Za czas choroby przepisy prawa pracy przewidują wypłatę wynagrodzenia lub zasiłku chorobowego, których wysokość uzależniona jest nie tylko od zarobków pracownika, ale także od uregulowań wewnątrzzakładowych oraz od tego, czy w okresie niezdolności do pracy pracownik przebywa w szpitalu. W razie gdy pracownik zostanie skierowany do szpitala w okresie pobierania zasiłku chorobowego, jego podstawa wymiaru co do zasady jest ograniczona do 70%, jednak w niektórych przypadkach będzie ona wynosiła 80% lub 100%. Inaczej przedstawia się sprawa wynagrodzenia chorobowego.
Wynagrodzenie chorobowe
Wynagrodzenie chorobowe, zgodnie z przepisami Kodeksu pracy, jest wypłacane przez pracodawców przez pierwsze 33 dni niezdolności do pracy spowodowanej chorobą lub odosobnieniem pracownika w związku z chorobą zakaźną. Jednak w przypadku pracowników, którzy ukończyli 50. rok życia, wynagrodzenie chorobowe wypłaca się przez pierwsze 14 dni niezdolności do pracy. Wypłata wynagrodzenia przez krótszy 14-dniowy okres dotyczy niezdolności do pracy przypadającej po roku kalendarzowym, w którym pracownik ukończył 50. rok życia.
Kiedy można zwolnić pracownika z powodu choroby >>
Przykład
W styczniu 2011 r. Janina P. ukończyła 50 lat. W okresie od 15 kwietnia do 30 czerwca przebywała na zwolnieniu lekarskim. Wynagrodzenie chorobowe przysługiwało jej za pierwsze 33 dni, a zasiłek chorobowy od 34. dnia. Dopiero w 2012 r. w razie choroby pracownicy pracodawca będzie wypłacał wynagrodzenie chorobowe tylko przez 14 dni.
Zasadniczo wynagrodzenie chorobowe wypłaca się w wysokości 80% wynagrodzenia, chyba że przepisy wewnątrzzakładowe przewidują za czas niezdolności wyższe wynagrodzenie, np. 90% lub 100%.
Pełne wynagrodzenie za czas choroby otrzymają pracownicy, którzy ulegli wypadkowi w drodze do pracy lub z pracy, kobiety chorujące w czasie ciąży oraz pracownicy poddający się niezbędnym badaniom lekarskim przewidzianym dla kandydatów na dawców komórek, tkanek i narządów oraz poddania się zabiegowi pobrania komórek, tkanek i narządów.
W powyższych sytuacjach hospitalizacja pracownika, w okresie gdy ma on prawo do wynagrodzenia chorobowego, nie będzie powodowała zmniejszenia tego wynagrodzenia tak jak w przypadku zasiłku chorobowego.
Przykład
W przepisach wewnątrzzakładowych przewidziano wypłatę wynagrodzenia chorobowego w wysokości 100% podstawy wymiaru przez okres 33 dni dla wszystkich pracowników, bez względu na wiek. Kazimierz J. (54 lata) zachorował 5 lutego, natomiast 10 lutego został skierowany do szpitala, w którym przebywał do 31 marca. Od 1 kwietnia do 30 kwietnia otrzymał dalsze zwolnienie poszpitalne, ale w tym czasie już przebywał w domu. Za okres od 5 lutego do 9 marca (33 dni) pracownikowi należy wypłacić wynagrodzenie w wysokości 100% podstawy wymiaru, a od 10 marca do 31 marca zasiłek chorobowy w wysokości 70% podstawy wymiaru. Natomiast za okres niezdolności do pracy od 1 kwietnia do 30 kwietnia pracownikowi będzie przysługiwał zasiłek chorobowy w wysokości 80% podstawy wymiaru.
