Podstawową zasadą wynikającą z KP jest zasada równości w zatrudnieniu i niedyskryminacji. Okazuje się, że w pewnych zawodach i przepisach jest więc jawna dyskryminacja ze względu na wiek. W związku z tym będzie zmiana ustawy co do konkretnego zawodu i dostosowanie do dyrektywy Rady 2000/78/WE z 27.11.2000 r. ustanawiającej ogólne warunki ramowe równego traktowania w zakresie zatrudnienia i pracy.
- Kto może zostać komornikiem?
- Projekt ustawy o zmianie ustawy o komornikach sądowych
- Koniec z dyskryminacją ze względu na wiek wśród komorników
- Zniesienie ograniczenia czasu asesury wynoszący 6 lat
- Kiedy wejdzie w życie ustawa?
Dyrektywa Rady 2000/78/WE z 27.11.2000 r. ustanawiającej ogólne warunki ramowe równego traktowania w zakresie zatrudnienia i pracy musi być przestrzegana w Polsce. Przepisy polskich ustaw w szczególności kodeksu pracy nie mogą być niezgodne z tą dyrektywą. Niniejsza dyrektywa ustanawia ogólne ramy służące zagwarantowaniu równego traktowania wszystkich osób w Unii Europejskiej (UE) w miejscu pracy, bez względu na ich religię lub przekonania, niepełnosprawność, wiek czy orientację seksualną. Dyrektywa ma zastosowanie do wszystkich osób, zarówno pracujących w sektorze publicznym, jak i prywatnym, w odniesieniu do: warunków dostępu do zatrudnienia lub pracy na własny rachunek, w tym kryteriów wyboru i warunków przyjmowania do pracy i awansu zawodowego; kształcenia zawodowego; członkostwa i działania w organizacjach pracodawców i pracowników lub we wszelkich innych organizacjach, której członkowie wykonują określony zawód; warunków zatrudnienia i pracy, łącznie z warunkami zwalniania i wynagradzania. To właśnie o warunki zatrudnienia i przesłanki wykonywania pewnego zawodu stały się problematyczne w ostatnim czasie i pojawił się projekt zmiany ustawy, bo prawdopodobnie dochodzi do dyskryminacji ze względu na wiek.
Kto może zostać komornikiem?
To, kto może komornikiem jest ściśle określone w przepisach ustawowych odnoszących się do tego jednego z zawodów prawniczych. Ustawa o komornikach sądowych z dnia z dnia 22 marca 2018 r. (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 1458) wskazuje, że na stanowisko komornika może zostać powołana osoba, która:
- posiada obywatelstwo polskie;
- ma pełną zdolność do czynności prawnych;
- jest nieskazitelnego charakteru;
- nie była karana za przestępstwo lub przestępstwo skarbowe;
- nie jest podejrzana o przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub przestępstwo skarbowe;
- ukończyła wyższe studia prawnicze w Rzeczypospolitej Polskiej i uzyskała tytuł magistra prawa lub zagraniczne studia prawnicze uznane w Rzeczypospolitej Polskiej;
- jest zdolna, ze względu na stan zdrowia, do pełnienia obowiązków komornika;
- odbyła aplikację komorniczą, zwaną dalej "aplikacją";
- złożyła egzamin komorniczy;
- pracowała w charakterze asesora przez okres co najmniej 2 lata;
- ukończyła 28 lat.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o komornikach sądowych
Trwają prace nad projektem ustawy o zmianie ustawy o komornikach sądowych (numer projektu: UD174). Co ciekawe zgodnie z założeniami i uzasadnieniem mają generalnie powrócić przepisy, które były uregulowane w 2019 r. Ustawodawca uznał po czasie, że przepisy, które obowiązywały w tamtym czasie były bardziej transparentne i sprawiedliwe.
- Chodzi o granicę wieku dla odwołania komorników sądowych i asesorów komorniczych z zajmowanego stanowiska.
- Chodzi też o zniesienie limitu czasowego trwania asesury komorniczej, co wpłynie na bardziej elastyczne warunki dojścia do pełnienia funkcji komornika, a zarazem zapewni zgodność regulacji krajowych z europejskimi standardami antydyskryminacyjnymi.
Koniec z dyskryminacją ze względu na wiek wśród komorników
Na chwilę obecną Minister Sprawiedliwości odwołuje z urzędu komornika sądowego z zajmowanego stanowiska, jeżeli komornik ukończył 65. rok życia (art. 19 ust. 1 pkt 2 KomSądU). Prezes właściwego sądu apelacyjnego odwołuje z urzędu asesora komorniczego z zajmowanego stanowiska, jeżeli asesor ukończył 65. rok życia (art. 144 ust. 1 pkt 4 KomSądU).
Przywrócenie granicy wieku 70 lat oraz zniesienie limitu czasowego asesury komorniczej przyniesie korzyści w postaci pełniejszego wykorzystania zdobytego doświadczenia zawodowego oraz zwiększenia stabilności funkcjonowania systemu egzekucji sądowej w Polsce. Planowane zmiany nie tylko dostosują przepisy do regulacji unijnych, ale również znacząco poprawią jakość i wydajność pracy komorników sądowych oraz asesorów komorniczych, wzmacniając tym samym zaufanie społeczeństwa do tego zawodu.
Kiedyś zaś było tak, że: Minister Sprawiedliwości odwoływał komornika ze stanowiska z chwilą ukończenia 70. roku życia. Podobne określenie wieku, którego osiągnięcie skutkowało odwołaniem ze stanowiska, dotyczyło asesora komorniczego. Nowe przepisy, zatem te, które obowiązują na chwilę obecną obniżyły więc granicę wieku odwołania komornika sądowego i asesora komorniczego z zajmowanego stanowiska o 5 lat (z 70 lat na 65 lat), co spowodowało istotne kontrowersje prawne i praktyczne.
Zniesienie ograniczenia czasu asesury wynoszący 6 lat
Aktualnie obowiązujący limit trwania asesury komorniczej, wynoszący 6 lat, często prowadził do sytuacji, w których osoby z odpowiednim potencjałem i doświadczeniem zawodowym były zmuszone rezygnować z zawodu. Projekt nowej ustawy znosi ten limit, umożliwiając asesorom dalsze zdobywanie doświadczenia. Zmiany zakładają także możliwość dostosowania długości asesury do indywidualnych potrzeb i predyspozycji osób pełniących tę funkcję, co pozwoli na bardziej elastyczne planowanie kariery zawodowej.
Kiedy wejdzie w życie ustawa?
Z założeń do projektu ustawy wynika, że termin przyjęcia projektu przez Radę Ministrów to II kwartał 2025 r. Zobaczymy czy uda się osiągnąć taki termin.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o komornikach sądowych (numer projektu: UD174)
Ustawa o komornikach sądowych z dnia z dnia 22 marca 2018 r. (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 1458)
Dyrektywa Rady 2000/78/WE z dnia 27 listopada 2000 r. ustanawiająca ogólne warunki ramowe równego traktowania w zakresie zatrudnienia i pracy (Dz.U. L 303 z 2.12.2000, p. 16–22)