UZASADNIENIE
WAŻNE!
świadczeniami rzeczowymi nie są bony, talony i inne znaki uprawniające do ich wymiany na towary lub usługi.
Ustawodawca nie zdefiniował, co należy rozumieć przez pojęcie „świadczenie rzeczowe”, a jedynie wymienił, co nim nie jest. Z cytowanego przepisu wynika, że świadczeniami rzeczowymi nie są bony, talony i inne znaki uprawniające do ich wymiany na towary lub usługi. Oznacza to, że w przypadku przekazania pracownikom świadczeń rzeczowych w postaci bonów czy talonów, które zostały sfinansowane ze środków ZFŚS, pracodawca będzie miał obowiązek pobrania z tego tytułu zaliczki na podatek dochodowy. Świadczenia te nie będą korzystały ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 67 updof.
Aby precyzyjnie określić, co należy rozumieć przez pojęcie świadczenia rzeczowego, należy się odwołać do przepisów Kodeksu cywilnego, gdzie w art. 45 znajduje się definicja rzeczy. Są nimi tylko przedmioty materialne.
W opisanej przez Państwa sytuacji mamy do czynienia z finansowaniem części wartości zakupionych przez pracowników karnetów na zajęcia sportowe (basen lub siłownię). Sam karnet bez wątpienia ma charakter materialny. Nie jest on jednak najpierw kupowany przez Państwa spółkę, a potem przekazywany pracownikom, lecz pracownicy kupują go samodzielnie, następnie przedstawiają fakturę, na podstawie której otrzymują refundację części poniesionych przez siebie kosztów (zwrot gotówki).
W praktyce oznacza to, że w opisanej sytuacji dochodzi do wypłaty świadczenia pieniężnego ze środków ZFŚS, a nie przekazania rzeczowego świadczenia sfinansowanego z tego funduszu. Ponieważ w cytowanym powyżej art. 21 ust. 1 pkt 67 updof jest mowa tylko o świadczeniach rzeczowych, to świadczenie pieniężne wypłacane przez Państwa spółkę ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych nie może korzystać ze zwolnienia z podatku dochodowego. Również w innych przepisach nie przewidziano dla tego typu czynności zwolnienia z opodatkowania.
Takie stanowisko potwierdzają również organy podatkowe. W piśmie Naczelnika Urzędu Skarbowego w Bielsku Podlaskim z 7 lutego 2006 r. nr US.I-1/B/415-1/06 czytamy, że:
Sposób, w jaki wydatkowane są fundusze z ZFŚS, świadczy o rodzaju świadczenia, tzn. o jego charakterze rzeczowym bądź pieniężnym. Refundowanie bowiem zakupów poszczególnym pracownikom ze środków ZFŚS nie jest świadczeniem rzeczowym, tylko pieniężnym. Jak wynika z przepisu prawa podatkowego, świadczenie pieniężne, mimo że zostało zrefundowane z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, nie zostało wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych.
Omawiając to zagadnienie, warto zwrócić uwagę na to, że istnieje możliwość skorzystania przez Państwa ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 67 updof. Wymagałoby to tylko zmiany sposobu nabywania usług sportowych dla pracowników. Państwa spółka musiałaby kupować karnety samodzielnie, z częściową dopłatą do tych karnetów przez pracowników, ponad kwotę 50 zł. W takim przypadku zostałyby spełnione warunki uprawniające do korzystania ze zwolnienia.
Po pierwsze, jak wspomniano na wstępie, karnet ma charakter materialny, nie można go uznać za inny znak uprawniający do wymiany na towary lub usługi. Jest on rodzajem abonamentu na zajęcia, w tym przypadku sportowe, który umożliwia skorzystanie ze ściśle określonego w tym karnecie świadczenia. W związku z tym nie będzie miało do niego zastosowania wyłączenie ze zwolnienia.
Po drugie, wartość karnetu do wysokości 50 zł byłaby w całości finansowana przez Państwa ze środków ZFŚS. Użyte przez ustawodawcę sformułowanie „sfinansowane w całości z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych” oznacza, że pracodawca finansuje lub współfinansuje przekazywane pracownikowi świadczenia rzeczowe wyłącznie z tego rodzaju funduszu. Możliwe jest zarówno pokrycie przez pracodawcę 100% wartości przekazywanych świadczeń, jak również częściowe ich finansowanie, ale z tego źródła (lub ewentualnie z funduszy związków zawodowych).
W związku z powyższym, jeżeli kupowaliby Państwo samodzielnie karnety na zajęcia sportowe ze środków ZFŚS, które byłyby w części dofinansowane przez pracowników, to wartość tego świadczenia korzystałaby ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 67 updof do wysokości limitu, tj. do kwoty 380 zł w roku podatkowym.
Możliwość korzystania w takiej sytuacji ze zwolnienia potwierdzają również organy podatkowe. W piśmie z 16 listopada 2006 r. Naczelnika Pierwszego Wielkopolskiego Urzędu Skarbowego w Poznaniu nr ZD/4060-78/06 czytamy, że: Należy stwierdzić, że bilety, karnety zakupione przez pracodawcę korzystają ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, pod warunkiem że wydatki z tego tytułu pracodawca finansuje w całości z ZFŚS lub z funduszy związków zawodowych. W tym przypadku nie ma znaczenia wysokość finansowania świadczenia rzeczowego. W sytuacji gdy ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych finansowane jest 50% wartości świadczenia rzeczowego (wartości karnetu), zwolnieniem, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy, objęta będzie ta część wartości przekazywanego pracownikowi karnetu na basen do wysokości ustawowego limitu, tj. do kwoty 380 złotych w roku podatkowym.
Podstawa prawna:
• art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (DzU z 2000 r. nr 14, poz. 176 ze zm.).