Urlop wychowawczy
Urlop wychowawczy jest udzielany w celu sprawowania opieki nad dzieckiem pracownikowi, którego staż pracy wynosi co najmniej sześć miesięcy. Do stażu pracy wlicza się wszystkie poprzednie okresy zatrudnienia danego pracownika. Wymiar urlopu wynosi 36 miesięcy, jednak jeden miesiąc musi zostać wykorzystany przez drugiego rodzica z wyjątkiem przypadków, które przewiduje art. 186 § 9 oraz § 10 kodeksu pracy. Część rodziców (lub opiekunów) decyduje się na wcześniejszy powrót z urlopu wychowawczego. Mogą tego dokonać w porozumieniu z pracodawcą lub też samodzielnie. W drugim przypadku mają obowiązek poinformowania pracodawcy o zakończeniu urlopu najpóźniej na 30 dni przed planowanym powrotem.
Warunki pracy po powrocie
Pracownikowi powracającemu z urlopu wychowawczego przysługuje katalog praw przewidziany przepisami kodeksu pracy. Co do zasady nie może on zostać zwolniony w trakcie przebywania na urlopie. Stosunek pracy z takim pracownikiem może zostać rozwiązany jedynie w sytuacji upadłości lub likwidacji pracodawcy albo przy zastosowaniu przepisów o zwolnieniach grupowych.
Po zakończeniu korzystania z urlopu wychowawczego pracownik powinien zostać przywrócony do pracy na stanowisku jakie zajmował przed rozpoczęciem urlopu. Jeśli z jakichś powodów nie będzie to możliwe, np. stanowisko uległo likwidacji, pracodawca musi dopuścić tego pracownika do pracy na stanowisku równorzędnym lub innym, uwzględniającym kwalifikacje pracownika. W takiej sytuacji wynagrodzenie przysługujące pracownikowi nie może być niższe niż to, które otrzymałby w dniu powrotu po urlopie na poprzednio zajmowane stanowisko. Jeśli zostaną spełnione te wymogi, to zmiana warunków pracy, o której mowa wyżej, nie wymaga zastosowania wypowiedzenia zmieniającego.
Rekomendowany produkt: Nowe prawa rodziców – zasiłki, urlopy, zwolnienia
Jeżeli jednak pracodawca nie ma możliwości zatrudnienia powracającego pracownika na stanowisku równorzędnym lub odpowiadającym jego kwalifikacjom i za odpowiednim wynagrodzeniem, nie może odmówić zatrudnienia pracownika w ogóle. Przywrócenie do pracy rodzica powracającego z urlopu wychowawczego jest jego bezwzględnym obowiązkiem. Nie oznacza to jednak braku możliwości zastosowania wypowiedzenia zmieniającego warunki pracy i płacy lub wypowiedzenia umowy o pracę w stosunku do pracownika, który powrócił już z urlopu wychowawczego. Wypowiedzenie takie musi być uzasadnione odpowiednią i obiektywną przyczyną i wręczone zgodnie z przepisami kodeksu pracy.
Zadaj pytanie: FORUM
Urlop wypoczynkowy
Według przepisów kodeksu pracy przebywanie na urlopie wychowawczym może mieć wpływ na wymiar urlopu wypoczynkowego. Jeżeli pracownik rozpoczął i zakończył urlop wychowawczy w tym samym roku kalendarzowym, wymiar urlopu wypoczynkowego pozostaje bez zmian. Jeżeli jednak pracownik powróci po urlopie trwającym co najmniej miesiąc w roku następnym lub w kolejnych latach, urlop ten ulega proporcjonalnemu skróceniu. Oznacza to, że przy powrocie z urlopu 31. lipca do wykorzystania pozostaje pracownikowi 5/12 z wymiaru jego urlopu czyli z dwudziestu lub dwudziestu sześciu dni.
Zasiłek chorobowy
Osobom przebywającym na urlopie wychowawczym nie przysługuje zasiłek z tytułu niezdolności do pracy z powodu choroby. Jeżeli jednak choroba rozpocznie się w trakcie urlopu, ale będzie trwała nieprzerwanie po jego zakończeniu, zasiłek będzie przysługiwał pracownikowi od dnia powrotu do pracy. Uregulowania te stosuje się także do wynagrodzenia chorobowego wypłacanego przez pracodawcę.
Urodzenie dziecka na urlopie wychowawczym
Podstawa prawna:
- Kodeks pracy (ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r., Dz. U. z 1998 r., Nr 21, poz. 94 z późn. zm.)
- Ustawa z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2010 r., NR 77, poz. 512 z późn. zm.)