Wynagrodzenie chorobowe i zasiłek chorobowy nie przysługują za okresy niezdolności do pracy przypadające w czasie urlopu bezpłatnego lub urlopu wychowawczego. Prawo do wynagrodzenia i zasiłku chorobowego przysługuje jednak, jeśli niezdolność do pracy trwa nieprzerwanie po zakończeniu urlopu i po powrocie pracownika do pracy.
Stosownie do art. 6 ust. 1 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (DzU z 2005 r. nr 31, poz. 267 ze zm.; zwanej dalej ustawą) zasiłek chorobowy przysługuje ubezpieczonemu, który stał się niezdolny do pracy w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego. Obowiązkowemu ubezpieczeniu chorobowemu pracownik podlega zgodnie z art. 13 pkt 1 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU z 2007 r. nr 11, poz. 74 ze zm.) od dnia nawiązania stosunku pracy do dnia ustania tego stosunku. W trakcie trwania stosunku pracy mogą nastąpić przerwy w ubezpieczeniu, gdy składka na ubezpieczenia społeczne w tym na ubezpieczenie chorobowe nie jest przez pracodawcę pobierana z wynagrodzenia pracownika i odprowadzana do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, gdyż pracownik nie otrzymuje wynagrodzenia za pracę. Takimi przerwami mogą być m.in. okresy korzystania przez pracownika z urlopu bezpłatnego lub urlopu wychowawczego.
Uregulowanie to zawarte jest w art. 12 ust. 2 pkt 1 i 2 ustawy, który stanowi, że zasiłek chorobowy nie przysługuje za okresy niezdolności do pracy przypadające w czasie urlopu bezpłatnego lub urlopu wychowawczego. Przepis ten dotyczy również wynagrodzenia chorobowego, o którym mowa w art. 92 § 1 k.p., wypłacanego przez pracodawcę, gdyż zgodnie z art. 92 § 3 pkt 2 k.p. wynagrodzenie to nie przysługuje w przypadkach, w których pracownik nie ma prawa do zasiłku chorobowego.
Przykład
Pracownik przebywa na urlopie bezpłatnym udzielonym od 1 stycznia 2009 r. do 30 kwietnia 2009 r. 2 kwietnia 2009 r. stał się niezdolny do pracy i przedstawił zwolnienie lekarskie na okres od 2 do 30 kwietnia 2009 r. W takim przypadku pracownikowi nie przysługuje wynagrodzenie chorobowe, gdyż niezdolność do pracy powstała w trakcie jego przebywania na urlopie bezpłatnym.
Może się zdarzyć, że niezdolność do pracy powstała w czasie urlopu bezpłatnego lub urlopu wychowawczego trwa nieprzerwanie po ich zakończeniu, wówczas prawo do wynagrodzenia chorobowego wypłacanego na podstawie art. 92 k.p. lub zasiłku chorobowego przysługuje pracownikowi.
Przykład
Pracownica przebywa na urlopie wychowawczym udzielonym jej do 15 kwietnia 2009 r. Od 6 kwietnia br. stała się niezdolna do pracy i przedstawiła zwolnienie lekarskie na okres od 6 do 30 kwietnia 2009 r. Pracownica będzie miała prawo do wynagrodzenia chorobowego, gdyż niezdolność do pracy (chociaż powstała, gdy pracownica przebywała na urlopie wychowawczym) trwa nieprzerwanie po zakończeniu urlopu.
Należy podkreślić, że okresy niezdolności do pracy przypadające w czasie trwania urlopu bezpłatnego lub urlopu wychowawczego nie są wliczane ani do okresu, za który przysługuje pracownikowi wynagrodzenie chorobowe (33 dni w roku kalendarzowym, a w przypadku pracownika, który ukończył 50. rok życia - 14 dni) wypłacane przez pracodawcę, ani do okresu zasiłkowego.