Ile lat przed emeryturą jest ochrona pracownika, a ile pracownicy? Nie można ich zwolnić, jeżeli niewiele brakuje im do osiągnięcia wieku emerytalnego. W takiej sytuacji Kodeks pracy chroni pracowników. Nie wolno wypowiedzieć umowy o pracę.
- Przed emeryturą jest ochrona pracownika
- Ile lat przed emeryturą jest ochrona pracownika?
- Ochrona przedemerytalna - umowa na czas określony
- Ile lat przed emeryturą kobieta jest pod ochroną?
- Ochrona przedemerytalna - jak liczyć?
- Ochrona przed emeryturą - czy chroni przed zwolnieniem grupowym?
Przed emeryturą jest ochrona pracownika
W Kodeksie pracy w dziale II "Stosunek pracy", rozdziale II "Umowa o pracę" i oddziale II "Przepisy ogólne o rozwiązaniu umowy o pracę" znajduje się art. 39, który nakłada na pracowników ochronę przedemerytalną. Ochrona pracownika oznacza, że pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę osobie, której zostało niewiele do emerytury. Zatrudniający nie może złożyć wypowiedzenia w ostatnich 4 latach przed emeryturą pracownika. Warto zaznaczyć, że wypowiedzenie złożone wcześniej, które wywiera skutek już podczas tego 4-letniego okresu ochronnego jest skuteczne. Pracodawca działa wówczas zgodnie z przepisami. Nie narusza art. 39 Kodeksu pracy.
Ile lat przed emeryturą jest ochrona pracownika?
Pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę pracownikowi lub pracownicy, którym do emerytury zostały nie więcej niż 4 lata:
Art. 39.[Zakaz wypowiedzenia umowy o pracę] Pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę pracownikowi, któremu brakuje nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego, jeżeli okres zatrudnienia umożliwia mu uzyskanie prawa do emerytury z osiągnięciem tego wieku.
Ochrona przedemerytalna - umowa na czas określony
Warto zwrócić uwagę na drugi człon zdania zawartego w art. 39 KP: "jeżeli okres zatrudnienia umożliwia mu uzyskanie prawa do emerytury z osiągnięciem tego wieku". Powstał spór dotyczący tego, czy ochrona przed zwolnieniem dotyczy tylko osób, które mają umowę o pracę na czas nieokreślony albo umowę o pracę na czas określony trwający do osiągnięcia wieku emerytalnego lub dłużej, czy też umów na czas określony, które wygasają przed osiągnięciem wieku emerytalnego. Wiadomo, że pracodawca nie musi przedłużać umowy o pracę osobie, której brakują 4 lata do emerytury, a pracuje na podstawie umowy na czas określony wynoszący np. 2 lata. Dochodzi tu do rozwiązania umowy z upływem czasu, na jaki została zawarta. Pytanie, czy może rozwiązać taką umowę wcześniej, jeśli pracownik jest już w wieku ochronnym. Ostatnia Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 30 września 2025 r. (sygn. akt III PZP 6/24) nie pozwala na wcześniejsze wypowiedzenie umowy na czas określony pracownikowi w trakcie trwania ochrony przedemerytalnej:
„[...] wynikający z art. 39 Kodeksu pracy zakaz wypowiedzenia umowy o pracę dotyczy także umowy zawartej na czas określony, w tym też takiej, której okres obowiązywania upływa przed osiągnięciem przez pracownika wieku emerytalnego”.
Ile lat przed emeryturą kobieta jest pod ochroną?
W związku z tym, że w Polsce mamy niższy wiek emerytalny dla kobiet, pracownice szybciej przechodzą na emeryturę, a więc wcześniej zostają objęte ochroną przedemerytalną. Wiek emerytalny kobiet to 60 lat. Mężczyźni pracują 5 lat dłużej - przechodzą na emeryturę w wieku 65 lat (art. 27 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych). Wpływa to między innymi na wypłatę wyższych emerytur.
Kobieta jest pod ochroną od 56. roku życia. Natomiast mężczyzny nie można zwolnić od 61. roku życia.
Polecamy: Kalendarz 2026
Ochrona przedemerytalna - jak liczyć?
Jak liczy się lata ochrony przedemerytalnej? Podajemy przykład:
Danuta w dniu 1 października 2029 r. będzie miała 60 lat. Czy już w 2025 roku obejmie ją ochrona przedemerytalna? Tak. Od dnia 1 października 2025 r. pracodawca nie może zwolnić Danuty na podstawie wypowiedzenia umowy o pracę. Pracownica objęta jest ochroną uregulowaną w art. 39 Kodeksu pracy.
Wyrok SN z dnia 9 stycznia 2025 r., sygn. I PSKP 18/24
W kontekście ochrony przedemerytalnej warto wspomnieć wyrok Sądu Najwyższego z tego roku o sygn. I PSKP 18/24. Z orzeczenia SN wynika jednoznacznie, że ochrona przedemerytalna wynikająca z art. 39 KP obejmuje pracownika, który obiektywnie spełnia przesłanki do nabycia emerytury pomostowej z osiągnięciem wieku emerytalnego niższego od powszechnego wieku emerytalnego, nawet jeśli okoliczność ta została potwierdzona prawomocnym wyrokiem sądu dopiero po rozwiązaniu stosunku pracy. Dla oceny naruszenia zakazu wypowiedzenia umowy o pracę decydujące znaczenie ma obiektywne istnienie przesłanek ochrony w momencie wypowiedzenia, a nie stan wiedzy pracodawcy o tych okolicznościach, przy czym późniejsze ujawnienie tych okoliczności może mieć wpływ jedynie na zakres roszczeń odszkodowawczych pracownika. (Źródło: InforLex)
Ochrona przed emeryturą - czy chroni przed zwolnieniem grupowym?
Jak ochrona przed emeryturą ma się do zwolnienia grupowego? W przypadku zwolnień grupowych pracownicy objęci ochroną przedemerytalną chronieni są przed wypowiedzeniem stosunku pracy przez pracodawcę. Natomiast do rozwiązania stosunku pracy może dojść w konsekwencji innego typu wypowiedzenia. Przepisy pozwalają na przedstawienie osobom w wieku przedemerytalnym wypowiedzenia dotychczasowych warunków pracy i płacy (tzw. wypowiedzenie zmieniające). Jeśli pracownik nie przyjmie nowych warunków, umowa ulega rozwiązaniu z okresem wypowiedzenia.