Kolejna pandemia? Raczej nie, ale musimy zwiększyć ochronę socjalną

dr Kinga Piwowarska
Doktor nauk prawnych, adwokat, adiunkt na Wydziale Prawa, Administracji i Stosunków Międzynarodowych Krakowskiej Akademii im. A.F. Modrzewskiego w Katedrze Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego.
rozwiń więcej
Kolejna pandemia? Raczej nie, ale musimy zwiększyć ochronę socjalną / Shutterstock

Kolejna pandemia? Raczej nie, ale musimy zwiększyć ochronę socjalną - podkreślają eksperci Międzynarodowej Organizacji Pracy (MOP) i Światowej Organizacji Zdrowia (WHO). Sprawdź 20 kluczowych zasad i praw mających istotne znaczenie dla sprawiedliwych i dobrze funkcjonujących rynków pracy oraz społeczeństwa.

Ochrona socjalna a kolejna pandemia

Powszechna ochrona socjalna jest niezbędna do zapobiegania kolejnym pandemiom oraz zapewniania gotowości i reagowania na nią. Eksperci MOP i WHO dokonali przeglądu wpływu ochrony socjalnej na ograniczanie szkód społeczno-gospodarczych spowodowanych pandemią COVID-19.

Autopromocja

Podczas szczytu i warsztatów pt. "Gotowość i reagowanie na epidemie i zapobieganie pandemiom: jak zmaksymalizować wpływ systemów ochrony socjalnej na zdrowie" eksperci Międzynarodowej Organizacji Pracy, Światowej Organizacji Zdrowia oraz członkowie specjalistycznych sieci opieki zdrowotnej, w tym sieci zapewniającej opiekę zdrowotną (P4H), sieci badań i wymiany wiedzy w dziedzinie zdrowia i ochrony socjalnej (SPARKS), Powszechnego Partnerstwa na rzecz Ochrony Socjalnej 5 (USP2023) oraz Rady Współpracy Międzyagencyjnej ds. Ochrony Socjalnej (SPIAC-B) - dokonali przeglądu wpływu ochrony socjalnej na zmniejszenie szkód społeczno-gospodarczych spowodowanych pandemią COVID-19 oraz związanymi z nią środkami w zakresie zdrowia publicznego i środkami społecznymi, takimi jak lockdowny i zamykanie przedsiębiorstw. 

Do analiz posłużono się również dowodami zebranymi w wyniku globalnych reakcji na gruźlicę i HIV/AIDS.

Nowy traktat antypandemiczny w związku z pandemią COVID-19

Państwa członkowskie Organizacji Narodów Zjednoczonych rozważają opracowanie nowego traktatu antypandemicznego w związku z pandemią COVID-19. Jak podaje MOP: delegaci zgodzili się, że solidne systemy ochrony socjalnej są podstawowym elementem PPR i powinny odgrywać znaczącą rolę w nowej globalnej architekturze ram prawnych, finansowania i wdrażania PPR. Ich zalecenia – które zostaną poddane szerszym konsultacjom przed zatwierdzeniem jeszcze w tym roku – podkreślają wzajemne powiązania i współzależność powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego i powszechnej ochrony socjalnej.

Ważne

Mia Seppo, zastępca dyrektora generalnego MOP ds. miejsc pracy i ochrony socjalnej, podkreśliła złożoność związanych z tym kwestii. "Postrzegamy dyskusje na temat wzmocnionych ram zapobiegania, gotowości i reagowania jako okazję do podkreślenia, że aby budować odporność, potrzebujemy sprawiedliwych mechanizmów reagowania, które chronią zdrowie, miejsca pracy i dochody wszystkich, stawiając prawa człowieka i sprawiedliwość w centrum agendy bezpieczeństwa zdrowotnego" – powiedziała.

Powszechne ubezpieczenie zdrowotne i powszechna ochrona socjalna

Mając na uwadze przepisy unijne, w tym: rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady nr 458/2007 z dnia 25 kwietnia 2007 r. w sprawie europejskiego systemu zintegrowanych statystyk na temat ochrony socjalnej (ESSPROS) jak i rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 549/2013 z dnia 21 maja 2013 r. w sprawie europejskiego systemu rachunków narodowych i regionalnych w Unii Europejskiej, trzeba stwierdzić, że:

ochrona socjalna to wszystkie interwencje organów publicznych lub prywatnych, których celem jest zabezpieczenie gospodarstw domowych i osób fizycznych przed wystąpieniem określonego zagrożenia lub jego skutkami i pod warunkiem, że nie zaistnieją jednoczesne wzajemne korzyści lub umowy indywidualne.

Powszechna ochrona socjalna obejmuje to szeroki zakres polityk mających na celu zwalczanie ubóstwa i wykluczenia społecznego, modernizację systemów ochrony socjalnej i promowanie włączenia społecznego określonych grup, w tym dzieci, osób z niepełnosprawnościami i osób bezdomnych.

Europejskim filarze praw socjalnych określono 20 kluczowych zasad i praw mających istotne znaczenie dla sprawiedliwych i dobrze funkcjonujących rynków pracy i systemów ochrony socjalnej. To między innymi te zasady ochronią przed kolejnymi kryzysami społecznymi i gospodarczymi.

