Ubezpieczenie zdrowotne obejmuje także osoby, które pracują na podstawie umowy zlecenia. Jednak nie wszyscy zleceniobiorcy podlegają ubezpieczeniu zdrowotnemu. Przepisy określają wyjątki w tym zakresie. Od jakich umów zlecenia nie trzeba odprowadzać składek zdrowotnych? Ile w 2024 r. wyniesie składka na ubezpieczenie zdrowotne zleceniobiorców?
- Składka zdrowotna w 2024 r.
- Kto nie podlega ubezpieczeniu zdrowotnemu
- Sprawdź, czy jesteś ubezpieczony
Obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu podlegają między innymi osoby wykonujące pracę na podstawie umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług.
Składka zdrowotna w 2024 r.
Składka na ubezpieczenie zdrowotne w 2024 r. będzie wynosić 9% podstawy wymiaru składki. W przypadku zleceniobiorców podstawą wymiaru jest przychód, czyli co do zasady wynagrodzenie brutto.
Składka zdrowotna nie podlega odliczeniu od podatku dochodowego od osób fizycznych. Tak było do końca 2021 r.
Przy ustalaniu, jaka jest podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne nie stosuje się ograniczenia podstawy wymiaru składki do kwoty odpowiadającej trzydziestokrotności prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej za dany rok kalendarzowy.
Podstawa wymiaru składki zdrowotnej podlega pomniejszeniu o kwoty składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i chorobowe finansowanych przez ubezpieczonych niebędących płatnikami składek, potrąconych przez płatników ze środków ubezpieczonego, zgodnie z przepisami o systemie ubezpieczeń społecznych.
Kto nie podlega ubezpieczeniu zdrowotnemu
Przepisy stanowią, że ubezpieczeniu zdrowotnemu nie podlegają umowy zlecenia, na podstawie których wykonują pracę uczniowie szkół ponadpodstawowych. W rozumieniu przepisów uczniem jest osoba, która do 31 sierpnia każdego roku:
- kontynuuje naukę w tej samej szkole,
- skończyła szkołę i rozpoczyna naukę w szkole, w której rok szkolny rozpoczyna się 1 września,
- ukończyła szkołę i nie kontynuuje nauki.
Osobę, która po ukończeniu szkoły średniej przedstawi zaświadczenie o przyjęciu na studia wyższe, uznaje się za ucznia do 30 września danego roku.
Drugą kategorią umów zlecenia, które nie podlegają ubezpieczeniu zdrowotnemu są umowy zawarte ze studentami. Przepisy za studentów uważają osoby, które zostały przyjęte na studia, które rozpoczyna studia i nabywają prawa studenta z chwilą złożenia ślubowania. Zwolnienie z obowiązku odprowadzania składek zdrowotnych dotyczy jednak wyłącznie tych studentów – zleceniobiorców, którzy nie ukończyli 26 roku życia. Składki na ubezpieczenie zdrowotne należy zapłacić za studenta pracującego na podstawie umowy zlecenia od dnia, w którym ukończył 26 lat.
Natomiast w rozumieniu przepisów regulujących oskładkowanie umów zlecenia za studentów nie są uważani uczestnicy studiów doktoranckich oraz uczestnicy studiów podyplomowych. Umowy zlecenia, na podstawie takie osoby wykonują pracę podlegają ubezpieczeniu zdrowotnemu na zasadach ogólnych.
Sprawdź, czy jesteś ubezpieczony
W celu sprawdzenia, czy płatnik odprowadza składki na ubezpieczenie zdrowotne pracownik może posłużyć się Internetowym Kontem Pacjenta (https://pacjent.gov.pl/). Po zalogowaniu się należy wybrać „Moje konto”. Pod danymi pacjenta znajduje się zakładka „Twoje ubezpieczenie zdrowotne” wraz z informacją o tym, czy NFZ potwierdza prawo pacjenta do świadczeń.
Po kliknięciu na kafelek „Zobacz składki” pod „Twoje składki ubezpieczeniowe” znajdują się dane wszystkich pracodawców, którzy zgłosili pacjenta do ubezpieczenia zdrowotnego oraz datę ostatnio zarejestrowanej składki, a pod „Podsumowanie składek na ubezpieczenie i kosztów refundacji” – informacja „Suma składek na ubezpieczenie zdrowotne”, a także kwoty składek wpłaconych w poszczególnych miesiącach.