Przysługujący pracownikowi urlop wypoczynkowy może zostać przez niego niewykorzystany z kilku powodów, do najważniejszych trzeba jednak zaliczyć:
- Potrzeby pracodawcy – pracodawca musi zapewnić ciągłość pracy w swoim zakładzie pracy, nie może zatem dopuścić do sytuacji, w której większość bądź wszyscy pracownicy będą na urlopie; uniknięciu takich sytuacji służy m.in. plan urlopów.
- Przyczyny leżące po stronie pracownika – do najczęstszych przypadków należy zaliczyć chorobę pracownika, która uniemożliwia mu wykorzystanie urlopu zgodnie z planem urlopów, bądź w ogóle wykorzystanie urlopu w danym roku.
Pracodawca ma obowiązek udzielić pracownikowi zaległego urlopu wypoczynkowego do 31 marca następnego roku kalendarzowego.
Termin ten jest zachowany, jeżeli pracownik przynajmniej rozpocznie wykorzystywanie zaległego urlopu 31 marca danego roku.
Przeczytaj również: Jak obliczyć urlop przy zmianie etatu – porada?
Pan Tomek ma 10 dni zaległego urlopu wypoczynkowego. Umówił się z pracodawcą, że 7 dni wykorzysta do dnia 3 kwietnia, a pozostałe trzy podczas weekendu majowego. Takie rozwiązanie nie jest zgodne z prawem. Pan Tomek powinien wszystkie 10 dni wykorzystać na raz, tak aby urlop zaległy rozpoczynał się przed 31 marca.
Niewykorzystanie zaległego urlopu w terminie do końca pierwszego kwartału kolejnego roku nie powoduje utraty przez pracownika prawa do zaległego urlopu.
Zaległego urlopu wypoczynkowego udziela się tak samo, jak urlopu zwykłego, czyli na pełne dni będące dla pracownika dniami roboczymi. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy pozostała pracownikowi do wykorzystania część urlopu wypoczynkowego jest niższa niż pełny dobowy wymiar czasu pracy w dniu, w którym ma być udzielony urlop wypoczynkowy. W takim przypadku można udzielić pracownikowi urlopu na część dnia pracy.
Polecamy serwis: Kodeks pracy
Coraz częściej spotykane są sytuacje, że pracownicy nie chcą wykorzystywać zaległego urlopu na początku roku, w miesiącach zimowych – trudno się zresztą temu dziwić. W związku z tym, że zaległy urlop musi być wykorzystany do końca pierwszego kwartału, powstaje problem, czy pracodawca może zmusić pracownika do wykorzystania zaległego urlopu.
Niestety, do urlopu zaległego stosuje się takie same zasady jak do urlopu zwykłego, co oznacza, że pracodawca powinien udzielać urlopu zgodnie z wnioskiem pracownika, w terminie przez niego wybranym. Nawet jeżeli tworzony jest w zakładzie pracy plan urlopów, to jednak głównie pracownik ma wpływ na jego kształt – najczęściej sam wybiera dogodny dla niego termin. Termin urlopu zaległego powinien być zatem ustalony zgodnie przez obie strony stosunku pracy co oznacza, że pracodawca nie może zmusić pracownika do jego wykorzystania.