Wynagrodzenie za zwolnienie od pracy na czas badań lekarskich należy obliczyć jak wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy, z tym że zmienne miesięczne składniki wynagrodzenia uwzględnia się w wysokości przysługującej Państwa pracownicy w miesiącu, w którym przypadło to zwolnienie.
UZASADNIENIE
Przywileje rodzicielskie wynikające z przepisów Kodeksu pracy przysługują nie tylko pracownicom-matkom, ale również pracownicom w ciąży. Jednym z nich jest prawo do zwolnienia od pracy na czas niezbędny do przeprowadzenia badań lekarskich z prawem do wynagrodzenia. Aby jednak przyszła matka mogła skorzystać ze wszystkich uprawnień, powinna dostarczyć pracodawcy zaświadczenie lekarskie stwierdzające stan ciąży (art. 185 § 1 Kodeksu pracy).
Ciężarna pracownica, która musi wykonać badania związane z ciążą zalecone przez lekarza (który określa ich rodzaj i częstotliwość), a ich przeprowadzenie nie jest możliwe po godzinach pracy, na czas tych badań powinna zostać zwolniona od pracy. W tym przypadku pracodawca ma obowiązek udzielić pracownicy takiego zwolnienia (art. 185 § 2 Kodeksu pracy). Za czas nieobecności w pracy z powodu badań pracownica zachowuje prawo do wynagrodzenia. Przepisy Kodeksu pracy nie wskazują, jak długo może trwać takie zwolnienie, a to oznacza, że jest zależne od potrzeb. Czasem badania mogą trwać przez całą dniówkę roboczą, a nawet dłużej. Warto zaznaczyć, że płatne zwolnienie od pracy należy się tylko wtedy, gdy jego celem jest przeprowadzenie badań związanych z ciążą, czyli np. wykonanie USG płodu, testu na toksoplazmozę czy na poziom glukozy, a nie wizyta u internisty z powodu grypy.
PRZYKŁAD
Karolina P. zatrudniona na pełny etat jest w 8. tygodniu ciąży. Poinformowała pracodawcę, że 26 października (środa) będzie nieobecna w pracy w godzinach od 8.00 do 12.00, ponieważ musi zrobić badania krwi i moczu oraz krzywej cukrowej. Na badania skierował ją lekarz ginekolog prowadzący ciążę. Badania te wykonuje się tylko w godzinach porannych i lekarz taką adnotację umieścił w zaświadczeniu, które wydał na prośbę pracownicy. Taka adnotacja, choć niewymagana przez przepisy Kodeksu pracy, upewni pracodawcę, że zostały spełnione wszystkie przesłanki do udzielenia pracownicy płatnego zwolnienia od pracy.
Przy obliczaniu wysokości wynagrodzenia za czas nieobecności w pracy z powodu badań lekarskich związanych z ciążą stosuje się zasady obowiązujące przy ustalaniu wynagrodzenia za urlop, z tym że składniki wynagrodzenia ustalane w przeciętnej wysokości oblicza się z miesiąca, w którym przypadło zwolnienie od pracy lub okres niewykonywania pracy.
Wynika z tego, że składniki w stałej stawce miesięcznej (np. wynagrodzenie zasadnicze, dodatek stażowy, stała kwotowa premia regulaminowa) należy wypłacić w wysokości należnej pracownikowi w miesiącu korzystania ze zwolnienia. Natomiast składniki ruchome przysługujące za okresy nie dłuższe niż 1 miesiąc (np. wynagrodzenie akordowe, prowizyjne, dodatki za godziny nocne), w tym przypadku, należy uwzględniać w wysokości wypłaconej pracownicy w miesiącu tej nieobecności. Następnie składniki zmienne należy podzielić przez liczbę godzin faktycznie przepracowanych, a uzyskany wynik pomnożyć przez liczbę godzin roboczych, które pracownica miała obowiązek przepracować zgodnie z obowiązującym ją rozkładem czasu pracy.
PRZYKŁAD
Karolina P. z poprzedniego przykładu 26 października powinna przepracować 8 godzin, ale skorzystała w tym dniu z 4 godzin zwolnienia od pracy na badania w związku z ciążą. Pracownica jest zatrudniona od poniedziałku do piątku i jest wynagradzana stałą stawką 3550 zł oraz otrzymuje zmienną premię regulaminową, która za październik br. wyniosła 258 zł. Zakładając, że w październiku nie wystąpiły inne nieobecności w pracy, to za ten miesiąc Karolina P. powinna otrzymać łącznie 3814,28 zł, co wynika z poniższych obliczeń:
● 258 zł : 164 godziny (168 godzin roboczych w październiku br. – 4 godziny z tytułu badań) = 1,57 zł,
● 1,57 zł x 4 godziny = 6,28 zł – premia przysługująca za czas usprawiedliwionej nieobecności w pracy z powodu badań,
● 3550 zł + 264,28 zł (258 zł + 6,28 zł) = 3814,28 zł.
Podstawa prawna
- art. 185 Kodeksu pracy,
- § 5 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 29 maja 1996 r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w Kodeksie pracy (Dz.U. Nr 62, poz. 289 ze zm.),
- § 7, § 9 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop (Dz.U. Nr 2, poz. 14 ze zm.).