Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych ma wspierać pieniężnie pracowników danego zakładu – stanowić niejako zapomogę na finansowanie działalności socjalnej, zakładowych obiektów socjalnych oraz na tworzenie zakładowych żłobków, klubów dziecięcych, przedszkoli oraz innych form wychowania przedszkolnego. W ramach projektu można przeznaczać środki na pokrycie części kosztów odpoczynku pracownika lub jego dzieci czy organizowanie paczek żywnościowych. Spod wsparcia wyłączone są takie inicjatywy jak: stołówki firmowe, wynagrodzenia dla pracowników obsługujących fundusz, zapewnienie prywatnej opieki medycznej, szczepień profilaktycznych czy finansowanie dojazdów do pracy. Pracodawca przeznaczając pieniądze dla podwładnych nie czyni tego w równym stopniu – jest to uzależnione od konkretnej sytuacji materialnej pracownika, dlatego szczególnie wspomaga się osoby dotknięte poważnym zdarzeniem losowym, chorujących na przewlekłe choroby, opiekujących się niepełnosprawnymi dziećmi, posiadających wielodzietne rodziny lub samotnie wychowujących dzieci.
Fundusz tworzą pracodawcy zatrudniający według stanu na dzień 1 stycznia danego roku co najmniej 50 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty. Natomiast ci, którzy zatrudniają co najmniej 20 pracowników, ale nie więcej niż 50-ciu, tworzą Fundusz na wniosek zakładowej organizacji związkowej. Liczba zatrudnianych pracowników nie ma znaczenia, jeśli pracodawcy prowadzą działalność w formie jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych.
Polecamy: Monitor Prawa Pracy i Ubezpieczeń – prenumerata.
Jak korzystać z funduszu?
Chcąc otrzymać wsparcie z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych należy złożyć wniosek do odpowiedniej komórki w zakładzie pracy. Szczegóły – a więc termin załatwienia sprawy, wymagane dokumenty, proces przyznania środków, czas oczekiwania etc. są wypunktowane w wewnętrznym regulaminie zakładowego funduszu.
Zasady przeliczania
Pracodawcy, którzy na dzień 1 stycznia danego roku zatrudniają mniej niż 50 pracowników na pełny etat, mogą tworzyć Fundusz z corocznego odpisu podstawowego. Odpis ten jest naliczany w stosunku do przeciętnej liczby zatrudnionych i na podstawie przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia. Jego wysokość wynosi:
- na jednego zatrudnionego - 37,5% przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w roku poprzednim lub w drugim półroczu roku poprzedniego, jeżeli przeciętne wynagrodzenie z tego okresu stanowiło kwotę wyższą;
- na jednego pracownika młodocianego w pierwszym roku nauki 5%, w drugim roku nauki 6%, a w trzecim roku nauki 7% przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego;
- na jednego pracownika wykonującego prace w szczególnych warunkach lub prace o szczególnym charakterze – 50% przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego.
Wysokość odpisu podstawowego może być zwiększona dobrowolnie na jednego zatrudnionego z umiarkowanym lub znacznym stopniem niepełnosprawności (6,25%), na emeryta lub rencistę – byłego pracownika (6,25%), na każdą zatrudnioną osobę w przypadku utworzenia przez pracodawcę zakładowego żłobka lub klubu dziecięcego i przeznaczenia na ten cel 7,5% odpisu podstawowego.
Zobacz: Wynagrodzenie i inne świadczenia
Dofinansowanie do wypoczynku – świadczenia urlopowe
Pracodawcy mogą w ramach funduszu wypłacać środki jak na zasadach przeliczania przedstawionych powyżej bądź w ramach tzw. świadczeń urlopowych, których wysokość nie może przekroczyć wysokości odpisu podstawowego. Są one wypłacane raz w roku każdemu pracownikowi korzystającemu w danym roku kalendarzowym z urlopu wypoczynkowego w wymiarze co najmniej 14 kolejnych dni kalendarzowych. Wypłata świadczenia urlopowego następuje nie później niż w ostatnim dniu poprzedzającym rozpoczęcie urlopu wypoczynkowego. Świadczenie to nie podlega składce na ubezpieczenie społeczne pracowników.
Źródło finansowania Funduszu
Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych może otrzymywać wpływy z opłat pobieranych od osób i jednostek organizacyjnych – korzystających z działalności socjalnej, darowizny oraz zapisy osób fizycznych i prawnych; odsetki (od środków Funduszu), wpływy z oprocentowania pożyczek udzielonych na cele mieszkaniowe; wierzytelności likwidowanych zakładowych funduszy socjalnego i mieszkaniowego.
Podstawa prawna:
- Ustawa z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (Dz.U. 1994 Nr 43 poz. 163 z późn. zm.)
Zobacz: Kalkulatory