  • Kształcenie, szkolenie i uczenie się przez całe życie;
  • Równe traktowanie kobiet i mężczyzn;
  • Równość szans;
  • Pomoc w znalezieniu pracy;
  • Praca, która jest elastyczna i trwa przez długi czas;
  • Wszyscy pracownicy mają prawo do godziwego wynagrodzenia;
  • Wszyscy pracownicy mają prawo do jasnej informacji o swojej pracy;
  • Wszyscy pracownicy mają prawo do wypowiadania się na temat decyzji, które mają na nich wpływ w pracy;
  • Równowaga życia prywatnego i zawodowego;
  • Wszyscy pracownicy mają prawo do ochrony w miejscu pracy;
  • Wszystkie dzieci mają prawo do dobrej opieki i edukacji;
  • Każdy ma prawo do podstawowych rzeczy, których potrzebuje do życia;
  • Każdy, kto nie ma pracy ma prawo do zasiłku dla bezrobotnych;
  • Osoby, których nie stać na podstawowe usługi, mają prawo do dodatkowej pomocy ze strony rządu;
  • Kobiety i mężczyźni mają równe prawa do emerytury;
  • Każdy ma prawo do przystępnej cenowo, dobrej jakości opieki zdrowotnej;
  • Osoby z niepełnosprawnościami mają prawo do wsparcia;
  • Każdy ma prawo do przystępnej cenowo opieki długoterminowej;
  • Każdy ma prawo do dobrej jakości, niedrogiego miejsca do życia;
  • Każdy ma prawo do podstawowych usług. Podstawowe usługi obejmują dostęp do wody, elektryczności, bankowości i Internetu.

Czy to wszystko uchroni nas przed kolejną pandemią…? To się okaże.

Kadry
Minimalna stawka to ok. 6400 zł do ręki. Ale tak naprawdę można zarobić dużo więcej. Sprawdź gdzie [praca sezonowa 2024]
10 maja 2024

Polscy hotelarze alarmują, że mają problemy ze znalezieniem personelu. To obecnie największy mankament tego biznesu - cytuje przedsiębiorców z tej branży "Gazeta Wyborcza" z 10 maja 2024 r. 

Obowiązek ponownego zatrudnienia zwolnionego pracownika - kiedy
10 maja 2024

Obowiązek ponownego zatrudnienia zwolnionego pracownika - kiedy? W prawie są dwie główne sytuacje kiedy pracodawca ma obowiązek dalej współpracować z pracownikiem. Jeśli tego nie zrealizuje może ponieść karę, nawet finansową.

W jakim terminie należy wykorzystać zaległy urlop wypoczynkowy w 2024 r.
10 maja 2024

Zaległym urlopem wypoczynkowym jest urlop udzielany pracownikowi w terminie późniejszym niż rok kalendarzowy, w którym pracownik nabył do niego prawo. Czy możliwe jest udzielenie zaległego urlopu bez zgody pracownika?

Pracownicy samorządowi: Będą obowiązkowe konkursy na wolne stanowiska kierownicze?
10 maja 2024

Do Senatu wpłynęła petycja, w której zaproponowano obowiązek przeprowadzania konkursów na wolne stanowiska kierownicze. 

Podwyżka składki na ZUS w 2025 r. O ile [Obliczenia]. Warianty. Co z ulgami?
09 maja 2024

Składki osób prowadzących działalność gospodarczą wzrosną w 2025 r. o 154,42 zł do poziomu 1754,74 zł miesięcznie (bez ulg i składki zdrowotnej).

Rozwiązanie stosunku pracy. Jak prawidłowo wypowiedzieć umowę o pracę?
09 maja 2024

Wypowiedzenie umowy o pracę przez pracownika jest jednym ze sposobów rozwiązania stosunku pracy. Jaka powinna być treść prawidłowo sporządzonego wypowiedzenia umowy o pracę? Kiedy stosunek pracy zostanie rozwiązany?

Rekompensata za pracę w godzinach nadliczbowych w służbie cywilnej. Wynagrodzenie czy czas wolny? Kto o tym decyduje?
09 maja 2024

Jeżeli wymagają tego potrzeby urzędu, członek korpusu służby cywilnej na polecenie przełożonego wykonuje pracę w godzinach nadliczbowych. Jak należy rekompensować pracę w nadgodzinach pracownikom, urzędnikom i osobom zatrudnionym na wyższych stanowiskach w służbie cywilnej?

Przejście pracownika na emeryturę lub rentę. Wysokość odprawy emerytalno-rentowej
09 maja 2024

Pracownikowi, którego stosunek pracy ustał w związku z przejściem na rentę lub emeryturę, przysługuje odprawa pieniężna. Kodeks pracy określa, że odprawa przysługuje w wysokości 1-miesięcznego wynagrodzenia. Czy pracownik może otrzymać odprawę emerytalno-rentową w wyższej wysokości?

Komu przysługuje nagroda jubileuszowa. Jak ustalać jej wysokość i kiedy wypłacać?
09 maja 2024

Nagroda jubileuszowa jest świadczeniem charakterystycznym dla sfery budżetowej. Prawo do tego świadczenia mają urzędnicy państwowi, członkowie korpusu służby cywilnej, pracownicy samorządowi, nauczyciele. Wysokość nagrody jubileuszowej ustalana jest w zależności od stażu pracy i wysokości wynagrodzenia uprawnionej osoby.

Świadczenie urlopowe dla nauczycieli. Wypłata do końca sierpnia 2024 r.
09 maja 2024

Znana jest już kwota świadczenia urlopowego w 2024 r. dla nauczycieli - nie jest niska. Do kiedy powinno być wypłacone świadczenie i jakie są zasady jego przyznania? Szczegóły niżej.

pokaż więcej
Proszę czekać...