Niektórzy pracownicy będą mogli być dalej zatrudnieni chociaż pracodawca dokona wypowiedzenia umowy o pracę. Wystarczy, że złożą odpowiedni wniosek do sądu. Umożliwia to nowelizacja Kodeksu postępowania cywilnego, która wchodzi w życie pod koniec września. Na czym polegają nowe uprawnienia pracownicze? Kto będzie mógł z nich skorzystać?
- Dalsze zatrudnienie jako zabezpieczenie
- Dalsze zatrudnienie do egzekucji
- Jak pracodawca może się bronić przed zabezpieczeniem
Nowe uprawnienia przyznano pracownikom, którzy podlegają szczególnej ochronie przed rozwiązaniem stosunku pracy za wypowiedzeniem lub bez wypowiedzenia. Pracownik należący do tej kategorii będzie mógł skorzystać z tych uprawnień w przypadku, gdy pracodawca wypowie mu stosunek pracy, a pracownik wystąpi do sądu o uznanie wypowiedzenia za bezskuteczne lub o przywrócenie do pracy. Nowe regulacje wprowadza do Kodeksu postępowania cywilnego ustawa o zmianie ustawy o emeryturach pomostowych oraz niektórych innych ustaw. Wejdą one w życie 22 września 2023 r.
Dalsze zatrudnienie jako zabezpieczenie
W toku sprawy o uznanie wypowiedzenia za bezskuteczne lub o przywrócenie do pracy pracownik podlegający szczególnej ochronie będzie mógł – na każdym etapie postępowania – wystąpić do sądu o udzielenie zabezpieczenia poprzez nakazanie dalszego zatrudniania tego pracownika przez pracodawcę do czasu prawomocnego zakończenia postępowania.
Sąd co do zasady będzie obowiązany uwzględnić wniosek uprawnionego pracownika i udzielić takiego zabezpieczenia. Podstawą udzielenia zabezpieczenia będzie jedynie uprawdopodobnienie istnienia roszczenia. Sąd będzie mógł odmówić udzielenia zabezpieczenia wyłącznie w sytuacji, gdy roszczenie pracownika jest oczywiście bezzasadne.
- pracownicy w okresie przedemerytalnym (tacy, którym brakuje nie więcej niż czterech lat do osiągnięcia wieku emerytalnego),
- pracownice w ciąży,
- pracownicy na urlopie macierzyńskim, urlopie na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopie ojcowskim, urlopie rodzicielskim, urlopie wychowawczym (od dnia złożenia wniosku o udzielenie urlopu),
- pracownicy powołani do zasadniczej służby wojskowej albo terytorialnej służby wojskowej,
- pracownicy imiennie wskazani uchwałą zarządu zakładowej organizacji związkowej, będący członkami zarządu lub innego pracownika będącego członkiem danej organizacji związkowej upoważnionymi do reprezentowania tej organizacji wobec pracodawcy,
- członkowie rady pracowników i członkowie rady pracowniczej przedsiębiorstwa państwowego,
- społeczni inspektorzy pracy,
- posłowie, senatorowie, radni.
Dalsze zatrudnienie do egzekucji
Postanowienie o udzieleniu zabezpieczenia będzie podlegać wykonaniu w drodze egzekucji. Sąd, na wniosek uprawnionego pracownika, będzie mógł w postanowieniu o udzieleniu zabezpieczenia zagrozić obowiązanemu pracodawcy nakazaniem zapłaty określonej sumy pieniężnej na rzecz uprawnionego na wypadek naruszenia obowiązków określonych w tym postanowieniu.
Jak pracodawca może się bronić przed zabezpieczeniem
Nowe przepisy Kodeksu postępowania cywilnego przyznają pracodawcy prawo do złożenia do sądu drugiej instancji zażalenia na postanowienie w przedmiocie udzielenia zabezpieczenia.
W przypadku, gdy postanowienie o udzieleniu zabezpieczenia uprawomocni się, pracodawca będzie mógł wnosić o jego uchylenie wyłącznie, jeżeli udowodni przed sądem, że po udzieleniu zabezpieczenia zaistniały przesłanki, takie jak:
- ciężkie naruszenia przez pracownika podstawowych obowiązków pracowniczych;
- popełnienie przez pracownika przestępstwa, które uniemożliwia dalsze zatrudnianie go na zajmowanym stanowisku, jeżeli przestępstwo jest oczywiste lub zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem;
- zawiniona przez pracownika utrata uprawnień koniecznych do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku.
Zmiana postanowienia o udzieleniu zabezpieczenia jest niedopuszczalna.