Zgodnie z zapisami zawartymi w Kodeksie pracy pracownik nabywa prawo do urlopu po pierwszym miesiącu swojej pierwszej pracy. Po każdym przepracowanym miesiącu nabywa proporcjonalnie 1/12 z wymiaru urlopu przysługującego mu po przepracowaniu roku. Zdarza się jednak, że zanim zostaniemy formalnie zatrudnieni, odbywamy u pracodawcy staż.
Takie staże są finansowane ze środków Funduszu Pracy i mogą trwać od 3 do 12 miesięcy. W tym czasie stażysta nadal pozostaje w rejestrze osób bezrobotnych. W omawianym okresie otrzymuje stypendium wypłacane przez urząd pracy. Pracodawca nie zawiera stosunku pracy ze stażystą, podpisuje umowę o zorganizowanie stażu ze starostą. Dzięki temu zyskuje pracownika, nie ponosząc przy tym w zasadzie żadnych kosztów. Okres odbywania stażu jest jednak cenny nie tylko ze względu na możliwość zdobycia doświadczenia zawodowego. Ten czas nie jest stracony również z innego powodu.
Okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych i stypendium wlicza się do okresu zatrudnienia, od którego zależy wymiar urlopu wypoczynkowego. Pracodawca nie ma prawa zmniejszać uprawnień nabytych przez stażystów i bezrobotnych. Co istotne jednak, okres ten nie wpływa na nabycie prawa do urlopu. Prawo do urlopu nabywa się dopiero w ramach stosunku pracy i oznacza to możliwość skorzystania przez pracownika z urlopu wypoczynkowego. Jedynym warunkiem decydującym o uzyskania prawa do urlopu jest obecnie przepracowanie określonego czasu.
Polecamy: Kodeks pracy 2014 z komentarzem
Chcesz otrzymywać więcej aktualnych informacji? Zapisz się na nasz newsletter
Szybciej na dłuższy urlop
Zagadnienia związane z odbywaniem stażu u pracodawcy oraz zasiłkiem dla bezrobotnych reguluje Ustawa z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Zgodnie z art. 79 ustawy okres pobierania zasiłku dla bezrobotnego, a także stypendium szkoleniowego, stażowego oraz stypendium otrzymywanego z tytułu odbywania przygotowana zawodowego dorosłych wlicza się do okresu pracy wymaganego do nabycia lub zachowania uprawnień pracowniczych, a także okresów składkowych w rozumieniu przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
Okresów pobierania zasiłku i stypendium nie wlicza się jednak do:
- okresu pracy, od którego zależy nabycie uprawnień do urlopu wypoczynkowego,
- okresów wymaganych do nabycia prawa i wymiaru czasu pobierania zasiłku,
- stażu pracy określonego w odrębnych przepisach, wymaganego do wykonywania niektórych zawodów.
Istotne jest więc rozgraniczenie dwóch pojęć: nabycie prawa do urlopu (czyli daty, od której urlop pracownikowi przysługuje) oraz wymiar urlopu (czyli liczby dni wolnych od pracy). Okres stażu lub pobierania stypendium wpływa na wymiar tego urlopu, lecz pozostaje bez znaczenia w zakresie nabycia prawa do niego.
Ogólny staż pracy a uprawnienia pracownicze
Okres bez pracy nie jest uwzględniany w stażu pracy. Będzie się natomiast liczył do okresu, od którego zależy wymiar urlopu wypoczynkowego osoby, która ukończyła naukę w szkole wyższej, a nie podjęła jeszcze zatrudnienia, natomiast otrzymała skierowanie na staż absolwencki i pobiera stypendium. Przykładowo, jeśli osoba po zakończeniu studiów wyższych odbyła 6-miesięczny staż absolwencki finansowany z urzędu pracy, a następnie podjęła zatrudnienie, faktycznie nabędzie prawo do urlopu w wymiarze 26 dni już po 1,5 roku pracy, a nie po dwóch latach. Okres studiów wlicza się bowiem do okresu pracy, od którego zależy wymiar urlopu: po ich ukończeniu możemy sobie doliczyć aż osiem lat do stażu pracy. Aby nabyć prawo do urlopu w wyższym wymiarze (26 dni), trzeba przepracować jeszcze co najmniej dwa lata po studiach. Daje nam to łącznie 10-letni staż pracy, choć faktycznie przepracowaliśmy dwa lata.
Zgodnie bowiem z art. 155 § 1 Kodeksu pracy do okresu pracy, od którego zależy wymiar urlopu, wlicza się z tytułu ukończenia:
- zasadniczej lub innej równorzędnej szkoły zawodowej – przewidziany programem nauczania czas trwania nauki, nie więcej jednak niż trzy lata,
- średniej szkoły zawodowej – przewidziany programem nauczania czas trwania nauki, nie więcej jednak niż pięć lat,
- średniej szkoły zawodowej dla absolwentów zasadniczych (równorzędnych) szkół zawodowych – pięć lat,
- średniej szkoły ogólnokształcącej – cztery lata,
- szkoły policealnej – sześć lat,
- szkoły wyższej – osiem lat.
Czy stypendia za staże bezrobotnych wypłacane z EFS są zwolnione z opodatkowania
Jeżeli pracownik uczył się i pracował jednocześnie, do okresu pracy, od którego zależy wymiar urlopu, wlicza się albo okres zatrudnienia, w którym pobierana była nauka, albo okres nauki, w zależności od tego, co jest korzystniejsze dla pracownika.
Warto pamiętać, że jeśli pracownik po okresie zatrudnienia jest na bezrobociu i pobiera z tego tytułu świadczenia, to okres ten będzie liczył się do okresu, od którego zależy wymiar urlopu wypoczynkowego. Okres ten wlicza się bowiem do stażu pracy. Warto zaznaczyć, iż okres, w którym osoba jest bezrobotna, ale nie ma prawa do zasiłku, nie ma wpływu ani na wymiar urlopu, ani na nabycie prawa do niego. Urzędy pracy na wniosek zainteresowanego wydają stosowne zaświadczenia o tym, że w danym okresie był pobierany przez niego zasiłek dla bezrobotnych. Warto o tym pamiętać, bo wpływa to na nasze uprawnienia pracownicze.
Zadaj pytanie: Forum Kadry
Agnieszka Jastrzębska (Zielona Linia)
19524 - infolinia urzędu pracy
www.zielonalinia.gov.pl