Postępują Państwo prawidłowo. Pracodawca może dokonywać potrąceń od każdego świadczenia podlegającego potrąceniom, wypłacanego pracownikowi w danym miesiącu. W przypadku kilku wypłat każdą można pomniejszyć o należność dla komornika. Warunkiem jest jednak zachowanie jednej kwoty wolnej od potrąceń oraz kwoty granicznej potrąceń. Należy więc zsumować wszystkie składniki wynagrodzenia przysługujące za dany miesiąc, aby wyznaczyć kwotę wolną od potrąceń oraz ich limit. Dodatkowe wynagrodzenie roczne podlega zajęciu do pełnej wysokości, jeżeli egzekucja dotyczy świadczeń alimentacyjnych. W pozostałych przypadkach taka wypłata podlega ochronie przed potrąceniami na podstawie ogólnych przepisów Kodeksu pracy.
Wynagrodzenie to nie tylko płaca zasadnicza, ale także inne zmienne i stałe jego elementy o charakterze obowiązkowym i dobrowolnym (np. premie, dodatki, nagrody, prowizje). Jako składniki wynagrodzenia podlegają one ochronie przed potrąceniami w granicach i wysokości, którą gwarantuje Kodeks pracy. Do wynagrodzenia wlicza się także świadczenia w naturze po przeliczeniu ich na wartość pieniężną. Ochronie podlegają też inne świadczenia o charakterze finansowym pozostające w związku ze stosunkiem pracy. Są to: ekwiwalent za niewykorzystany urlop wypoczynkowy, nagroda jubileuszowa, odprawa emerytalno-rentowa, odprawa pieniężna w związku z rozwiązaniem umowy o pracę z przyczyn niedotyczących pracownika, odszkodowanie za rozwiązanie umowy o pracę z naruszeniem prawa, wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy spowodowanej chorobą, wynagrodzenie za czas niewykonywania pracy, wynagrodzenie urlopowe.
Jeżeli w danym miesiącu, oprócz wynagrodzenia miesięcznego, dochodzi do wypłaty składników za okresy dłuższe niż jeden miesiąc (np. premii kwartalnej, nagrody rocznej), to wówczas potrąceń należy dokonać od łącznej kwoty wynagrodzenia uwzględniającej wszystkie składniki wynagrodzenia. Nie oznacza to jednak, że nie można z każdej wypłaty dokonać potrąceń komorniczych, gdy składniki te są wypłacane w różnych terminach. Jeżeli w jednym miesiącu dochodzi do kilku wypłat, np. na początku miesiąca jest wypłacana premia kwartalna, a pod koniec wynagrodzenie zasadnicze, to w celu ustalenia wysokości potrącenia, z uwzględnieniem jednej kwoty wolnej, należy zsumować kwoty netto tych wypłat.
WAŻNE!
W przypadku kilku terminów wypłat różnych składników płacowych – zarówno za okresy miesięczne, jak i dłuższe niż 1 miesiąc – z każdego z tych składników wynagrodzenia można dokonać egzekucji, ale należy wyznaczyć granicę potrąceń i kwotę wolną od potrąceń od sumy wszystkich wynagrodzeń wypłaconych w danym miesiącu.
Wynagrodzenie roczne, zwane potocznie trzynastką, jest dodatkowym świadczeniem. Oznacza to, że ustalając kwotę potrącenia komorniczego należy zsumować otrzymywane zwykle wynagrodzenie z „trzynastką” i zastosować reguły dotyczące potrąceń. Trzeba jednak pamiętać, że dodatkowe wynagrodzenie roczne podlega egzekucji na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych do pełnej wysokości (art. 87 § 5 Kodeksu pracy). W przypadku zaspokajania innych należności z „trzynastki” należy zastosować ogólnie obowiązujące zasady potrąceń.
PRZYKŁAD
Pracownik nabył prawo do „trzynastki” w wysokości 1836 zł. Wypłata nastąpiła 9 marca. Wynagrodzenie za pracę w wysokości 1800 zł i dodatek stażowy w kwocie 300 zł są płatne zawsze z końcem każdego miesiąca. Pracownik ma prawo do podstawowych kosztów uzyskania przychodów i złożył PIT-2. Pensja pracownika jest zajęta przez komornika z tytułu niespłaconego kredytu. W takiej sytuacji granica potrąceń wynosi 1/2 wynagrodzenia, a kwota wolna od potrąceń 100% minimalnego wynagrodzenia (1500 zł brutto w 2012 r.).
Aby obliczyć wysokość potrącenia z „trzynastki”, należy ustalić:
- kwotę netto „trzynastki”, pomniejszając przychód brutto o składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne oraz zaliczkę na podatek dochodowy, stosując koszty uzyskania przychodów i kwotę zmniejszającą podatek, tj.: 1836 zł (dodatkowe wynagrodzenie roczne) – 251,71 zł (składki na ubezpieczenia społeczne) – 142,59 zł (składka na ubezpieczenie zdrowotne) – 96 zł (zaliczka na podatek) = 1345,70 zł,
- kwotę wolną od potrąceń, która w tym przypadku wynosi 100% minimalnego wynagrodzenia, tj. 1111,86 zł (do wypłaty dla pracownika),
- wysokość „trzynastki”, którą należy przekazać komornikowi, tj. 1345,70 zł – 1111,86 zł = 233,84 zł.
Na koniec miesiąca należy ustalić wysokość kwoty netto płacy zasadniczej i dodatku stażowego, pamiętając, że do tej wypłaty nie należy stosować kosztów uzyskania przychodów i kwoty wolnej od podatku, które zostały uwzględnione przy obliczaniu kwoty netto „trzynastki”.
Wynagrodzenie za pracę w marcu wyniesie 1463 zł, tj. 2100 zł (płaca zasadnicza + dodatek stażowy) – 287,91 zł (składki na ubezpieczenia społeczne) – 163,09 zł (składka na ubezpieczenie zdrowotne) – 186 zł (zaliczka na podatek).
Wynagrodzenie za pracę i „trzynastka” wypłacone w marcu wyniosły łącznie 2808,70 zł (1345,70 zł + 1463 zł). Od sumy wynagrodzeń wypłaconych w marcu należy ustalić granicę potrąceń, tj. 2808,70 zł x 1/2 = 1404,35 zł. Natomiast kwota wolna od potrąceń jest jedna i została zastosowana do wypłaty „trzynastki”.
Ponieważ z „trzynastki” na poczet długu zostało potrącone 233,84 zł, to aby nie naruszyć granicy potrąceń z wynagrodzenia za pracę, można potrącić 1170,51 zł. W sumie potrącenia wyniosą 1404,35 zł. Zarówno kwota wolna, jak i granica potrąceń zostały zachowane.
Podstawa prawna:
- art. 87, art. 871 Kodeksu pracy,
- rozporządzenie Rady Ministrów z 13 września 2011 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2012 r. (Dz.U. Nr 192, poz. 1141).