Od 1 października 2009 r. podstawę wymiaru wynagrodzenia chorobowego, zasiłków oraz świadczenia rehabilitacyjnego powinni Państwo ustalać bez uwzględniania premii kwartalnej. Świadczenia wypłacone po 30 września 2009 r. powinni Państwo przeliczyć, wyłączając z podstawy wymiaru premie kwartalne.
UZASADNIENIE
Podstawa wymiaru ma pracownikowi rekompensować utracone wynagrodzenie na skutek niewykonywania pracy z powodu choroby. W podstawie wymiaru należy uwzględnić wszystkie składniki wynagrodzenia, które z powodu choroby pracownik otrzyma w niższej kwocie od tej, którą otrzymałby, gdyby pracował. Dlatego podstawę wymiaru zasiłków oblicza się jako średnią wynagrodzenia, które pracownik otrzymał w okresie 12 miesięcy poprzedzających miesiąc zachorowania (art. 36 ust. 1 ustawy zasiłkowej). Jeżeli pracownik oprócz wynagrodzenia za pracę ma prawo do dodatkowych składników wynagrodzenia, kwartalnych lub rocznych, składniki te płatnik uwzględnia w podstawie wymiaru w wysokości:
- 1/12 kwot wypłaconych za cztery kwartały poprzedzające miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy – składnik kwartalny,
- 1/12 kwot wypłaconych za rok poprzedzający miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy – składnik roczny.
WAŻNE!
W podstawie wymiaru płatnik uwzględnia wszystkie składniki wynagrodzenia pomniejszane za okres choroby, do których pracownik miałby prawo, gdyby w tym okresie wykonywał pracę.
Jeżeli zakład pracy podejmie decyzję o zaprzestaniu wypłaty składnika wynagrodzenia od określonej daty, to podstawę wymiaru świadczenia przysługującego za okres od tej daty płatnik ustala z wyłączeniem tego składnika wynagrodzenia. Zasada ta dotyczy zarówno zasiłków, do których prawo powstało po zaprzestaniu wypłaty określonego składnika wynagrodzenia, jak i zasiłków, które przysługują pracownikom w dniu, od którego zaprzestano wypłaty określonego składnika wynagrodzenia.
PRZYKŁAD
Pracownik oprócz wynagrodzenia miesięcznego ma prawo do premii kwartalnej pomniejszanej za okres niezdolności do pracy z powodu choroby. Pracownik jest niezdolny do pracy od 18 czerwca do 16 grudnia 2009 r. W podstawie wymiaru zasiłku chorobowego pracodawca uwzględnił wynagrodzenie miesięczne za okres od czerwca 2008 r. do maja 2009 r., wynagrodzenie za godziny nadliczbowe, które pracownik przepracował w październiku, listopadzie 2008 r. i w lutym 2009 r., oraz premię kwartalną w wysokości 1/12 wypłaconej za I kwartał 2009 r. oraz II, III, IV kwartał 2008 r. Pracodawca podjął decyzję, że od 1 grudnia 2009 r. zaprzestaje wypłaty premii kwartalnej. Dlatego od 1 grudnia 2009 r. premia kwartalna powinna zostać wyłączona z podstawy wymiaru zasiłku pracownika. Podstawą wymiaru zasiłku chorobowego za okres od 1 do 16 grudnia 2009 r. jest wynagrodzenie miesięczne z okresu od czerwca 2008 r. do maja 2009 r. oraz wynagrodzenie za godziny nadliczbowe za październik, listopad 2008 r. oraz luty 2009 r.
WAŻNE!
Zasada wyłączania z podstawy wymiaru składników wynagrodzenia, które decyzją pracodawcy zaprzestano wypłacać od określonego terminu, dotyczy składników wynagrodzenia przysługujących za wszystkie okresy, tj. premii miesięcznych, kwartalnych, rocznych lub przysługujących za inne okresy.
Jeżeli jednak składnik wynagrodzenia zostanie włączony w całości lub części do innego lub zamieniony na inny składnik wynagrodzenia, należy go nadal uwzględniać w podstawie wymiaru w wysokości przysługującej za miesiące uwzględniane w podstawie wymiaru.
PRZYKŁAD
Pracownik zachorował 27 listopada 2009 r. i jest na zwolnieniu do 18 grudnia 2009 r. Pracownik poza wynagrodzeniem miesięcznym otrzymuje regulaminową premię miesięczną oraz premię kwartalną. Przy ustalaniu podstawy wymiaru przysługującego zasiłku chorobowego pracodawca uwzględnił przeciętne miesięczne wynagrodzenie pracownika za okres od listopada 2008 r. do października 2009 r., premie miesięczne wypłacone za ten okres oraz 1/12 sumy premii kwartalnych wypłaconych za IV kwartał 2008 r. oraz za I, II i III kwartał 2009 r. Pracodawca podjął decyzję, że od 1 września 2009 r. premia miesięczna zostaje zlikwidowana, a wynagrodzenie miesięczne pracowników zostanie podwyższone o 50% dotychczas przysługującej premii miesięcznej. Od 1 września 2009 r., mimo że od tego dnia premia miesięczna nie przysługuje, pracodawca uwzględnił ją w podstawie wymiaru zasiłku pracownika (od 27 listopada do 18 grudnia 2009 r.), ponieważ część premii została włączona do innego składnika wynagrodzenia.
PRZYKŁAD
Od 1 lipca 2009 r. w zakładzie pracy podjęto decyzję o włączeniu premii miesięcznej do premii kwartalnej. Ostatnią premię miesięczną wypłacono za czerwiec 2009 r. Pracownik choruje w okresie od 7 do 18 grudnia 2009 r. i za ten okres przysługuje mu zasiłek chorobowy. Przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego pracodawca uwzględnił przeciętne miesięczne wynagrodzenie pracownika za okres od grudnia 2008 r. do listopada 2009 r., 1/12 sum premii kwartalnych wypłaconych za I, II i III kwartał 2009 r. oraz IV kwartał 2008 r. W podstawie wymiaru zostanie również uwzględniona premia miesięczna wypłacona za miesiące, z których jest ustalana podstawa wymiaru, tj. za okres od grudnia 2008 r. do czerwca 2009 r.
Aby określony składnik wynagrodzenia wyłączyć z podstawy wymiaru, pracodawca musi podjąć decyzję o zaprzestaniu wypłaty tego składnika wynagrodzenia.
WAŻNE!
Jeżeli pracodawca nie podejmie decyzji o zaprzestaniu wypłaty składnika wynagrodzenia, a jedynie nie wypłaca go np. z powodu trudności finansowych, składnik ten nadal powinien być uwzględniany w podstawie wymiaru świadczeń.
Podstawa prawna
- art. 36, art. 41, art. 42 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (DzU z 2005 r. nr 31, poz. 267 ze zm.).