Zasady zapewnienia odpoczynku tygodniowego w kontekście definicji tygodnia pracy
Ustawodawca dla celów rozliczania czasu pracy w art.128 § 3 pkt. 2 Kodeksu pracy sformułował definicję legalną tygodnia. Przez tydzień należy rozumieć 7 kolejnych dni kalendarzowych, poczynając od pierwszego dnia okresu rozliczeniowego. Z uwagi na powyższe, tydzień rozumiany na potrzeby rozliczania czasu pracy nie będzie tożsamy z tygodniem kalendarzowym. Tydzień będzie rozpoczynał się w pierwszym dniu okresu rozliczeniowego, którym przykładowo dla okresu rozliczeniowego obejmującego jeden miesiąc kalendarzowy w styczniu 2014 r. będzie 1 stycznia 2014 r., który wypada w kalendarzową środę o godzinie 00:00 i będzie trwał do godziny 24:00 ostatniego siódmego dnia, czyli wtorku 7 stycznia 2014 r.
Polecamy Komplet: INFORLEX.PL Księgowość i Kadry + Monitor Prawa Pracy i Ubezpieczeń + INFORorganizer - abonament 12 miesięcy
Następny tydzień rozpocznie się w środę 8 stycznia o godzinie 00:00 i będzie trwał kolejne 7 dni i tak następować będą po sobie kolejne tygodnie.Tym samym, jak już wyżej wskazano, tydzień określony w Kodeksie pracy nie jest związany z tygodniem kalendarzowym i może rozpoczynać się w dowolnym dniu od poniedziałku do piątku w zależności od tego, kiedy rozpoczyna się okres rozliczeniowy czasu pracy.
Zgodnie z art. 133 § 1 Kodeksu pracy pracownikowi w każdym tygodniu przysługuje prawo do co najmniej 35 godzinnego nieprzerwalnego odpoczynku obejmującego co najmniej 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku dobowego.
Odniesienie czasu odpoczynku tygodniowego do definicji tygodnia zawartej w Kodeksie pracy prowadziłoby do komplikacji związanych z tym, jak udzielić ten odpoczynek tygodniowy w dniach wykraczających poza pełne tygodnie okresu rozliczeniowego. Dotyczyłoby to przypadków, gdy np. w okresie rozliczeniowym obejmującym 1 miesiąc kalendarzowy po czterech pełnych tygodniach (gdy każdy obejmuje 7 dni kalendarzowych, poczynając od pierwszego dnia okresu rozliczeniowego czasu pracy) pozostają np. trzy dni, na które nie przysługuje odpoczynek tygodniowy.
Wydaje się, że dla ustalenia tygodnia dla celów udzielenia odpoczynku tygodniowego właściwym byłoby jednak przyjęcie rozumienia tygodnia jak siedmiodniowego okresu (niezależnie od kiedy rozpoczyna się okres rozliczeniowy czasu pracy), co wynika z artykułu 5 Dyrektywy Rady nr 93/104/WE z dnia 23 listopada 1993 r. dotyczącej niektórych aspektów organizacji czasu pracy. Przepis ten dotyczy cotygodniowej przerwy w czasie pracy i w tym celu Państwa Członkowskie podejmują niezbędne środki w celu zapewnienia, by każdemu pracownikowi został przyznany w siedmiodniowym okresie pracy minimalny nieprzerwany czas przerwy w pracy w ilości 24 godzin, łącznie z dziennym czasem przerwy w pracy w ilości jedenastu godzin. Zagwarantowany pracownikom przez art. 133 Kodeksu pracy odpoczynek tygodniowy został implementowany do Kodeksu pracy w wyniku realizacji wskazanego wyżej artykułu 5 dyrektywy (obecnie uchylonej i zastąpionej przez dyrektywę nr 2003/88/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 4 listopada 2003 r. dotyczącą niektórych aspektów organizacji czasu pracy, Dz.Urz. UE 2003 L 299/9).
Przyjmując takie rozumienie tygodnia dla celów określenia okresu odpoczynku tygodniowego, odpoczynek ten byłby wyznaczany niezależnie od tygodnia zdefiniowanego w art. 128 § 3 pkt. 2 Kodeksu pracy, gdyż obejmowałby on siedmiodniowe okresy, niezależnie od początku okresu rozliczeniowego czasu pracy. Należy mieć na uwadze, że na podstawie art. 133 § 3 Kodeksu pracy, odpoczynek ten, co do zasady powinien przypadać w niedzielę, za wyjątkiem przypadku przewidzianego w art. 133 § 4 Kodeksu pracy, który przewiduje, że gdy praca w niedzielę jest dopuszczalna, odpoczynek tygodniowy może przypadać w dzień inny niż niedziela.
Dobowy i tygodniowy odpoczynek pracownika