Zasiłek chorobowy
Kwota zasiłku jest jednak zróżnicowana w zależności od wieku pracownika. Od 1 stycznia 2011 r. w przypadku pracowników, którzy ukończyli 50 lat i mają prawo do 14-dniowego wynagrodzenia, zasiłek chorobowy za czas pobytu w szpitalu w okresie od 15. do 33. dnia niezdolności do pracy wynosi 80% podstawy wymiaru. Od 34. dnia niezdolności do pracy za czas pobytu w szpitalu zasiłek chorobowy dla wszystkich pracowników ustalony został w wysokości 70% podstawy wymiaru.
Przykład
Andrzej J. (56 lat) uległ wypadkowi komunikacyjnemu 4 maja, w tym dniu także trafił do szpitala, w którym przebywał do 31 lipca. Pracownik ten chorował już w marcu 2011 r. przez 12 dni, za które otrzymał wynagrodzenie. A zatem za okres od 4 do 5 maja pracownikowi przysługuje wynagrodzenie chorobowe w wysokości 80% podstawy wymiaru, a od 6 maja ma on już prawo do zasiłku chorobowego, który do 24 maja będzie wypłacany w wysokości 80% podstawy wymiaru (tj. od 15. do 33. dnia niezdolności do pracy). Natomiast od 25 maja zasiłek będzie przysługiwał w wysokości 70% podstawy wymiaru.
Pracownik zachowuje prawo do zasiłku chorobowego w wysokości 100% podstawy wymiaru za czas pobytu w szpitalu, jeżeli niezdolność do pracy:
- przypada w okresie ciąży,
- powstała na skutek poddania się niezbędnym badaniom lekarskim przewidzianym dla kandydatów na dawców komórek, tkanek i narządów oraz zabiegowi pobrania komórek, tkanek i narządów,
- powstała na skutek wypadku w drodze do pracy lub z pracy,
- powstała na skutek wypadku przy pracy.
W przypadku gdy pracownik ma prawo do zasiłku chorobowego w wysokości 100% wymiaru, to także za okres pobytu w szpitalu będzie miał prawo do 100% podstawy wymiaru tego zasiłku.
Przerwanie urlopu wypoczynkowego w razie choroby pracownika >>
Przykład
Pracownik uległ wypadkowi w drodze do pracy 14 czerwca, w tym też dniu trafił do szpitala, w którym przebywał do 31 lipca. Była to jego pierwsza niezdolność do pracy w tym roku. Pracownik za pierwsze 33 dni nieobecności otrzyma wynagrodzenie chorobowe w wysokości 100% podstawy wymiaru, a od 34. dnia należy mu wypłacać zasiłek chorobowy za okres pobytu w szpitalu również w wysokości 100% podstawy wymiaru.
Zasady obliczania zasiłku
Aby obliczyć zasiłek za czas pobytu w szpitalu, należy:
- najpierw ustalić wynagrodzenie pracownika za okres 12 miesięcy według zasad określonych w ustawie z 25 czerwca 1999 r.,
- tak ustalone wynagrodzenie pomniejszyć o składki na ubezpieczenia społeczne, które finansowane są przez pracownika,
- ustalić podstawę wymiaru, czyli przeciętne miesięczne wynagrodzenie (wynagrodzenie pomniejszone o kwotę składek na ubezpieczenia społeczne należy podzielić przez liczbę uwzględnianych w wyliczeniach miesięcy),
- następnie z podstawy wymiaru wyliczyć odpowiedni procent (70%, 80% lub 100%),
- dalej wyliczyć stawkę wynagrodzenia lub zasiłku za 1 dzień choroby, dzieląc pomniejszoną o odpowiedni procent podstawę wymiaru przez 30 dni,
- na końcu zaś ustalić kwotę wynagrodzenia lub zasiłku, mnożąc stawkę dzienną przez liczbę dni niezdolności do pracy.
Podstawa prawna:
- art. 92 Kodeksu pracy,
- art. 11 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (DzU z 2010 r. nr 77, poz. 512 ze zm.),
- art. 9 ustawy z 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (DzU z 2009 r. nr 167, poz. 1322 ze zm.).