwa wskazuje – świadczenie przedemerytalne przysługuje osobom, które nie osiągnęły jeszcze ustawowego wieku emerytalnego, a nie są objęte ochroną przedemerytalną z innego tytułu.

Zrób zakupy 28 kwietnia. Przed Tobą długi weekend!
26 kwi 2024

W najbliższą niedzielę, 28 kwietnia, sklepy będą otwarte. Jest okazja, żeby zaopatrzyć się we wszystkie produkty niezbędne na majówkę 2024.

Zwolnienia grupowe: Jakie są zasady przyznawania i obliczania wysokości odprawy pieniężnej?
26 kwi 2024

Pracownik, którego umowa została rozwiązana w ramach zwolnień grupowych, ma prawo do odprawy pieniężnej. Jej wysokość zależy od wysokości miesięcznego wynagrodzenia pracownika i od zakładowego stażu pracy.

Koniec z personalizowanymi reklamami - internetowy identyfikator jest daną osobową
25 kwi 2024

Koniec z personalizowanymi reklamami - internetowy identyfikator jest daną osobową. Można więc domniemywać, że z Internetu znikną banery wymuszające „zgody” na profilowanie w celach marketingowych. Użytkownicy Internetu są coraz bardziej chronieni. Szczególnie teraz kiedy zapadł ważny wyrok TSUE potwierdzający coraz szery katalog danych osobowych. Trzeba też pamiętać o akcie o usługach cyfrowych w UE, który obowiązuje od lutego 2024 r. W sieci nie jest się już tak bezkarnym jak kiedyś.

pokaż więcej
Proszę czekać...