Czas pracy nie może przekraczać 8 godzin na dobę. To zasada przewidziana przepisami Kodeksu pracy regulującymi normy wymiaru czasu pracy. Istnieją jednak wyjątki od tej zasady: przepisy dopuszczają, by dobowy wymiar czasu pracy był dłuższy niż 8 godzin. Taką możliwość stwarza w szczególności system równoważnego czasu pracy. Na czym on polega? Wyjaśniamy.
- System równoważnego czasu pracy – na czym polega
- Kiedy można go wprowadzić system równoważnego czasu pracy
- System równoważnego czasu pracy – jak go wprowadzić
- Kto nie może pracować dłużej niż 8 godzin dziennie
System równoważnego czasu pracy jest jednym z dopuszczalnych na gruncie przepisów Kodeksu pracy systemów czasu pracy. W zakładzie pracy, w którym przyjęto system równoważnego czasu pracy pracownicy w niektóre dni muszą pracować dłużej niż standardowe 8 godzin.
System równoważnego czasu pracy – na czym polega
W systemie równoważnego czasu pracy dopuszczalne jest przedłużenie dobowego wymiaru czasu pracy. Przedłużenie to jest możliwe pod warunkiem, że dobowy wymiar czasu pracy nie przekroczy 12 godzin. Przedłużony dobowy wymiar czasu pracy jest równoważony (stąd nazwa tego systemu czasu pracy) krótszym dobowym wymiarem czasu pracy w niektórych dniach lub dniami wolnymi od pracy.
Zrównoważenie czasu pracy powinno odbyć się w okresie rozliczeniowym, którego długość nie przekracza 1 miesiąca. Okres rozliczeniowy może być w szczególnie uzasadnionych przypadkach przedłużony, nie więcej jednak niż do 3 miesięcy. W odniesieniu do pracowników wykonujących prace uzależnione od pory roku lub warunków atmosferycznych okres rozliczeniowy może być przedłużony, nie więcej jednak niż do 4 miesięcy.
Kiedy można go wprowadzić system równoważnego czasu pracy
System równoważnego czasu pracy może być stosowany tylko w przypadku, gdy jest to uzasadnione rodzajem pracy lub jej organizacją.
System równoważnego czasu pracy – jak go wprowadzić
Systemy i rozkłady czasu pracy u danego pracodawcy powinny być określone w regulaminie pracy. Jeżeli zatem pracodawca uzna, że przyjęcie równoważnego systemu czasu pracy jest uzasadnione rodzajem pracy lub sposobem organizacji pracy powinien umieścić stosowne zapisy we wprowadzonym regulaminie pracy.
Regulamin pracy obowiązany jest wprowadzić pracodawca zatrudniający co najmniej 50 pracowników. Pozostali pracodawcy mogą wprowadzić regulamin pracy na zasadach dobrowolności. Pracodawca zatrudniający co najmniej 20 lecz mniej niż 50 pracowników, ma jednak obowiązek wprowadzić regulamin pracy, o ile z takim wnioskiem wystąpi zakładowa organizacja związkowa.
Pracodawcy, u których nie wprowadzono regulaminu pracy mogą przyjąć równoważny system czasu pracy przekazując pracownikom odpowiednie informacje o obowiązującej pracownika dobowej i tygodniowej normie czasu pracy oraz obowiązującym pracownika dobowym i tygodniowym wymiarze czasu pracy. Informacje te (między innymi) pracodawca ma obowiązek przekazać pracownikowi w terminie 7 dni od dnia dopuszczenia pracownika do pracy.
Kto nie może pracować dłużej niż 8 godzin dziennie
Także systemie równoważnego czasu pracy obowiązuje zasada, w myśl której czas pracy:
- pracowników zatrudnionych na stanowiskach pracy, na których występują przekroczenia najwyższych dopuszczalnych stężeń lub natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia,
- pracownic w ciąży,
- pracowników opiekujących się dzieckiem do ukończenia przez nie 4 roku życia, bez ich zgody
– nie może przekraczać 8 godzin. Pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia za czas nieprzepracowany w związku ze zmniejszeniem z tego powodu wymiaru jego czasu pracy.